Huzayfa ibn al-Yamon al-Absiy (arabcha: حذيفة بن اليمان) — islom paygʻambari Muhammadning sahobalaridan biri[1].

Biografiya tahrir

Huzayfa ibn al-Yamon Madinada tugʻilgan. U Makkadan, otasi esa Makkalik Banu Abs qabilasidan edi. Muhammad paygʻambarlik davri boshlanganidan bir qancha vaqt oʻtgach, Huzayfa islomni qabul qilish uchun Makkaga kelgan[2].

Huzayfa Madinada ulgʻayib, Muhammadni koʻrish uchun u Makkaga borgan va u bilan uchrashgan. Musulmonlar Madinaga koʻchirilgandan keyin Huzayfa Muhammad paygʻambarni tark etmadi va doimo uning yonida boʻlishga harakat qildi. Huzayfa musulmonlar davlatini mustahkamlashda faol qatnashgan, Badr jangidan tashqari barcha janglarda qatnashgan[3]. Uhud jangida Huzayfaning otasi tasodifan musulmonlar jangida halok boʻldi va ular uni dushman deb bildilar. Huzayfa otasining vafotidan xabar topgan va Muhammad paygʻambar unga fidya toʻlamohchi boʻldilar, lekin Huzayfa uni rad etdi[2][4].

Xalifa Abu Bakr as-Siddiq davrida Huzayfa murtadlarga qarshi urushlarda qatnashdi va Ummonga yuborilgan otryadga qoʻmondonlik qildi. Xalifa Umar davrida Iroq, Hamadon va Rayda fors qoʻshinlariga qarshi kurashgan. Huzayfa Xalifa Usmon davrida Armaniston va Ozarbayjonni bosib olishda ham qatnashgan[2].

Armaniston va Ozarbayjonni bosib olishda qatnashgan Huzayfa Qur’on oʻqish boʻyicha mojaroga guvoh boʻlgan. Quraysh shevasidagi Qur’on nusxalarini koʻpaytirish va xalifalikning barcha qismlariga joʻnatish uchun xalifa Usmonga murojaat qildi[5]. Huzayfa hadis to‘plamlarida qayd etilgan yuzdan ortiq hadisni rivoyat qilgan[2][6].

Huzayfa Muhammad alayhissalomga yaqin kishilar va sahobalarni ham oʻz ichiga olgan „munofiqlar roʻyxati“ (munofiq)ning qoʻriqchisi edi[7].

Huzayfa ibn al-Yamon 656-yil Ktesifon shahrida vafot etgan.

Manbalar tahrir