Argostoli (grekcha: Αργοστόλι , Katharevousa: Ἀrgostinon) — Gretsiya, Ion orollari, Kefaloniya orolida joylashgan shaharcha va munisipalitet. 2019-yilgi mahalliy hukumat islohotidan beri u oroldagi uchta munitsipalitetdan biri hisoblanadi[1]. U 1757-yildan beri Kefaloniyaning poytaxti va maʼmuriy markazi boʻlib, Argostoli oʻtirgan himoyalangan koʻrfaz tomonidan taqdim etilgan savdo imkoniyatlaridan foydalanish uchun eski poytaxt Agios Georgiosdan (shuningdek, Kastro nomi bilan ham tanilgan) aholining koʻchishi natijasida hosil boʻlgan. Argostoli Gretsiyadagi eng gavjum portlardan biriga aylandi, bu farovonlik va oʻsishga olib keldi. Munitsipalitetning maydoni 377,0 km2 va munitsipal birlik (2010-yilgacha boʻlgan munitsipalitet) 157,670 km2 maydonga ega.[2] 2011-yilgi aholini roʻyxatga olish Argostoli munitsipal boʻlinmasida 10 633 nafar aholini va 2019-yildan keyingi kengaytmada munitsipalitetda 23 499 nafar aholini qayd etdi. Uning eng yirik shaharlari: Argostoli (9748 kishi), Razata (507), Dilinata (496) va Kompotekrata (449).

Shahar landshafti tahrir

 
Argostoli arxeologiya muzeyidagi eksponatlar.
 
Gravour of Argostoli, taxminan 1757-yil.
 
Argostoli uylari.
 
Maistrato plyaji.

Argostoli sharqida, koʻrfazning oxirida, yuqorida aytib oʻtilgan Sankt-Jorj qalʼasi ostida, Koutavos lagunasi joylashgan boʻlib, u Loggerhead toshbaqalari (Caretta caretta) uchun oziqlanish joyidir. Endi qoʻriqxona boʻlgan Koutavos lagunasi bir vaqtlar chivin va bezgak koʻp boʻlgan deyarli oʻtib boʻlmaydigan botqoq edi.

Ion orollarini inglizlar bosib olgan davrda Kefaloniya gubernatori general ser <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_James_Napier" rel="mw:ExtLink" title="Charles James Napier" class="cx-link" data-linkid="190">Charles James Napier</a> lagunaga yogʻoch koʻprik qurdirdi. Buni 1813-yilda Britaniya armiyasida ishlaydigan shveytsariyalik muhandis polkovnik Charles Philip de Bosset amalga oshirgan. Toʻrt yil oʻtgach, tosh arklar qoʻshildi va taxminan 26 yil oʻtgach, butun koʻprik toshdan tiklandi. 2005-yilgacha uzluksiz foydalanilgan ushbu tor koʻprik hozirda harakatlanish uchun yopiq, hozirda Gretsiya Madaniyat vazirligi tomonidan taʼmirlanmoqda. De-Bosset koʻprigi boʻylab deyarli yarmida inglizlar ularning mavjudligini nishonlash uchun qurilgan tosh ustun turadi.

Argostolidan gʻarbga chiqadigan qirgʻoq yoʻli Venetsiyaliklar davrida “Pikkolo Giro” nomi bilan tanilgan. Piccolo Gyro boʻylab, Lixouri qaragan Vlikha hududida, geologik hodisa boʻlgan Katovothresning “Qaldirgʻoch teshiklari” yotadi. Dengiz suvi yer ostida gʻoyib boʻlib, orol ostiga oʻtadi, taxminan oʻn toʻrt kundan soʻng Samining Karavomilos hududida, yaqin atrofdagi yer osti Melissani koʻli orqali oʻtib qayta paydo boʻladi. Ushbu dengiz suvining kuchi 1835-yilda suv tegirmonini quvvatlantirish uchun ishlatilgan. Keyinchalik Piccolo Gyro boʻylab kichik qoʻshni cherkov nomi bilan atalgan Agion Theodoron mayoqchasi joylashgan. Koʻpincha Fanari mayoqchasi sifatida tanilgan, bu ham Britaniya istilosi paytida, 1829-yilda qurilgan. Asl bino 1953-yil zilzilasida vayron boʻlgan, yaqinda tiklangan hozirgi inshoot asl rejalardan Dorik uslubidagi ustunlar bilan toʻliq qayta qurilgan.

1943-yilda nemis bombardimonidan vayron boʻlmagan binolar 1953-yilda Fiskardo hududidan tashqari deyarli butun Kefaloniyani vayron qilgan zilzila natijasida vayron boʻlgan.

Argostoli arxeologiya muzeyi qarshisida dastlab inglizlar tomonidan Krani yaqinidagi Siklopen obyektidan tosh bilan qurilgan sud sudlari joylashgan. Litostroto boʻylab, katolik cherkovi yonida, Acqui divizioni askarlariga bagʻishlangan kichik muzey (baʼzi ertalab va koʻpincha kechqurun ochiq). Biroz uzoqroqda 1985-yilda asl soat mexanizmini joylashtirish uchun qayta qurilgan qoʻngʻiroq minorasi joylashgan.

Punktlari tahrir

1997-yildagi Kapodistrias islohotidan soʻng, shahar atrofidagi jamoalar Spilia, Helmata, Kompotekrata, Lassi, Minies aholi punktlarini va oʻnta sobiq jamoalarni oʻz ichiga olgan Argostoli munitsipalitetini tashkil qilish uchun birlashdilar: Agona, Davgata, Dilinata, Zola, Thinia, Kourolata, Nifi, Troyiannata, Faraklata va Farsa[3]. 2010-yildagi Kallikratis dasturi natijasida ushbu munitsipalitet butun orolni qamrab olgan Kefaloniya munitsipalitetining munitsipalitetiga aylandi[4]. 2019-yilda orolda uchta yangi munitsipalitet, jumladan Argostoli tashkil etildi[1].

Argostoli munitsipaliteti quyidagi munitsipalitetlardan (sobiq munitsipalitetlardan) iborat:[1]

  • Argostoli
  • Eleios-Pronnoy
  • Leivatho
  • Omala

Argostoli shahar birligi quyidagi jamoalarga boʻlingan[4]. Taʼsis qishloqlari qavs ichida keltirilgan:

  • Agkonas
  • Argostoli (Argostoli, Kokolata, Kompotekrata, Minia)
  • Davgata
  • Dilinata
  • Faraklata (Faraklata, Drapano, Prokopata, Razata)
  • Farsa
  • Thinaia (Kardakata)
  • Kourouklata
  • Nyfi
  • Troyanata (Troianata, Demoutsantata, Mitakata)
  • Zola

Transport tahrir

 
Aeroportning havodan koʻrinishi.

Koutavos lagunasi va De-Bosset koʻprigi oʻrtasida Argostolini boshqa shaharlar va orolning baʼzi qishloqlari, shuningdek Afina va Patras bilan bogʻlaydigan yangi avtovokzal joylashgan. Argostolini materik (Kyllini orqali) va Zakintos (shuningdek, Zante nomi bilan ham tanilgan) bilan bogʻlaydigan asosiy parom porti Lixouri feriboti (qishda soatiga bir marta, yozda soatiga ikki marta qatnaydi) bir oz uzoqroqda joylashgan.

  • Kyllini (materik) va Zakintos (Zante) ga avtomobil parom xizmati
  • Lixouriga avtoparom
  • Kyllini, Patras va Korinf kanali koʻprigi orqali Afinaga KTEL avtobus xizmati
  • Poros, Sami, Skala, Fiskardo va turli qishloqlarga kamdan-kam avtobus xizmati
  • Lassi, aeroport va Ai Chelis, Lourdas, Ammes, Myrtos va Antisamosga tez-tez yozgi xizmat[5].
  • Aeroport va Argostoli shahri oʻrtasida tranzit avtobus xizmati (faqat yoz mavsumida) taqdim etiladi. Terminal binosi oldida jamoat avtobuslari bekati joylashgan. Chiptalarni avtobus haydovchisidan sotib olish mumkin[1].
  • Zakintos va Afinaga rejalashtirilgan reyslar, yozda charter reys, Kefaloniya aeroporti orqali
  • Plateia Valianos va dengiz boʻyidagi taksilar, avtomobil va mototsikl/skuter ijarasi

Tarixiy aholisi tahrir

 
Frensis Bedford surati, 1862-yil
Yil Shahar aholisi Munitsipalitet aholisi
1981-yil 7164 -
1991-yil 7420 9918
2001-yil 9522 12 589
2011-yil 9 748 10 633

Mashhur odamlari tahrir

 
Argostolidagi Kefaloniyalik savdogar va kema egasi Panayis Atanaz Vagliano haykali.
  • Gerasimos Arsenis (1931–2016), siyosatchi
  • Renée Toole Kahane1907-2002), filolog
  • Aris Maliagros (1895-1984), aktyor
  • Andreas Metaxas (1786-1860), siyosatchi
  • Ioannis Metaxas (1871-1941), general, siyosatchi va diktator
  • Constantine Phaulkon (1647-1688), savdogar va sarguzashtchi
  • Antonis Tritsis(1937-1992), Afina meri
  • Christian Zervos (1889-1970), sanʼat kolleksioneri, yozuvchi va noshir
  • Gerasimos Pitzamanos (1787-1825), rassom va meʼmor
  • Ioannis Karantinos (1784-1834), yunon matematigi
  • Athanassios S. Fokas (1952 yilda tug'ilgan), yunon matematigi

Xalqaro munosabatlar tahrir

Argostoli quyidagi shaharlar bilan egizak:

Manbalar tahrir

  1. 1,0 1,1 1,2 „Τροποποίηση του άρθρου 1 του ν. 3852/2010“ (el). Government Gazette.
  2. „Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)“ (el). National Statistical Service of Greece. 2015-yil 21-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „EETAA local government changes“. Qaraldi: 2021-yil 6-sentyabr.
  4. 4,0 4,1 „ΦΕΚ B 1292/2010, Kallikratis reform law“.
  5. „Kefalonian Buses – 11/9 – 30/9/2018“. www.ktelkefalonias.gr. 2019-yil 25-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-yanvar.

Havolalar tahrir