Enrique Omar Sívori (1935-yil 2-oktabr – 2005-yil 17-fevral) – argentinalik va italiyalik professional futbolchi va hujumchi sifatida oʻynagan. Murabbiylik faoliyati davomida Argentina va Italiya jamoalarida ishlagan.

Omar Sívori
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Enrique Omar Sívori
Tavallud sanasi 2-oktyabr 1935-yil
Tavallud joyi San Nicolás, Argentina
Vafot sanasi 17-fevral 2005-yil(2005-02-17)
(69 yoshda)
Vafot joyi San Nicolás, Argentina
Boʻyi 1.63 m (5 ft 4 in)
Ampluasi Hujumchi
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1950–1951 Club San Nicolas
1952–1954 River Plate
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1954–1957 River Plate 63 (29)
1957–1965 Juventus 215 (135)
1965–1969 Napoli 63 (12)
Total 341 (176)
Milliy terma jamoa
1956–1957 Argentina 19 (9)
1961–1962 Italiya 9 (8)
Boshqargan klublari
1969–1970 Rosario Central
1972 Estudiantes de La Plata
1972–1973 Argentina
1979 Racing Club de Avellaneda
1983 Toronto Italia
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Omar klublar darajasida 1950-yillarning oxiri va 1960-yillarning boshlarida Italiyaning „Juventus“ jamoasi tarkibidagi muvaffaqiyatli oʻyinlari bilan tanilgan. Sívori Turin jamoasida boshqa sovrinlar qatorida uchta A Seriya chempionligini qoʻlga kiritgan. Sívori shuningdek, Argentinaning „River Pleyt“ va Italiyaning „Napoli“ klublarida ham oʻynagan.

1956-yilda Argentina terma jamoasi safida debyutini oʻtkazgan va terma jamoa tarkibida 1957-yilda Janubiy Amerika chempionatida gʻolib boʻlgan. Keyinchalik Omar oʻz faoliyatini Italiyada davom ettirgan va Italiya terma jamoasi sharafini himoya qilgan. Italiya jamoasi tarkibida 1962-yilgi jahon chempionatida qatnashgan. Futbolchi sifatida faoliyatini yakunlagach, Argentinada bir qancha jamoalarni boshqargan.

Oʻz avlodining eng buyuk oʻyinchilaridan biri va barcha davrlarning eng buyuk futbolchilaridan biri sifatida eʼtirof etilgan Sivori oʻzining ajoyib mahorati, tezligi, gol urish qobiliyati, texnikasi, kreativligi bilan tanilgan va uning futbolchilik isteʼdodi koʻpchilik tomonidan eʼtirof etilgan. U 1957-yilda Janubiy Amerika chempionatining eng yaxshi oʻyinchisi sovrinini qoʻlga kiritgan[1] va 1961-yilda Yevropaning eng yaxshi futbolchisi sovrinini qoʻlga kiritdi. Sivori oʻz faoliyatida 432 ta gol urgan[2].

Murabbiylik faoliyati

tahrir
 
Sivori „Rosario Central“ bosh murabbiyi sifatida (1969–1970)

Sivori 1969-yilda futbolchilik faoliyatini yakunlagan. Garchi u vatani Argentinada badavlat odam sifatida nafaqaga chiqqan boʻlsa-da, uning futbolga boʻlgan muhabbati murabbiylik faoliyati orqalik futbolda faoliyatini davom ettirishga qaror qilgan. Omar „River Pleyt“, „Rosario Sentral“, „Estudiantes de La Plata“, „Rasing klubi“ va „Veles Sarsfild“ klublariga murabbiylik qilgan.

1972-yildan 1974-yilgacha Sivori Argentina terma jamoasini boshqargan va jamoa uning boshqaruvida 1974-yilgi FIFA Jahon chempionatiga yoʻllanma olgan. Sivori Argentina terma jamoasi tarkibida oʻynashi uchun darvozabon Ubaldo Fillolni chaqirgan birinchi murabbiy edi. Fillol keyinchalik, Argentina tarixidagi eng hurmatga sazovor posbonlardan biriga aylangan. Shundan soʻng Sivori „Juventus“ning Janubiy Amerikadagi skauti sifatida faoliyat olib borgan. 1983-yilda u Milliy futbol ligasida ishtirok etgan „Toronto Italia“ jamoasida bosh murabbiy boʻlgan[3].

Keyingi faoliyat

tahrir

2004-yil mart oyida Sivori Pele tomonidan tan olingan eng yaxshi 125 nafar tirik futbolchidan biri sifatida tanilgan va FIFA 100 roʻyxatining bir qismi sifatida taqdirlangan[4]. Keyingi yili, 2005-yilning fevral oyida Sivori oʻzining tugʻilgan shahri San-Nikolasda 69 yoshida oshqozon osti bezi saratoni tufayli vafot etgan[5].

Faoliyat statistikasi

tahrir
Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha oʻyinlar va gollar[6]
Jamoa Mavsum Liga Kubok Xalqaro Jami
Divizion Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar
River Plate 1954 Primera División 16 8 16 8
1955 23 11 23 11
1956 23 10 23 10
1957 1 0 1 0
Jami 63 29 63 29
Juventus 1957–58 Serie A 32 22 8 9 - 40 31
1958–59 24 15 3 5 2 3 29 23
1959–60 31 28 4 3 0 0 35 31
1960–61 27 25 1 2 1 1 29 28
1961–62 25 13 0 0 5 2 30 15
1962–63 33 16 4 3 1 1 38 20
1963–64 28 13 2 1 4 0 34 14
1964–65 15 3 1 1 3 2 19 6
Jami 215 135 23 24 16 9 317 168
Napoli 1965–66 Serie A 33 7 33 7
1966–67 20 2 20 2
1967–68 7 2 7 2
1968–69 3 1 3 1
Jami 63 12 63 12
Umumiy faoliyat statistikasi 341 175 23 24 16 9 380 208

Xalqaro

tahrir
Terma jamoa va yil boʻyicha oʻyinlar va gollar[7]
Terma jamoa Yil Oʻyinlar Gollar
Argentina 1956 13 6
1957 6 3
Jami 19 9
Italiya 1961 5 8
1962 4 0
Jami 9 8
Hisob va natijalar birinchi boʻlib Argentina va Italiyaning gollari roʻyxatini koʻrsatadi, Hisob ustuni Sivorining har bir golidan keyingi natija oʻzgarishini koʻrsatadi.
Omar Sivori tomonidan kiritilgan terma jamoa tarkibidagi gollar roʻyxati
Sana Joy Raqib Hisob Natija Musobaqa
Argentina tarkibidagi gollari
1 1956-yil 22-yanvar Montevideo, Urugvay   Peru 2–1 1956-yilgi Janubiy Amerika chempionati
2 1956-yil 6-mart Mexiko shahri, Meksika   Kosta Rika 4–3 1956-yilgi Panamerika chempionati
3 1956-yil 11-mart Mexiko shahri, Meksika   Chili 3–0 1956-yilgi Panamerika chempionati
4 1956-yil 18-mart Mexiko shahri, Meksika   Braziliya 2–2 1956-yilgi Panamerika chempionati
5 1957-yil 17-mart Lima, Peru   Ekvador 3–0 1957-yilgi Janubiy Amerika chempionati
6 1957-yil 28-mart Lima, Peru   Chili 6–2 1957-yilgi Janubiy Amerika chempionati
7 1957-yil 6-aprel Lima, Peru   Peru 1–2 1957-yilgi Janubiy Amerika chempionati
Italiya tarkibidagi gollari
1 1961-yil 25-aprel Bologna, Italiya   Shimoliy Irlandiya 3–2 Oʻrtoqlik
2 1961-yil 24-may Rim, Italiya   Angliya 2–3 Oʻrtoqlik
3 1961-yil 15-iyun Florensiya, Italiya   Argentina 4–1 Oʻrtoqlik
4 1961-yil 4-noyabr Turin, Italiya   Isroil 6–0 FIFA Jahon chempionati 1962 saralashi

Yutuqlar

tahrir
 
Sivori 1961-yilgi „Oltin toʻp“ni qabul qilib olmoqda.

River Pleyt

  • Birinchi divizion: 1955, 1956, 1957

Yuventus

  • A seriya gʻolibi: 1957–58, 1959–60, 1960–61
  • Italiya kubogi gʻolibi: 1958–59, 1959–60, 1964–65
  • Shaharlararo yarmarka kubogi sovrindori: 1964–65
  • Alp kubogi gʻolibi: 1963-yil

Neapol

  • Alp kubogi gʻolibi: 1966-yil
  • A Seriya ikkinchi oʻrni: 1967–68

Argentina

  • Janubiy Amerika chempionati gʻolibi: 1957-yil
  • Panamerika chempionatining ikkinchi sovrindori: 1956-yil
  • Copa Raul Colombo (oʻrtoqlik uchrashuvi): 1956

Individual

  • Panamerika chempionatining eng yaxshi toʻpurari: 1956-yil
  • Janubiy Amerika chempionatining eng yaxshi futbolchisi: 1957-yil
  • A seriya oltin butsa sohibi: 1959–60
  • Oltin toʻp sohibi: 1961
  • FIFA 100: 2004
  • IFFHS Argentina All Times Dream Team (B jamoasi): 2021

Iqtibos

tahrir
  • Giampiero Boniperti: „U bilan birga oʻynash juda qiziqarli edi. Charlz asosiy hujumdagi qoʻriqlanadigan odam edi, Omar esa himoyachilarni qiyin ahvolga solib qoʻyish uchun boʻsh joydan foydalangan. U oʻzini koʻrsatish uchun toʻpigʻiga hech qanday himoyasiz paypoq kiyib oʻynagan“ Himoyachilardan qoʻrqmasdi, u aql bovar qilmaydigan gʻalaba ishtiyoqiga ega edi.
  • John Charles: „Sivori bilan hujumdagi ishtirokimiz bu klassik katta odam va kichik odam hamkorligi edi. Sivori juda katta mahoratga ega edi va u kabi yaxshi oʻyinchi bilan oʻynash quvonchli edi.“
  • Marcello Lippi: "Qachonki biz „Juventus“ haqida gapiradigan boʻlsak, uning koʻzlari quvnab ketar edi".
  • Humberto Maschio: „Omar ajoyib edi. Tezlik va har qanday daqiqada hayratga solish qobiliyatiga ega boʻlgan birinchi toifali dribling ustasi boʻlgan“.
  • Roberto Bettega: „Omar men uchun katta akamdek edi. Bolaligimda u mening kumirim boʻlgan va birgalik bitta jamoada oʻynaganimizdan soʻng biz yaqin doʻst boʻlib qoldik. U futbol tarixidagi eng yaxshi oʻyinchilardan biri edi“.

Manbalar

tahrir
  1. „The Copa América Archive – Trivia“.
  2. „Sívori“.
  3. Cosgrove, Michael. Italia takes final over Panhellenic. The Globe and Mail (1983-yil 29-avgust), s. S4.
  4. „Pele's list of the greatest“. BBC Sport (2004-yil 4-mart). Qaraldi: 2013-yil 15-iyun.
  5. „Calcio: è morto Omar Sivori“ (it). Il Corriere della Sera (2005-yil 18-fevral). Qaraldi: 2017-yil 1-mart.
  6. Omar Sívori National-Football-Teams.com saytida
  7. „Players Appearing for Two or More Countries“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation.

Adabiyotlar

tahrir

Havolalar

tahrir