Vikipediya

Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidi

Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidi (Qatar Davlat masjidi deb ham ataladi) Qatar milliy masjidi hisoblanadi. Arabistonning markaziy qismidagi Najd viloyatidan boʻlgan sunniy musulmon voizi, olimi va ilohiyotchisi[1][2][3][4][5][6] islom dinining asoschisi Muhammad ibn Abd al-Vahhob sharafiga nomlangan. Vahhobiylik deb atalgan taʼlimot va harakat[1][2][3][4][7].

Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob
Joylashuv Doha, Qatar
Turi masjid
Xarita
Koordinatalari 25°19′1.7″N 51°30′18.2″E / 25.317139°N 51.505056°E / 25.317139; 51.505056
Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidi uchun avtoturargoh, fonda West Bay silueti bilan.
Masjid kutubxonasidagi kitob javonlari.

Masjid 2011-yilda Qatar amiri raisligida ochilgan[5][6].

Arxitekturasi

tahrir

Masjid anʼanaviy arab uslubida qurilgan va zamonaviy koʻrinishga ega[6].

Masjidning umumiy maydoni 175 164 kv.m. Masjidning konditsionerli markaziy zalida 11 000 ga yaqin erkak namoz o‘qishi mumkin, uning yonidagi maxsus korpus esa 1200 ayolga sig‘adigan darajada keng hisoblanadi. Masjidning uchta asosiy eshigi va 17 ta qoʻshimcha kirish eshigi bor. 28 ta katta gumbaz markaziy zalni, 65 ta gumbaz esa tashqi toʻrtburchak binoni qoplaydi. Umuman olganda, masjid 30 000 kishilik jamoatni sigʻdira oladi[6].

Bahsli vaziyat

tahrir

2012-yilda masjid Ramazon oyida tarovih namozida bolalarning masjidga kirishini taqiqlagan edi. Bu ota-onalarning xavfsizlik xodimlari bilan tortishishiga sabab bo‘lgan[8].

Bolalar bilan kelgan ayollar aytishicha bolalarni tarovih namozidan qaytarishga urinishgan (masjid ancha boʻsh boʻlganida). Ular norozilik bildirganidan soʻng, bolalarga namozgohning gilamda va tahorat xonasi yaqinidagi xonada namoz oʻqishga ruhsat berishdi, lekin baribir yuqoriga chiqishga ruxsat berishmadi[9]. Erkak ibodat qiluvchilar ham xuddi shundan shikoyat qilishgan[9].

2013-yilda bu taqiq qayta tiklandi va masjid ishtirokchilarining noroziligiga sabab bo‘ldi[8].

Mohamad al-Arefe Suriya jihodi hali yakunlanmaganligini aytdi va Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida yuz bergan traktini uyushtirgan " an-Nusra fronti " „ islomiy“ jangari guruhi uchun uzr soʻradi[10].

Zagʻul El-Naggar 11-sentabr voqealarini inkor qilgan va Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida ikki marta nutq soʻzlagan[10].

Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjididagi xutbada Saʼad Atiq al-Atiq 2013-yil fevral oyida yahudiy va nasroniylarni Xudoning qoʻli bilan yoʻq qilishga chaqirgan va musulmonlar hamda islomni Xudo tomonidan ulugʻlanishga daʼvat qiluvchi vaʼz qiladi[11][12]. 2013-yil 2-oktabr kuni Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida Saʼad Atiq al-Atiq yana nasroniylar va yahudiylarni yoʻq qilishga va musulmonlar hamda ulugʻlashga chaqiradi[13]. 2014-yil fevral oyida Avqof va Islom ishlari vazirligi (Qatar) tvitterda Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida al-Atiqning navbatdagi xutbasi o‘qiyotgani haqida xabar bergan edi[14]. 2014-yil 6-iyul kuni Ramazon oyida al-Atiq Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida vaʼz qildi[15]. 2014-yil 9-iyul kuni al-Atiq ham Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida yana bir Ramazon xutbasini berdi[16]. Saʼad Atiq al-Atiq shialar, nasroniylar, nusayriylar (alaviylar) va yahudiylarni yoʻq qilishga va 2015-yil yanvar oyida Imom Muhammad ibn Abd al-Vahhob masjidida musulmonlar hamda islomni yuksaltirishga chaqirdi[17][18]. Bu haqda Avqof va Islom ishlari vazirligining (Qatar)[19]. Veb-saytida va Vaqf va Islom ishlari vazirligining (Qatar) rasmiy Twitter akkauntida eʼlon qilingan[20]. Uning 2015-yil yanvar oyida Imom Muhammad ibn Abd xutbasida al-Vahhob masjidi haqida al-Ateeq o‘zining Twitter’ida reklama qilgan[21]. Demokratiyalarni Mudofaa Jamgʻarmasi[22], The Daily Beast[23] va Foreign Policy jurnali Al-Ateeq va uning qarashlari haqida maqolalar chop etgan Foreign Policy esa uning hukumat tomonidan ushbu masjiddagi faoliyati toʻgʻrisida katta hujjatlarni tuzdirdi[24].

2017-yilda Saudiya Arabistonining " Okaz " gazetasida, masjid nomini o‘zgartirish to‘g‘risida iltimosnoma eʼlon qilingan edi unga Ibn Abd al-Vahhobning 200 nafar avlodi imzo chekkan, chunki ularning so‘zlariga ko‘ra, bu masjid o‘zining haqiqiy salafiylik yo‘lini olib bormaydi. qatarliklarning aksariyati vahhobiylikni qabul qiladi[25].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ 1,0 1,1 Laoust, H. (2012) [1993]. "Ibn ʿAbd al-Wahhāb". in Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E. et al.. Encyclopaedia of Islam (2nd nashri). Leiden: Brill Publishers. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_3033. ISBN 978-90-04-16121-4. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Haykel, Bernard „Ibn ‛Abd al-Wahhab, Muhammad (1703-92)“, . The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought Böwering: . Princeton, NJ: Princeton University Press, 2013 — 231–232-bet. ISBN 978-0-691-13484-0. 
  3. ↑ 3,0 3,1 „Ibn Abd al-Wahhab, Muhammad (d. 1791)“, The Oxford Dictionary of Islam Esposito: . New York: Oxford University Press, 2004 — 123-bet. ISBN 0-19-512559-2. 
  4. ↑ 4,0 4,1 „Ibn Abd al-Wahhab, Muhammad - Oxford Islamic Studies Online“. www.oxfordislamicstudies.com. Oxford University Press (2020). Qaraldi: 2020-yil 15-iyul.
  5. ↑ 5,0 5,1 „Qatar's state mosque opens to the public“. Doha News. Doha News (2011-yil 6-dekabr). Qaraldi: 2015-yil 27-iyun.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 „Imam Muhammad ibn Abdul Wahhab Mosque in Doha - Qatar“. Beautiful Mosque. 2015-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-iyun.
  7. ↑ Wagemakers, Joas „Part 3: Fundamentalisms and Extremists – The Citadel of Salafism“, . Handbook of Islamic Sects and Movements, Brill Handbooks on Contemporary Religion Cusack: . Leiden and Boston: Brill Publishers, 2021 — 333–347-bet. DOI:10.1163/9789004435544_019. ISBN 978-90-04-43554-4. 
  8. ↑ 8,0 8,1 „Qatar's state mosque reinstates Ramadan ban on small kids“. Doha News. Doha News (2013-yil 14-iyul). Qaraldi: 2015-yil 27-iyun.
  9. ↑ 9,0 9,1 „A place in Qatar where kids are *not* welcome? Let the debate begin“. Doha News. Doha News (2012-yil 25-iyul). Qaraldi: 2015-yil 27-iyun.
  10. ↑ 10,0 10,1 Gilligan, Andrew. „The 'Club Med for terrorists'“. The Telegraph (2014-yil 27-sentyabr).
  11. ↑ خطبة الجمعة للشيخ سعد العتيق بجامع محمد بن عبدالوهاب بقطر.
  12. ↑ Segments of sermon by Sa'ad Ateeq al-Ateeq - Feb. 2013.
  13. ↑ خطبة الجمعة الشيخ سعد عتيق الدوسري 28 ذو القعدة 1434 هـ.
  14. ↑ وزارة الأوقاف - قطر [@AwqafM]. „موعدكم اليوم مع محاضرة بعنوان (الزم قدميها) لفضيلة الشيخ / سعد العتيق بعد صلاة العشاء بجامع الإمام محمد بن عبدالوهاب“ (ar) (2014-yil 20-fevral). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  15. ↑ عبادة الصمت - لفضيلة الشيخ.د / سعد العتيق.
  16. ↑ مكائد الشيطان - لفضيلة الشيخ .د / سعد بن عتيق العتيق.
  17. ↑ Segment of sermon by Sa'ad Ateeq al-Ateeq - Jan. 2015.
  18. ↑ #خطبة_الجمعة سعد العتيق 10 ربيع الثاني 1436 هـ.
  19. ↑ „د. العتيق يخطب الجمعة بجامع الامام“. وزارة الأوقاف والشؤون الإسلامية - دولة قطر (2015-yil 30-yanvar).
  20. ↑ وزارة الأوقاف - قطر [@AwqafM]. „الشيخ د.سعد بن عتيق العتيق خطيب يوم الجمعة 2015/1/30 بجامع الإمام محمد بن عبدالوهاب t.co/sYdB1bGmAC“ (ar) (2015-yil 29-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  21. ↑ سعد بن عتيق العتيق [@SaadAlateeg]. „عشاء الليلة الخميس 9 ربيع الثاني محاضرة للشيخ / سعد العتيق بجامع الامام محمد بن عبد الوهاب بالدوحة #قطر ادارة الصفحة t.co/BIOiSMm9wW“ (ar) (2015-yil 29-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  22. ↑ Adaki. „Recent Qatari incitement and Troubling Extremist Ties“. Foundation for Defense of Democracies.
  23. ↑ Dettmer, Jamie. „Qatar's a U.S. Ally Against ISIS, So Why's It Cheerleading the Bad Guys?“. The Daily Beast (2017-yil 14-aprel). Qaraldi: 2020-yil 17-iyul.
  24. ↑ Adaki, Oren; Weinberg, David Andrew. „Preaching Hate and Sectarianism in the Gulf“. Foreign Policy (2015-yil 5-may).
  25. ↑ „Descendants of Saudi Wahhabism founder distance themselves from Qatar“. Reuters (2017-yil 29-may). 2017-yil 2-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 10-iyun. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Imom_Muhammad_ibn_Abd_al-Vahhob_masjidi&oldid=5262108" dan olindi