Daria Evgenievna Trepova(1997-yil 16-fevralda tugʻilgan,Sankt-Peterburg,Rossiya)Rossiya sudi tomonidan bloger va targʻibotchi Vladlen Tatarskiy ishtirokidagi tadbirda terakt sodir etishda aybdor deb topilgan Sankt-Peterburg shahrida istiqomat qiladi.Natijada Tatarskiy halok bo'ldi va 40 dan ortiq kishi jabrlandi.2024-yil 25-yanvarda Rossiya sudi Darya Trepovani barcha ayblovlar bo‘yicha aybdor deb topdi va uni 27yilga ozodlikdan mahrum qildi va uni umumiy rejimdagi koloniyada o‘tashga hukm qildi.

Trepova

Biografiya tahrir

Daria Trepova 1997-yil 16-fevralda Sankt-Peterburgda tug'ilgan[1]. Oʻrta maʼlumotni Pushkin shahridagi 408-sonli litseyda olgan[2][3]. "Moskovskiy komsomolets"nashrining ta'kidlashicha,qizning otasi litseyda o'qishni tugatayotganda vafot etgan[1].Erining o'limidan so'ng,Trepovaning onasi yangi munosabatlarga kirishdi va ommaviy axborot vositalarining xabarlariga ko'ra,2023 yil aprel oyidan boshlab tug'ruq ta'tilida edi[1].Oilaviy muammolarga qaramay,Daria Yagona davlat imtihonini topshirishda yuqori natijalarga erishdi:masalan,qiz rus tili imtihonini 100 balldan 100 ball bilan topshirdi[1].Bi-bi-si rus xizmati suhbatdoshi Trepovani litseyda o‘qigan paytida hech qanday siyosiy qarashlarga rioya qilmaydigan quvnoq qiz sifatida esladi[3].

OAV xabarlariga ko'ra, maktabni tugatgach,Trepova Sankt-Peterburg davlat universitetining tibbiyot fakultetiga o'qishga kirdi[1].Trepova universitetdagi o'qishini stomatologiyada yarim kunlik ish bilan birlashtirdi, keyinroq mustaqil dizayner sifatida buyurtmalarni bajarish va vintage kiyim do'konida ma'mur sifatida ishlash bilan[1][2].Ijtimoiy tarmoqlarda Daria Trepova faol Dasha Tykovka sifatida tanilgan.U liberal va feministik doiralarda harakat qildi,vegetarian va atrof-muhit faoli edi[4].Dariyaning tanishlari ta'kidlaganidek,u Rossiya muxolifatining[1]tadbirlarida qatnashgan.2019 yilda Trepova o'z xohishi bilan universitetni tark etdi[2].

Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi boshlanganidan keyin u urushga qarshi namoyishlarda qatnashdi:2022-yil 24-fevral kuni soat 20:05 da Trepova Sankt-Peterburgdagi Nevskiy prospektidagi 35-uy oldida hibsga olindi va keyinchalik Krasnoselskiy okrugi tomonidan hibsga olindi.Sankt-Peterburg sudi 10 kun davomida"sanitariya me'yorlarini buzganlik va piyodalar va transport vositalarining harakatiga to'sqinlik qilganlik uchun"(Rossiya Federatsiyasi Ma'muriy huquqbuzarliklar to'g'risidagi kodeksining 20.2.2-moddasi)[1].“Qaror Trepovaning aybiga dalil keltirmaydi,faqat u politsiyaning tarqalish haqidagi talabiga e’tibor bermagani va “o‘z ixtiyori bilan tadbirda ishtirok etishda davom etgani” aytiladi."Tadbirda ishtirok etmayotgan shaxslar... o'tkaziladigan joyni oldindan tark etishgan".Uning advokati Trepovaning hibsga olinishi ustidan shikoyat qila olmadi,deb ta’kidlaydi BBC Rus xizmati. Keyinchalik u Moskvaga ko'chib o'tdi va u erda Medvedkovo metro bekati yaqinidagi kvartirani ijaraga oldi, so'ngra Gruziyaga,u erda olti oy yashadi[1].

Moliyaviy qiyinchiliklar tufayli Trepova Rossiyaga qaytishga majbur bo'ldi[1].Ommaviy axborot vositalari qizning 2022 yil oktabr oyida qoldirilgan Twitter postlariga e'tibor qaratdi, ularda u"kuniga 20 dan 150 martagacha o'z joniga qasd qilish haqida o'ylashini""o'ziga achinishsiz"[1].Keyingi oy Trepova Twitter akkauntini o'chirib tashladi[1].

2023-yil 9-martda Trepova yakka tartibdagi tadbirkor sifatida ro'yxatdan o'tdi (OKVED bo'yicha faoliyat turi-"pochta orqali yoki Internet axborot-kommunikatsiya tarmog'i orqali chakana savdo")[1]."Do'stlarning guvohliklariga ko'ra,Daria Trepovaning moliyaviy ahvoli sezilarli darajada oshdi, u narsalar va aksessuarlarni sotdi",deb ta'kidladi Kommersant[1].

Oila tahrir

Siyosiy faol va Rossiya Libertar partiyasi a'zosi Dmitriy Rilovga uylangan; turmush o'rtoqlar urushga qarshi namoyishlarda birga qatnashdilar[1] [2] ; "Kommersant" ta'kidlashicha, ba'zi Telegram kanallari bu nikohni xayoliy deb ta'riflaydi.Safarbarlik boshlangandan so'ng,Rylov Rossiyani tark etib,Gruziyaga ketdi[1].

Vladlen Tatarskiyning o'ldirilishi ishi tahrir

2023-yil 2-aprel kuni Sankt-Peterburg markazida joylashgan va Evgeniy Prigojinga tegishli “Patriot” kafesida (sobiq Street Food Bar No1)“Kiber ​Front Z”munozara klubi Makeyevkada tug‘ilgan [5],DXR tarafidagi jangovar harakatlar ishtirokchisi [5], LPR xalq militsiyasi faxriysi[5],qo‘llab-quvvatlagan va qatnashgan harbiy muxbir bilan. Ukraina bilan urush[6],blogger va targ'ibotchi Maksim Fomin,Vladlen Tatarskiy taxallusi ostida yaxshi tanilgan.18:13 da qo'lbola portlovchi qurilma portladi[7][8].Hodisa natijasida Tatarskiyning o‘zi voqea joyida vafot etgan,42 kishi jarohatlangan[9].Rossiya Tergov qoʻmitasining Sankt-Peterburg boʻyicha Bosh tergov boshqarmasi umumiy xavfli usulda sodir etilgan qotillik (Rossiya Federatsiyasi Jinoyat kodeksining 105- moddasi 2-qismi “e” bandi)boʻyicha jinoiy ish qoʻzgʻatdi[10],ammo keyinchalik kvalifikatsiya o'zgartirildi:tergovchilar voqeada terakt belgilarini ko'rdilar[11].

Tergov va sud tahrir

Qisqa vaqt o'tgach, Darya Trepova jinoyatni sodir etganlikda gumon qilinayotgani ma'lum bo'ldi, u tergovga ko'ra, Tatarskiy bilan uchrashuvda bo'lgan va unga portlovchi moddalar bilan to'ldirilgan haykalchani (Tatarskiyning o'zi byusti) bergan[2].Tergov qo'mitasi, shuningdek,Trepova"Ukraina hududidan harakat qilgan shaxslarning ko'rsatmalariga binoan,Sankt-Peterburg markazidagi kafega portlovchi moddalar bilan to'ldirilgan haykalchani olib kelgan va uni urush muxbiri Maksim Fominga topshirgan",deb ta'kidladi.Portlash Rossiyada ekstremistik deb e'lon qilingan Korrupsiyaga qarshi kurash jamg'armasi faoliyati bilan bog'liq bo'lgan milliy aksilterror qo'mitasida bayonot berildi[2].Trepova federal qidiruvga berilgan va ertasi kuni u hibsga olingan[2].

Hibsga olingan Trepova ehtiyot chorasini tanlash uchun Moskvaga jo'natildi, unga terrorchilik xuruji va noqonuniy portlovchi moslamalarni olib yurish("e" bandi,105-moddasi 2-qismi,Jinoyat kodeksining 222.1-moddasi 4-qismi) ayblovlari qo'yildi. Rossiya Federatsiyasi)[12].2023 yil 4 aprelda Moskvaning Basmanniy tuman sudi tergovning Trepovani qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi sifatida tanlash haqidagi iltimosini qanoatlantirdi[2].Uchrashuv "dastlabki tergov sirini saqlash maqsadida" yopiq eshiklar ortida o'tkazildi; Trepova va uning himoyasi bunga qarshi chiqdi[13].12-aprel kuni Trepovaning himoyasi hibsga olish ustidan shikoyat qilgani ma'lum bo'ldi [14], ammo 24 aprel kuni Moskva shahar sudi ehtiyot chorasini tasdiqladi[15].28 aprel kuni Rosfinmonitoring Trepovani ekstremistik faoliyat yoki terrorizmga aloqadorligi to'g'risida ma'lumot mavjud bo'lgan shaxslar va tashkilotlar ro'yxatiga kiritdi [16] . 1 iyun kuni sud Trepovani hibsga olish muddatini uch oyga[17],25 avgustda esa yana uch oyga[18]uzaytirdi. 2023-yil 15-noyabrda jinoyat ishini 1-g‘arbiy okrug harbiy sudida ko‘rib chiqish boshlandi[19].

Sudda Trepova yaqinlashib kelayotgan qotillik haqida bilmasligini va faqat jurnalist Roman Popkov(u jinoyatni uyushtirganlikda ayblangan)va Gestalt taxallusi ostidagi ma'lum bir shaxsning ko'rsatmalariga amal qilganini aytdi.Dariyaning eri Dmitriy Rilov,Popkov sodir bo'lgan voqeada aybdor ekanligiga amin va Trepovani aybladi[20].Daria soxta hujjatlardan foydalanganlikda aybini tan oldi, lekin terrorchilik hujumi va portlovchi qurilmaning noqonuniy savdosida emas:

“Men haykalchada portlovchi qurilma borligini bilmasdim,bu shunchaki tinglovchi qurilma deb o‘yladim”[21].

Sud Daria Trepovani umumiy rejimdagi axloq tuzatish koloniyasida 27 yilga ozodlikdan mahrum qildi.Bu zamonaviy Rossiyada ma'lum bo'lgan ayollar orasida eng og'ir hukmdir[22].

Eslatmalar tahrir

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 „Чем известна Дарья Трепова“. Коммерсантъ (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 „Дарья Трепова арестована на два месяца по делу о гибели Владлена Татарского“. Русская служба Би-би-си (2023-yil 4-aprel). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  3. 3,0 3,1 „Подозреваемую в причастности к гибели Владлена Татарского задержали. Кто такая Дарья Трепова“. Русская служба Би-би-си (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  4. Подробности из зала суда и показаний задержанной Дарьи Треповой, взорвавшей военного корреспондента Татарского - 4 апреля 2023 - НГС
  5. 5,0 5,1 5,2 „Russian pro-war blogger killed in St Petersburg restaurant blast“ (en). ft.com. Financial Times (2023-yil 2-aprel). Qaraldi: 2024-yil 22-yanvar.
  6. „Vladlen Tatarsky: Killing of pro-Kremlin blogger investigated as murder“ (en-GB) (2023-yil 2-aprel). Qaraldi: 2024-yil 9-yanvar.
  7. „Военный блогер Владлен Татарский погиб в результате взрыва в Петербурге. Что известно“. BBC News Русская служба. Qaraldi: 2024-yil 22-yanvar.
  8. „В Петербурге произошел взрыв в кафе Евгения Пригожина“. Meduza (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  9. „Число пострадавших от взрыва в кафе в Петербурге выросло до 42 человек“. Интерфакс (2023-yil 4-aprel). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  10. „Главным следственным управлением СК России по Санкт-Петербургу возбуждено уголовное по факту взрыва в одном из кафе города“. spb.sledcom.ru. Главное следственное управление Следственного комитета Российской Федерации по городу Санкт-Петербургу (2023-yil 2-aprel). 2023-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  11. „Дело об убийстве военкора Татарского в Петербурге переквалифицировано на статью "теракт"“. Интерфакс (2023-yil 3-aprel). 2023-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  12. „Дарье Треповой предъявлено обвинение в совершении теракта“. Интерфакс (2023-yil 4-aprel). 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  13. „Суд рассмотрит вопрос об аресте Дарьи Треповой в закрытом режиме“. Интерфакс (2023-yil 4-aprel). 2023-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-aprel.
  14. „Защита обжаловала арест Дарьи Треповой“. Интерфакс (2023-yil 12-aprel). 2023-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-aprel.
  15. „Мосгорсуд оставил под стражей Дарью Трепову“. Интерфакс (2023-yil 24-aprel). 2023-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 29-aprel.
  16. „Дарью Трепову внесли в список террористов и экстремистов“. Интерфакс (2023-yil 28-aprel). 2023-yil 29-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 29-aprel.
  17. „Суд оставил Дарью Трепову в СИЗО до 2 сентября“. Интерфакс (2023-yil 1-iyun). 2023-yil 1-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-iyun.
  18. Кислов А. „Суд продлил арест обвиняемой в убийстве военкора Татарского Треповой до декабря“. Коммерсантъ (2023-yil 25-avgust). 2023-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-iyun.
  19. „В Петербурге продолжается суд над Дарьей Треповой, обвиняемой в убийстве «военкора» Владлена Татарского Что стало известно из показаний потерпевших, которые выступили на первых заседаниях“ (ru). Meduza. 2023-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 24-noyabr.
  20. „«Я должен рассказать миру, что Дашу обманули». Муж Дарьи Треповой в интервью «Новой-Европа» — о суровом приговоре, о доверчивости жены и о том, за что ему стыдно“. Новая газета Европа (2024-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 29-yanvar.
  21. „Трепова не признала вину в совершении теракта, в котором погиб военкор Татарский“ (ru). Коммерсантъ (2023-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 3-fevral.
  22. „Суд приговорил Дарью Трепову к 27 годам колонии“ (ru). Meduza. Qaraldi: 2024-yil 25-yanvar.