Yeldos Baxtibayevich Smetov (qozoqcha: Елдос Бақтыбайұлы Сметов; tugʻ. 1992-yil 9-sentyabr, Jambul, Jambul viloyati, Qozogʻiston) — qozogʻistonlik dzyudochi, 60 kg gacha vazn toifasida, Qozogʻiston terma jamoasi aʼzosi, politsiya leytenanti. 2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari kumush medali sovrindori, 2020-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari bronza medali sovrindori[1]. Jahon chempioni, yoshlar oʻrtasida Jahon chempioni, Osiyo chempioni va Osiyo oʻyinlari gʻolibi. Qozogʻiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan sport ustasi.

Yeldos Smetov
Shaxsiy maʼlumotlari
Jinsi erkak
Tavallud paytidagi ismi qozoqcha: Елдос Бақтыбайұлы Сметов
Fuqaroligi Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Tavallud sanasi 9-sentyabr 1992-yil (1992-09-09) (32 yosh)
Jambul, Jambul viloyati, Qozogʻiston
Vazni 60 kg gacha
Sport
Mamlakat Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Qaysi sport dzudo
Klubi Dinamo
Murabbiy(lar)i Axmet Jumagulov
Aidyn Smagulov
Medallar
Sport mukofotlari
Yozgi Olimpiada oʻyinlari
Kumush Rio-de-Janeyro 2016 60 kg gacha
Bronza Tokio 2020 60 kg gacha
Oltin Parij 2024 60 kg gacha
Dzudo bo'yicha Jahon chempionati
Oltin Ostona 2015 60 kg gacha
Bronza Tokio 2019 60 kg gacha
Yozgi Osiyo oʻyinlari
Oltin Inchxon 2014 60 kg gacha
Dzudo bo'yicha Osiyo chempionati
Bronza Bangkok 2013 60 kg gacha
Oltin Toshkent 2016 60 kg gacha

Biografiyasi

tahrir

Jambul shahrida tugʻilgan. Al-Farobiy nomidagi Qozoq Milliy universitetining biologiya va biotexnologiya fakultetini tamomlagan. Otasi Baktibay Smetov tadbirkor, onasi Toʻqtagul Smetova uy bekasi. Katta akasi Jandos ham dzyudo bilan professional tarzda shugʻullanadi. 2011-yildan „Dinamo“ jismoniy tarbiya va sport jamiyati jamoat birlashmasida xizmat qilmoqda.

Faoliyati

tahrir

Dzyudo boʻyicha ilk bor 5 yoshimda katta akamdan oʻrnak olganman. Boks, kikboksing, erkin kurash, sambo bilan shugʻullandim, lekin dzyudoga qaror qildim. Vaqt oʻtishi bilan dzyudo sevimli mashgʻulotdan professional sportga aylandi.

Yeldosning birinchi murabbiyi Axmet Jumagulov boʻlib, Qozogʻiston terma jamoasi tarkibida Aidyn Smagulov qoʻl ostida shugʻullanadi.

Dzyudo boʻyicha Qozogʻiston yoshlar terma jamoasidagi chiqishlari davomida Smetov yoshlar oʻrtasidagi Jahon chempionatida (2010 va 2011) oltin va bronza medallarini qoʻlga kiritdi.

 
Pochta markasidagi rasm

2012-yildan buyon kattalar terma jamoasida oʻynab kelmoqda.

2013-yilning birinchi yarmida Bangkokdagi (Tailand) Osiyo chempionatida bronza, Samsundagi (Turkiya) Gran-pri va Tbilisidagi (Gruziya) Yevropa kubogi bosqichida kumush, Varshavadagi (Polsha) dzyudo boʻyicha Yevropa ochiq kubogida oltin medalni qoʻlga kiritdi.

2015-yilda Ostona shahrida boʻlib oʻtgan dzyudo boʻyicha Jahon chempionatida u finalda yana bir qozogʻistonlik polvon Rustam Ibraevni magʻlub etib, Jahon chempioni boʻldi[2].

2016-yilda Rio-de-Janeyroda (Braziliya) boʻlib oʻtgan Yozgi Olimpiada oʻyinlarida kumush medalni qoʻlga kiritdi. Shunday qilib, u ikkinchi qozogʻistonlik dzyudochi — dzyudo boʻyicha Olimpiada kumush medali sovrindori boʻldi (Asxat Jitkeevdan keyin). U 5 ta gʻalabali jang oʻtkazdi va faqat finalda rossiyalik Beslan Mudranovga qoʻshimcha boʻlimlarda vasarining fikricha yutqazdi[3]. Oʻsha yili „Parasat“ ordeni taqdirlangan[4].

2018-yil 17-mart kuni Yekaterinburg shahrida (Rossiya) boʻlib oʻtgan „Katta dubulgʻa“ turniriga gʻolibi boʻldi[5].

2019-yil aprel oyida Antaliya shahrida (Turkiya) oʻtkazilgan Gran-pri turnirida gʻolibi boʻldi[6], iyul oyida u Budapeshtda (Vengriya) Gran-pri turnirida gʻolib chiqdi[7]. Oʻsha yili Tokioda (Yaponiya) boʻlib oʻtgan Olimpiada oldidan Jahon chempionatida u bronza uchun bahsda hamyurti Gʻusmon Qirgʻizboyevni ortda qoldirib, bronza medalini qoʻlga kiritdi.

Tokiodagi Yozgi Olimpiada oʻyinlarining birinchi oʻyin kunida 60 kg gacha vazn toifasida Yeldos uchinchi oʻrin uchun kurashda niderlandiyalik Tornike Tsjakadoeani magʻlub etib, bronza medalini qoʻlga kiritdi[8]. Oʻsha yili „Baris“ ordeni taqdirlangan[9].

Osiyo chempionati

tahrir
Dzyudo boʻyicha Osiyo chempionati Intizom Oʻrin
 2013-yilda Bangkok dzyudo, 60 kg gacha, erkaklar 2  Bronza
 2015-yilda Kuvayt dzyudo, 60 kg gacha, erkaklar 5-oʻrin
 2016-yilda Toshkent dzyudo, 60 kg gacha, erkaklar 2  Oltin
 2021-yilda Bishkek dzyudo, 60 kg gacha, erkaklar 7-oʻrin

Manbalar

tahrir