Tursungul Boʻtabekova

Tursungul Kobjasarovna Boʻtabekova (qozoqcha: Тұрсынгүл Көпжасарқызы Ботабекова, 1955-yil 1-aprel, Chinoz, Toshkent viloyati, OʻzSSR) – sovet va qozoq oftalmologi, tibbiyot fanlari doktori (2004), professor (2007), Qozoq MFA muxbir aʼzosi (2013), Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti direktori boʻlgan (2002—2017), nafaqaxoʻr (2017-yildan beri).

Tursungul Kobjasarovna Boʻtabekova qozoqcha: Тұрсынгүл Көпжасарқызы Ботабекова
Tavalludi	1955-yil 1-aprel Chinoz, Toshkent viloyati, OʻzSSR
Istiqomat joylari	Olmaota
Fuqaroligi	SSSR Qozogʻiston
Sohasi	Oftalmologiya
Ish joylari	nafaqada
Taʼlimi	Olmaota tibbiyot instituti
Mukofotlari

Tarjimai holi

1978-yilda Olmaota tibbiyot institutining davolash ishi fakultetini (1978), 1979-yilda internaturani tamomlagan. Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti kichik, katta ilmiy xodim, glaukoma va qon tomir patologiyasi boʻlimi mudiri lavozimlarida ishlagan.

1990—2002-yillarda u oʻzi yaratgan Olmaotadagi „Astur“ tibbiyot markazining bosh direktori boʻlgan.

2002-yil may oyidan 2017-yil mayigacha u Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti direktori boʻlib ishlagan, shu davrda institutda oftalmologiyaning vitreoretinal jarrohlik, lazer jarrohlik yoʻnalishlari rivojlangan, Ostona va Chimkentda filiallari ochilgan. 2017-yil may oyida u pensiya yoshiga etgani sababli lavozimidan ozod etilgan.

Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutini boshqargan yillar davomida Qozogʻiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligining bosh mustaqil oftalmologi, Qozogʻiston oftalmologlar jamiyati prezidenti, institut ilmiy kengashi raisi va Qozogʻiston Respublikasi Oftalmologiya jurnali bosh muharriri boʻlgan.

Ilmiy faoliyati

1988-yilda „Birlamchi ochiq burchakli glaukomaning ilgʻor va keyingi rivojlanish bosqichlari boʻlgan bemorlarda koʻrish funksiyalarini saqlashga qaratilgan terapevtik chora-tadbirlar majmuasi“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi, 2003-yilda „Kvant generatorining yangi turi – oltin bugʻli lazer va uning turli xil koʻz patologiyalarini davolashda imkoniyatlari“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi.

Tursungul Boʻtabekovaning asosiy ilmiy tadqiqot yoʻnalishlari quyidagilar:

• glaukoma;
• vitreoretinal jarrohlik.

T.Boʻtabekovaning tadqiqot natijalari „Salomatty Qozogʻiston“ (qozoqcha: Саламатты Қазақстан) davlat dasturining asosini tashkil etdi. Birinchi marta aholini majburiy tibbiy koʻrikdan oʻtkazish dasturiga birlamchi tibbiy-sanitariya yordami darajasida glaukoma skriningi kiritildi va 4 yil davomida 24 000 dan ortiq odamda glaukoma tashxisi qoʻyilgan.

Oʻtgan yillar davomida Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutini boshqarib, u 30 ta fan nomzodi va 15 fan doktorini tayyorlagan .

500 dan ortiq ilmiy ishlar, shu jumladan 7 ta monografiya, 20 dan ortiq oʻquv qoʻllanma va tavsiyalar, 80 dan ortiq patentlar muallifi.

Olgan mukofotlari

• „Biznes amaliyotida yuqori sifat uchun“ xalqaro jamgʻarmasining oltin medali (2004; Jeneva, Shveysariya);
• „Qozogʻiston fanini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun“ koʻkrak nishoni;
• „Qozogʻiston Respublikasi sogʻliqni saqlash aʼlochisi“ (2008);
• Parasat ordeni (2009);
• „Sogʻliqni saqlashni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun“ koʻkrak nishoni (2015);
• „Qozogʻiston Respublikasi fanini rivojlantirishdagi xizmatlari uchun“ ordeni;
• „Qozogʻiston Respublikasi Konstitutsiyasining 20 yilligi“ medali (2015);
• Qozogʻiston Respublikasi Qozoq xonligining 550 yilligiga bagʻishlangan esdalik nishoni (2015);
• Qozogʻiston Respublikasi Milliy sogʻliqni saqlash palatasining esdalik nishoni (2015).

Havolalar

• „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“ (deadlink). Лучший доктор. КазИнМед. 2016-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
• „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“. Казахский ордена «Знак почета» научно-исследовательский институт глазных болезней. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.