Vikipediya

Tōhoku viloyati

Tohoku viloyati (yaponcha: 東北地方 Tōhoku-chihō?) , Shimoli-sharqiy mintaqa yoki Shimoliy Yaponiya (yaponcha: 東北日本 Tōhoku-nihon?) Yaponiyaning eng katta oroli Xonsyuning shimoli-sharqiy qismida joylashgan. Ushbu an'anaviy mintaqa oltita prefekturadan ( ken ) iborat: Akita, Aomori, Fukushima, Ivate, Miyagi va Yamagata . [1]

Tohokuning iqlimi keskin boʻlishiga qaramay eng manzarali mintaqa sifatida obroʻga ega. 20-asrda turizm Tohoku mintaqasida asosiy sanoatga aylandi.

Tarixi tahrir

Qadimiy va klassik davr tahrir

 
Shimoliy Fujivara

Mifologik davrlarda bu hudud Azuma (kánján, あづま) nomi bilan tanilgan va mahalliy Emishi va Aynu xalqlari egallagan Xonsyu hududi hisoblangan. Bu hudud tarixan Deva va Michinoku hududlari boʻlgan, bu atama birinchi marta Hitachi-no-kuni Fudoki (yaponcha: 常陸国風土記?) (654) da qayd etilgan. "Michinoku" atamasining zamonaviy qoʻllanilishida ba'zi oʻzgarishlar mavjud. [2]

Tohokuning dastlabki tarixiy shakllanishi VII-IX asrlarda, yapon sivilizatsiyasi va madaniyati Yaponiyaning markaziy va janubi-gʻarbiy qismida mustahkam oʻrnatilgandan keyin sodir boʻlgan. Xonsyudagi mahalliy Emishi xalqining soʻnggi qal'asi va koʻplab janglar joyi hisoblangan mintaqa tarix davomida turli vaqtlarda Kiotodan ma'lum darajada avtonomiyani saqlab kelgan.

Shimoliy Fujivara (奥州藤原氏 Ōshū Fujiwara-shi ) yapon zodagon oilasi boʻlib, 12-asrda Tohoku mintaqasini oʻz mulki sifatida boshqargan. Ular 1189-yilda Minamoto no Yoritomo tomonidan magʻlub bo'lgunga qadar jangovar guruhlarning kuchi bilan Kiotodagi Imperator sudiga nisbatan mustaqilligini saqlab qolishdi [3]

Feodal davr tahrir

Tohokudagi nasroniylik tahrir

 
Tohokudagi uzoq qishda cho'yan choynaklardan foydalanilgan.

Date Masamune (1567–1636), Date urugʻining feodallari yetakchisi, Tohoku hududida savdoni kengaytirdi. Dastlab dushman urugʻlarning hujumlariga duch kelgan boʻlsa-da, u bir necha magʻlubiyatdan soʻng ularni yengishga muvaffaq boʻldi va oxir-oqibat Tokugava syogunatining eng yirik davlatlaridan birini tuzdi va boshqardi. U ko‘plab saroylar qurdi, hududni obodonlashtirish uchun ko‘plab loyihalar ishlab chiqdi . U chet elliklarni o‘z yurtiga kelishga undagani ham ma’lum. Garchi u Rimda Rim papasi bilan aloqalarni oʻrnatish uchun elchini moliyalashtirgan va targʻib qilgan boʻlsa ham, u hech bo'lmaganda Oda Nobunaga kabi boshqa lordlarga oʻxshash xorijiy texnologiyaga boʻlgan xohish bilan turtki bo'lgan. U Yaponiyadagi nasroniy missionerlari va savdogarlariga katta imtiyozlar berdi. Ularga oʻz viloyatiga kelib xristian dinini targʻib qilishlariga ruxsat berishdan tashqari, u mahbus va missioner Padre Soteloni ham Tokugava Ieyasu qoʻlidan ozod qildi. Date Masamune Soteloga, shuningdek, boshqa missionerlarga oʻz dinlariga amal qilishlariga ruxsat berdi.

Bundan tashqari, Tokugava Ieyasu (1543-1616) nasroniylikni taqiqlagandan soʻng, Masamune oʻz pozitsiyasini oʻzgartirdi va uni yoqtirmasa ham, Ieyasuga oʻz hududida nasroniylarni quvgʻin qilishga ruxsat berdi. 270 yil davomida Tohoku turizm, savdo hududi va farovon hudud boʻlib qoldi.

Erta zamonaviy davr tahrir

 
Aizu jangidan keyin Aizuvakamatsu qal'asi, 1868-yil fotosurati.

Xokku shoiri Matsuo Basho (1644–1694) Tohoku boʻylab sayohati chogʻida “ Oku no Hosomichi ” ( “Chuqur shimolga boradigan tor yoʻl” ) asarini yozgan.

Zamonaviy davr tahrir

1960-yillarda metallurgiya , sement, kimyo sanoati, sellyuloza va neftni qayta ishlash sanoati rivojlana boshladi. Mintaqa an'anaviy ravishda Yaponiyaning kam rivojlangan hududi sifatida tanilgan.

2011-yil 11-martda sodir boʻlgan 9.0 magnitudali halokatli zilzila va sunami ushbu mintaqaning sharqiy qirgʻoqlari boʻylab katta zarar yetkazdi, 15 894 [4] kishining hayotiga zomin boʻldi va 500 000 kishini radioaktiv chiqindilar bilan birga uysiz qoldirgan eng qimmat tabiiy ofat boʻldi(Daiichi yadroviy falokat ).

Geografiyasi tahrir

 
Tohoku mintaqasi va Xokkaydoning kosmosdan ko'rinishi.
 
Tohoku geografik xaritasi

Tohoku, Yaponiyaning aksariyat qismi kabi, tepalik va togʻli hudud hisoblanadi. Ou togʻlari shimoldan janubga cho'zilgan. Mintaqaning koʻpgina pasttekisliklarining ichki qismida joylashganligi aholining koʻpchiligining u yerda toʻplanishiga olib keldi. Dengiz portining rivojlanishiga yordam bermaydigan qirgʻoq chiziqlari ushbu mintaqaning quruqlik va temir yoʻl transportiga odatdagidan koʻra koʻproq qaramlikka olib keladi.

Tohoku an'anaviy ravishda Yaponiyaning don ombori hisoblangan, chunki u Senday va Tokio - Yokohama bozorini guruch va boshqa qishloq xoʻjaligi mahsulotlari bilan ta'minlagan. Tohoku mamlakatdagi guruch hosilining 20 foizini ta'minlaydi.

Hududiy boʻlinmalar tahrir

Mintaqa 2 qismga boʻlinadi: Aomori, Akita va Ivate prefekturalaridan tashkil topgan "Shimoliy Tohoku" (yaponcha: 北東北 Kita-Tōhoku?) va Yamagata, Miyagi va Fukushima prefekturalarini oʻz ichiga olgan "Janubiy Tohoku" (yaponcha: 南東北 Minami-Tōhoku?).

Iqlimi tahrir

Sibir togʻining kuchli ta'siri tufayli iqlimi Xonsyuning boshqa qismlariga qaraganda sovuqroq boʻlib, hudud dalalarida yiliga bir marta hosil olish imkonini beradi. Biroq, Tohokuning Tinch okeani sohilida, odatda kamroq qor yogʻadi va Yaponiyadagi eng kichik mavsumiy harorat oʻzgarishiga ega. Masalan, Ivaki shahrida kunlik oʻrtacha harorat yanvarda 3.0 °C (37.4 °F) gacha,avgust oyida 23.9 °C (75.0 °F) gacha.

Shaharlar va aholi punktlari tahrir

Asosiy shaharlar tahrir

 

Aholisi tahrir

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
18843 957 085—    
18984 893 747+23.7%
19205 793 974+18.4%
19407 164 674+23.7%
19509 021 809+25.9%
19559 334 442+3.5%
19709 031 197−3.2%
19759 232 875+2.2%
19809 572 088+3.7%
19859 730 352+1.7%
19909 738 284+0.1%
19959 834 124+1.0%
20009 817 589−0.2%
20109 335 636−4.9%
20188 768 559−6.1%

Qiziqarli nuqtalari tahrir

Tabiiy obyektlar tahrir

  • Banday togʻi
  • Hakkoda togʻlari
  • Hayachine togʻi
  • Ivaki togʻi
  • Tazava koʻli
  • Tovada koʻli
  • Kitakami daryosi
  • Oirase daryosi vodiysi
  • Matsushima koʻrfazining orollari
  • Osore togʻi
  • Sanriku qirgʻogʻi

Parklar tahrir

  • Bandai-Asahi milliy bogʻi
  • Miss Veedol plyaji
  • Sanriku Fukko milliy bogʻi
  • Tovada-Xachimantai milliy bogʻi

Tarixiy obyektlar tahrir

  • Aizuvakamatsu qal'asi
  • Xirosaki qal'asi
  • Chuson-ji
  • Motsu-ji
  • Osore togʻi
  • Devaning uchta togʻi
  • Yama-dera
  • Ouchi-juku

Onsenlar tahrir

  • Ginzan Onsen
  • Nyuto Onsen
  • Sukayu Onsen
  • Zao Onsen
  • Ivaki Yumoto Onsen

Festivallar tahrir

  • Aomori Nebuta Matsuri
  • Xachinohe Sansha Taisai
  • Akita Kanto
  • Yamagata Hanagasa festivali
  • Goshogavara Tachineputa festivali

Yana qarang tahrir

  • 2011-yil Tohoku zilzilasi va sunami
  • 2006-yil Kuril orollaridagi zilzila
  • Yaponiya geografiyasi
  • Tohoku dialekti
  • Yaponiya mintaqalari roʻyxati

Havolalar tahrir

  1. ↑ Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005). "Tōhoku" in Japan Encyclopedia, p. 970 Google Booksda
  2. ↑ McCullough, Helen Craig. (1988). The Tale of the Heike, p. 81 Google Booksda; excerpt, "Furthermore, in the old days, the two famous eastern provinces, Dewa and Michinoku, were a single province made up of sixty-six districts, of which twelve were split off to create Dewa."
  3. ↑ LOUIS FREDERIC „O Japão“,. Dicionário e Civilização. Rio de Janeiro: Globo Livros, 2008 — 223–224 bet. ISBN 9788525046161. 
  4. ↑ „National Police Agency of Japan Damage Situation and Police Countermeasures associated with 2011Tohoku district – off the Pacific Ocean Earthquake“ (2016-yil 10-mart). 2017-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 16-mart.

Manbalar tahrir

Havolalar tahrir 

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Tōhoku_viloyati&oldid=3840963" dan olindi