Vikipediya

Xalqaro matematika olimpiadasi

Xalqaro matematika olimpiadasi (inglizcha: International Mathematical Olympiad; IMO) maktab oʻquvchilari uchun moʻljallangan matematika olimpiadasidir. Xalqaro fan olimpiadalarining eng qadimiysi hisoblanadi.[1] Ilk marotaba 1959-yilda Ruminiyada boʻlib oʻtgan. Oʻshandan buyon har yili oʻtkazilib kelinmoqda (1980-yil bundan mustasno). Unda har bir mamlakatdan olti nafar ishtirokchidan tuzilgan jamoa[2] va ikki nafar jamoa rahbari qatnashadi.[3]

Xalqaro matematika olimpiadasi logosi.

Musobaqaga qatnashish uchun saralash mamlakatlar boʻyicha farq qiladi, biroq koʻpincha saralashlar bir qator testlardan iborat boʻladi. Xalqaro matematika olimpiadasida taxminan barcha qatnashchilarning eng yuqori ball toʻplagan 50 foizi mukofotlar bilan taqdirlanadi. Jamoalar rasman tan olinmagan boʻlib, barcha ballar faqat individual qatnashchilarga beriladi, ammo jamoaviy natijalar norasmiy ravishda individual natijalarga qaraganda koʻproq taqqoslanadi.[4] Olimpiadada qatnashuvchi ishtirokchi 20 yoshga toʻlmagan va biror oliy oʻquv yurtida oʻqimasligi talab etiladi. Ushbu shartlarga rioya etgan holda, individ XMOda istalgan marta qatnasha oladi.[5]

Xalqaro matematika olimpiadasi jahondagi eng nufuzli matematika musobaqalaridan biridir. 2011-yil yanvar oyida Google shirkati ushbu olimpiadani tashkil etishga €1 million ajratgan.[6]

Roʻyxat

tahrir
Joy Yil Sana Yuqori natija qayd etgan mamlakat[7] Manbalar
1    Brașov va Buxarest 1959 21-iyul — 31-iyul   Romania [8]
2    Sinaia 1960 18-iyul — 26-iyul   Czechoslovakia [8]
3    Veszprém 1961 6-iyul — 16-iyul   Hungary [8]
4    České Budějovice 1962 7-iyul — 15-iyul [8]
5    Varshava va Wrocław 1963 5-iyul — 13-iyul   Soviet Union [8]
6    Moskva 1964 30-iyun — 10-iyul [8]
7    Sharqiy Berlin 1965 July 3 — 13-iyul [8]
8    Sofiya 1966 July 1 — 14-iyul [8]
9    Cetinje 1967 July 2 — 13-iyul [8]
10    Moskva 1968 5-iyul — 18-iyul   East Germany [8]
11    Bucharest 1969 5-iyul — 20-iyul   Hungary [8]
12    Keszthely 1970 8-iyul — 22-iyul [8]
13    Žilina 1971 10-iyul — 21-iyul [8]
14    Toruń 1972 5-iyul — 17-iyul   Soviet Union [8]
15    Moskva 1973 5-iyul — 16-iyul [8]
16    Erfurt va Sharqiy Berlin 1974 4-iyul — 17-iyul [8]
17    Burgas va Sofiya 1975 July 3 — 16-iyul   Hungary [8]
18    Lienz 1976 7-iyul — 21-iyul   Soviet Union [8]
19    Belgrade 1977 July 1 — 13-iyul   United States [8]
20    Buxarest 1978 July 3 — 10-iyul   Romania [8]
21    London 1979 June 30 — 9-iyul   Soviet Union [8]
  1980-yilgi IMO Mongoliyada boʻlib oʻtishi kerak boʻlgan. Biroq, ayrim sabablarga koʻra bu bekor qilingan.[9]
22    Vashington 1981 8-iyul — 20-iyul   United States [8]
23    Budapesht 1982 5-iyul — 14-iyul   West Germany [8]
24    Parij 1983 July 1 — 12-iyul [8]
25    Praga 1984 June 29 — 10-iyul   Soviet Union [8]
26    Joutsa 1985 June 29 — 11-iyul   Romania [8]
27    Varshava 1986 4-iyul — 15-iyul   Soviet Union
  United States 		[8]
28    Havana 1987 5-iyul — 16-iyul   Romania [8]
29    Sidney va Kanberra 1988 9-iyul — 21-iyul   Soviet Union [8]
30    Braunschweig 1989 13-iyul — 24-iyul   China [8]
31    Pekin 1990 8-iyul — 19-iyul [8]
32    Sigtuna 1991 12-iyul — 23-iyul   Soviet Union [8][n 1]
33    Moskva 1992 10-iyul — 21-iyul   China [8]
34    Istanbul 1993 13-iyul — 24-iyul [8]
35    Hong Kong 1994 8-iyul — 20-iyul   United States [8]
36    Toronto 1995 13-iyul — 25-iyul   China [10]
37    Mumbay 1996 5-iyul — 17-iyul   Romania [11]
38    Mar del Plata 1997 18-iyul — 31-iyul   China [12]
39    Tayvan Taypey 1998 10-iyul — 21-iyul   Iran [13]
40    Buxarest 1999 10-iyul — 22-iyul   China
  Russia 		[14]
41    Daejeon 2000 13-iyul — 25-iyul   China [15]
42    Vashington 2001 July 1 — 14-iyul [16]
43    Glasgow 2002 19-iyul — 30-iyul [17]
44    Tokio 2003 7-iyul — 19-iyul   Bulgaria [18]
45    Athens 2004 6-iyul — 18-iyul   China [19]
46    Mérida 2005 8-iyul — 19-iyul [20]
47    Ljubljana 2006 6-iyul — 18-iyul [21]
48    Hanoi 2007 19-iyul — 31-iyul   Russia [22]
49    Madrid 2008 10-iyul — 22-iyul   China [23]
50    Bremen 2009 10-iyul — 22-iyul [24]
51    Astana 2010 July 2 — 14-iyul [25]
52    Amsterdam 2011 12-iyul — 24-iyul [26]
53    Mar del Plata 2012 4-iyul — 16-iyul   South Korea [27]
54    Santa Marta 2013 18-iyul — 28-iyul   China [28]
55    Cape Town 2014 July 3 — 13-iyul [29]
56    Chiang Mai 2015 4-iyul — 16-iyul   United States [30]
57    Hong Kong 2016 6-iyul — 16-iyul [31]
58    Rio-de-Janeyro 2017 12-iyul — 23-iyul   South Korea [32]
59    Cluj-Napoca 2018 July 3 — 14-iyul   United States [33]
60    Bath 2019 11-iyul — 22-iyul   China
  United States 		[34]
61    Sankt-Peterburg 2020 19-sentyabr — 28-sentyabr   China [35][36][37][38]
62    Sankt-Peterburg 2021 4-iyul — 14-iyul [39]
63    Oslo 2022 6-iyul — 16-iyul [40][41]
64    Chiba 2023 July 2 — 13-iyul [42]
65    Bath 2024 11-iyul — 22-iyul   United States [43]
66    Sunshine Coast 2025 10-iyul — 20-iyul [44]
67    Shanxay 2026 [45]

Izohlar

tahrir
  1. ↑ 1991 marked the Soviet Union's last participation. From 1992, former Soviet Union countries – including Russia – entered separately.[7]

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „International Mathematics Olympiad (IMO)“ (2008-yil 1-fevral).
  2. ↑ „Geoff Smith (Avgust 2017-yil). "UK IMO team leader's report". University of Bath.“. Qaraldi: 2018-yil 2-iyul.
  3. ↑ „The International Mathematical Olympiad 2001 Presented by the Akamai Foundation Opens Today in Washington, D.C.“. Qaraldi: 2008-yil 5-mart.
  4. ↑ Tony Gardiner. „33rd International Mathematical Olympiad“. University of Birmingham (1992-yil 21-iyul). Qaraldi: 2008-yil 5-mart.
  5. ↑ „The International Mathematical Olympiad“. AMC. 2008-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 5-mart.(Wayback Machine saytida 2008-02-16 sanasida arxivlangan)
  6. ↑ Google Europe Blog: Giving young mathematicians the chance to shine. Googlepolicyeurope.blogspot.com (2011-01-21). Retrieved on 2013-10-29.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Ranking of countries“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2011-yil 20-iyun.
  8. ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 8,16 8,17 8,18 8,19 8,20 8,21 8,22 8,23 8,24 8,25 8,26 8,27 8,28 8,29 8,30 8,31 8,32 8,33 8,34 „Historical Record of US Teams“. Amerika matematika assossatsiyasi. 2009-yil 28-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-iyun.
  9. ↑ Unofficial events were held in Finland and Luxembourg in 1980. „UK IMO register“. Xalqaro matematika olimpiadasi register. Qaraldi: 2011-yil 17-iyun.
  10. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 1995“. Canadian Mathematical Society. 2008-yil 29-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2008-02-29 sanasida arxivlangan)
  11. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 1996“. Canadian Mathematical Society. 2008-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2008-02-23 sanasida arxivlangan)
  12. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 1997“ (es). Argentina. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.
  13. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 1998“. Republic of China. 1998-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-yanvar.(Wayback Machine saytida 1998-12-05 sanasida arxivlangan)
  14. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 1999“. Canadian Mathematical Society. 2008-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2008-02-23 sanasida arxivlangan)
  15. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2000“. Wolfram. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.
  16. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2001“. Canadian Mathematical Society. 2011-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2011-05-18 sanasida arxivlangan)
  17. ↑ Andreescu, Titu. USA & Xalqaro matematika olimpiadasis 2002. Mathematical Association of America, 2004. ISBN 978-0-88385-815-8. 
  18. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2003“. Japan. 2008-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.
  19. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2004“. Greece. 2004-yil 27-iyunda asl nusxadan arxivlangan.
  20. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2005“. Mexico. 2005-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-yanvar.(Wayback Machine saytida 2005-07-11 sanasida arxivlangan)
  21. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2006“. Slovenia. 2009-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2009-02-28 sanasida arxivlangan)
  22. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2007“. Vietnam. 2009-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.
  23. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2008“. Spain. 2008-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.(Wayback Machine saytida 2008-02-26 sanasida arxivlangan)
  24. ↑ „Xalqaro matematika olimpiadasi 2009“ (de). Germany. Qaraldi: 2008-yil 17-mart.
  25. ↑ „51-xalqaro matematika olimpiadasi 2010“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2011-yil 22-iyul.
  26. ↑ „52-xalqaro matematika olimpiadasi 2011“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2011-yil 22-iyul.
  27. ↑ „53-xalqaro matematika olimpiadasi 2012“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2011-yil 22-iyul.
  28. ↑ „54th Xalqaro matematika olimpiadasi“. Universidad Antonio Nariño. 21-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyul, 2012.(Wayback Machine saytida 2013-01-21 sanasida arxivlangan)
  29. ↑ „55-xalqaro matematika olimpiadasi 2014“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  30. ↑ „56-xalqaro matematika olimpiadasi 2015“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  31. ↑ „57-xalqaro matematika olimpiadasi 2016“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  32. ↑ „58-xalqaro matematika olimpiadasi 2017“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  33. ↑ „59-xalqaro matematika olimpiadasi 2018“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  34. ↑ „60-xalqaro matematika olimpiadasi 2019“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  35. ↑ COVID-19 pandemiyasi sababli onlayn tarzda oʻtkazildi.
  36. ↑ „61-xalqaro matematika olimpiadasi 2020“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2016-yil 10-sentyabr.
  37. ↑ „61-xalqaro matematika olimpiadasi 2020“. Qaraldi: 2018-yil 25-dekabr.
  38. ↑ „Annual Regulations for IMO 2020“.
  39. ↑ „62-xalqaro matematika olimpiadasi 2021“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2020-yil 19-oktyabr.
  40. ↑ „63-xalqaro matematika olimpiadasi 2022“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2017-yil 25-iyul.
  41. ↑ „63-xalqaro matematika olimpiadasi 2020“. Department of Mathematics, University of Os. Qaraldi: 2018-yil 25-dekabr.
  42. ↑ „64-xalqaro matematika olimpiadasi 2023“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2019-yil 22-iyul.
  43. ↑ „65-xalqaro matematika olimpiadasi 2024“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2022-yil 10-iyul.
  44. ↑ „66-xalqaro matematika olimpiadasi 2025“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2019-yil 22-iyul.
  45. ↑ „67-xalqaro matematika olimpiadasi 2026“. Xalqaro matematika olimpiadasi. Qaraldi: 2023-yil 30-iyul.

Adabiyotlar

tahrir
  • Xu, Jiagu. Lecture Notes on Mathematical Olympiad Courses, For Senior Section. World Scientific Publishing, 2012. ISBN 978-981-4368-94-0. 
  • Xiong, Bin; Lee, Peng Yee. Mathematical Olympiad in China (2009-2010). World Scientific Publishing, 2013. ISBN 978-981-4390-21-7. 
  • Xu, Jiagu. Lecture Notes on Mathematical Olympiad Courses, For Junior Section. World Scientific Publishing, 2009. ISBN 978-981-4293-53-2. 

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Xalqaro_matematika_olimpiadasi&oldid=5253263" dan olindi