Kinofilm kontentini baholash tizimi – efirlarni jinsiy aloqa, zoʻravonlik yoki giyohvandlik kabi sahnalar, haqoratomuz soʻzlardan foydalanish yoki odatda bolalar-oʻsmirlar uchun yaroqsiz deb topilgan boshqa masalalar sahnalari tufayli tomoshabinlar uchun mosligiga qarab tasniflanishi. Koʻpgina mamlakatlarda reyting tizimi mavjud. Yoshga oid tavsiyalar koʻpincha senzura oʻrniga maslahat yoki cheklovchi xususiyatga ega: baʼzi yurisdiksiyalarda kinoteatrlar cheklovchi reytinglarni qoʻllash boʻyicha qonuniy majburiyatga ega boʻlishi mumkin. Asosan qiynoqlar, chekish, noodatiy soʻzlar, uyatsiz sahnalardan iborat efirga uzatiladigan narsalar senzuraga duch keladi. Bunday koʻrsatuv yoki film boshlanishidan oldin ogohlantirish eʼlon qilinishi shart[1].

18 yoshdan kattalarga moʻljallangan koʻrsatuvga beriladigan tavsif

Avstraliya va Singapur kabi mamlakatlarda reytingni rasmiy davlat organi hal qiladi. Amerika Qoʻshma Shtatlarida hech qanday rasmiy hukumat maqomiga ega boʻlmagan shirkatlar tomonidan amalga oshiriladi. Aksariyat mamlakatlarda esa axloqiy jihatdan haqoratomuz deb topilgan filmlar senzura qilingan, cheklangan yoki taqiqlangan. Filmlar reytingi tizimi hech qanday huquqiy oqibatlarga olib kelmasa ham va film aniq cheklanmagan yoki taqiqlanmagan boʻlsa ham, odatda ayrim filmlarni taqiqlovchi yoki voyaga yetmaganlarga ularni koʻrishni taqiqlovchi qonunlar mavjud. Reytingni belgilashda muayyan omillarning taʼsiri mamlakatdan mamlakatga farq qiladi[2].

Tasniflash jarayoniga boshqa omillar taʼsir qilishi yoki taʼsir qilmasligi mumkin, masalan, badiiy boʻlmagan tarixiy kontekstda tasvirlanganligi, filmda zoʻravonlik yoki giyohvandlik maqtalgani, aytilgan zoʻravonlik yoki giyohvand moddalarni isteʼmol qilish qahramon tomonidan amalga oshirilgani kabilar. Misol uchun, Germaniyada haqiqiy urush kontekstida (masalan, Ikkinchi Jahon urushi) ochiq-oydin urush zoʻravonligini tasvirlashga oddiyroq qaraladi.

Film maʼlum bir reytingni hisobga olgan holda ishlab chiqarilishi mumkin. Istalgan reyting olinmasa, ayniqsa, moʻljallanganidan yuqoriroq reytingga ega boʻlmaslik uchun uni qayta tahrirlash mumkin. Film boshqa mamlakatlar uchun boshqa versiyani ishlab chiqarish uchun qayta tahrirlanishi mumkin.

Taqqoslash jadvali tahrir

Gorizontal oʻqda yoshni koʻrsatadigan joriy kino reyting tizimlarini taqqoslash. Tasnifni belgilashda qoʻllaniladigan oʻziga xos mezonlar bir mamlakatdan boshqasiga juda katta farq qilishi mumkin. Shuning uchun rang kodlari va yosh diapazonlarini bir mamlakatdan boshqasiga toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslab boʻlmaydi.

  •  Oq  – Hech qanday cheklovlar yoʻq: Barcha yoshdagilar uchun mos / Yosh auditoriyaga moʻljallangan / Erkin / Baholash yoʻq / Tegishli reyting yoʻq.
  •  Sariq  – Ruxsat berilgan: ota-ona nazorati belgilangan yosh oraligʻida tavsiya etiladi.
  •  Siyohrang  – Tavsiya etilgan: yoshroq auditoriya uchun tavsiya etilmaydi, lekin cheklanmagan.
  •  Qizil  – Cheklangan: yosh tomoshabinlar uchun ota-ona hamrohligi talab qilinadi .
  •  Qora  – Taqiqlovchi: Faqat yoshi kattaroq auditoriya uchun / Sotib olish yoshiga qarab cheklangan / Taqiqlangan.
Mamlakat Yosh reytingi Boshqa
0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Misol G (barcha yoshdagilar uchun mos) PG-13 (13 yosh va undan kattalar uchun tavsiya etiladi) NC-17 (18 yoshdan kichiklar uchun taqiqlangan) Erkin
PG (ota-ona nazoratida) 12A (12 yoshdan kichiklar uchun kattalar nazorati ostida) 18A (14 yoshdan kichiklar uchun taqiqlangan) 18A (18 yoshdan kichiklar uchun kattalar nazorati majburiy) Taqiqlangan
Muayyan reyting uchun izoh boshlangan joyda film mos keladigan yosh chegarasi va u bilan bogʻliq har qanday cheklovlar koʻrsatilgan.

Baʼzi reytinglar ikkita komponentdan iborat: masalan, Kanadaning 18A reytingi baʼzi viloyatlarda 14 dan 18 yoshgacha boʻlgan tomoshabinlar kattalar hamrohligini talab qiladi. Bunday hollarda reyting ikkita cheklovni koʻrsatish uchun ikkita asosiy nuqta bilan ifodalanadi.

Davlat Yosh cegarasi Boshqa
0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
  Argentina ATP +13 +16 +18 Maʼlumot yoʻq
C
  Australia G M R 18+ RC
PG MA 15+ X 18+ Ruxsat etilgan
  Austria Cheklanmagan 6 10 12 14 16 Maʼlumot yoʻq
  Bahamas A T B D
C
  Barbados GA PG-13 R Maʼlumot yoʻq
PG A
  Belgium AL/TOUS 6 9 12 14 16 18 Maʼlumot yoʻq
  Brazil L L 12 14 16 Maʼlumot yoʻq
MAʼLUMOT YOʻQ 10 18 18
Andoza:Country data BGR Bulgaria B C C+ D+ X ?
A D Maʼlumot yoʻq
  Cambodia G NC15 R18 Maʼlumot yoʻq
  Canada

  (outside Québec)

G 14A R E
A
PG PG (Not recommended for young children) 18A 18A Prohibited
Andoza:Country data Quebec (Quebec) G G (Not suitable for young children) 13 16 18 Exempt
18 (Explicit sexuality) Refused classification
  Chile TE 7 14 18 Educational
Excessive violence
Pornography
  China Suitable for all ages Banned
  Colombia T 7 12 15 18 Prohibited
X
  Cook Islands G MA R18 Maʼlumot yoʻq
PG
  Costa Rica TP M12 M15 M18 Tavsiya etilgan
TP7 TP7 TP12
Davlat 0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Boshqa
Andoza:Country data DNK Denmark A 7 F
11 / 15 11 15
  Estonia L MS-6 MS-12 K-14 K-16 Maʼlumot yoʻq
PERE K-12
  Fiji G Y A Maʼlumot yoʻq
R
  Finland S/T 7 7 12 12 16 16 18 Maʼlumot yoʻq
  France TP −12 −16 -18 Prohibited
Andoza:Country data DEU Germany 0 6/12 12 16 18/Baholanmagan Educational
  Ghana U 12 15 18 NS
PG
Andoza:Country data GRC Greece Cheklanmagan 13 17 18 MAʼLUMOT YOʻQ
  Hong Kong I III Ozod qilingan
IIA/IIB
  Hungary KN 6 12 16 18 Maʼlumot yoʻq
X
  Iceland L 6 9 12 14 Maʼlumot yoʻq
16/18 16 18
  India U UA A S
  Indonesia SU 13+ 17+ 21+ Maʼlumot yoʻq
  Iraq G PG 13 15+ 18+ Maʼlumot yoʻq
PG 15 18TC
  Ireland MAʼLUMOT YOʻQ G PG 12A 15A 16 18 Maʼlumot yoʻq
12 15
  Italy T 6+ 14+ 14+ 18+ 18+ Maʼlumot yoʻq
  Jamaica G PG-13 T-16 T-16 A-18 Maʼlumot yoʻq
PG
  Japan G PG12 R15+ R18+ Maʼlumot yoʻq
  Kazakhstan 6- 6+ 12+/14+/16+ 14+ 16+ 18+ 21+ Maʼlumot yoʻq
  Kenya GE 16 18 Restricted/Banned
PG MAʼLUMOT YOʻQ
  Kuwait E PG 18+ Maʼlumot yoʻq
T
  Latvia U 7+ 12+ 16+ 18+ Maʼlumot yoʻq
  Lebanon G PG13 PG16 18+ Maʼlumot yoʻq
PG
  Lithuania V N-7 N-16 N-18 Maʼlumot yoʻq
N-13 N-13
Country 0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Boshqa
  Malaysia U P12 13 16 18 Banned
  Maldives G 12+ 15+ 18+ PU
PG 18+R
  Malta U 12A 15 18 Not fit for exhibition
PG 12
  Mauritius U PG 15 18 Rejected
18R
  Mexico A B B-15 C MAʼLUMOT YOʻQ
AA MAʼLUMOT YOʻQ D
  Netherlands AL 6 9 12 14 16 18 MAʼLUMOT YOʻQ
  New Zealand G R13 R15 R16 R18 R
Objectionable
PG RP13 RP16 RP18 Exempt
M
  Nigeria G 12 15 18 RE
PG 12A
  Norway A 6 12 12 18 Not approved
9 9 15 15
Andoza:Country data PHL Philippines G R-13 R-16 R-18 X
PG
  Portugal A M/ 3/6/12/14/16/18 M/6 M/12 M/14 M/16 M/18 MAʼLUMOT YOʻQ
M/3 M/6 M/12 M/14 M/16 M/18
M/18-P
  Romania AG N-15 IM-18 IC
AP-12 MAʼLUMOT YOʻQ IM-18-XXX
  Russia 0+ 6+ 12+ 16+ 18+ Refused classification
Country 0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Boshqa
  Saudi Arabia G PG12 R15 R18 MAʼLUMOT YOʻQ
PG PG15
  Singapore G PG13 NC16 M18 R21 Exempt
PG Refused classification
  Slovakia "Teddy bear's head" 12 15 18 MAʼLUMOT YOʻQ
U 7
-7 7+ 12+ 15+
  South Africa A 7–9PG 7–9PG 13 16 18 XX
PG 10–12PG 10–12PG X18
  South Korea 전체 (ALL) 12 15 청불 (18) 제한 (Restricted) MAʼLUMOT YOʻQ
  Spain A 7 12 16 18 MAʼLUMOT YOʻQ
X
  Sweden Btl 7 15 15 MAʼLUMOT YOʻQ
11 11
  Switzerland 0 6 6 12 12 16 16 Unrated MAʼLUMOT YOʻQ
MAʼLUMOT YOʻQ 18 18
  Tayvan Taiwan 0+ 6+ 6+ 15+ 18+ MAʼLUMOT YOʻQ
MAʼLUMOT YOʻQ 12+
  Thailand G 13 15 18 20 Banned
P
  Turkey General Audience 6+ 10+ 13+ 16+ 18+ Refused classification
6A 10A 13A Educational purposes
  Ukraine ZA 12 16 18 Denied
ДА
  United Arab Emirates G PG13 PG15 18+ 21+ MAʼLUMOT YOʻQ
PG 15+
  United Kingdom Uc U PG 12A 15 18 Tasnif uchun yaroqsiz
12 R18 Exempt
  United States G PG-13 R NC-17 Not rated
PG
  Venezuela

  (San Cristóbal and the Baruta municipalities)

A B C D MAʼLUMOT YOʻQ
AA
  (Maracaibo municipality) MAʼLUMOT YOʻQ A B C
  Vietnam P K T16 T18 C
T13
Country 0/1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Boshqa

Manbalar tahrir