Amerika Qo'shma Shtatlari kino

Asosan yirik kinostudiyalardan ( Gollivud nomi bilan ham tanilgan) va ba'zi mustaqil filmlardan tashkil topgan Amerika Qo'shma Shtatlari kinosi 20-asr boshidan beri jahon kino sanoatiga katta ta'sir ko'rsatdi. Amerika kinosining dominant uslubi 1913 yildan 1969 yilgacha rivojlangan klassik Gollivud kinosi bo'lib, hozirgi kungacha u yerda suratga olingan ko'pgina filmlar o'ziga xosdir bo'lib kelmoqda. Fransuzlar Ogyust va Lui Lumier odatda zamonaviy kinoning paydo bo'lishi bilan ta'minlangan bo'lsa-da, ^[1] Amerika kinosi tez orada rivojlanayotgan sanoatda dominant kuchga aylandi. U har yili o'rtacha 600 dan ortiq ingliz tilidagi filmlar chiqargan holatda bilan Hindiston va Xitoydan keyin har qanday milliy kino filmlari soni bo'yicha uchinchi o'rinni egalladi. ^[2] Birlashgan Qirollik, Kanada, Avstraliya va Yangi Zelandiya milliy kinoteatrlari ham xuddi shu tilda filmlar ishlab chiqarishsada, ular Gollivud tizimining bir qismi emas. Ya'ni, Gollivud ham transmilliy kino hisoblanadi ^[3] va ba'zi nomlarning ko'p tilli versiyalarini ishlab chiqargan, ko'pincha ispan yoki fransuz tillarida. Zamonaviy Gollivud ko'pincha ishlab chiqarishni Kanada, Avstraliya va Yangi Zelandiya kabi davlatlariga yetkazib beradi.

Gollivud eng qadimgi kino sanoati hisoblanadi, ya'ni eng qadimgi kinostudiyalar va ishlab chiqarish kompaniyalari paydo bo'lgan joydir. Bu kinoning turli janrlari, jumladan, komediya, drama, jang, musiqiy, romantik, dahshat, ilmiy fantastika va urush eposining va hkzlar vatani bo'lib kelgan va shu bilan birga, boshqa milliy kino sanoati uchun namunadir..

1878 yilda Eadvard Muybrij fotografiyaning harakatni suratga olish kuchini namoyish etdi. 1894 yilda Nyu-Yorkda Tomas Edisonning kinetoskopidan foydalangan holda dunyodagi birinchi tijorat kino ko'rgazmasi bo'ladi va keyingi o'n yilliklarda ovozsiz filmlar ishlab chiqarish ancha kengayish kuzatilinadi. Shundan so'ng ko'pgina studiyalar paydo bo'ldi va Kaliforniyaga ko'chib o'tdi va filmlar va ular aytgan hikoyalar ancha uzoqlashdi. Amerika Qo'shma Shtatlari 1927 yilda dunyodagi birinchi sinxron ovozli musiqiy film "Jazz qo'shiqchisi" ni ishlab chiqardi va keyingi o'n yilliklarda ovozli filmlar rivojlanishida yetakchi bo'ldi. 20-asrning boshidan beri AQSh kino sanoati asosan Gollivud, Los-Anjeles, Kaliforniyadagi o'ttiz millik zonada va uning atrofida joylashgan. Rejissor DW Griffit film grammatikasini ishlab chiqishda markaziy rol o'ynadi. Orson Uellsning " Fuqaro Keyn" (1941) filmi tanqidchilar so'rovlarida barcha davrlarning eng buyuk filmi sifatida tez-tez tilga olinib kelinadi.

Gollivudning yirik kinostudiyalari dunyodagi eng tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli va eng ko'p chipta sotiladigan filmlarning asosiy manbai hisoblanadi. ^[4] ^[5] Gollivudning eng ko'p daromad keltirgan filmlarining aksariyati AQShdan tashqarida boshqa joylarda suratga olingan filmlarga qaraganda ko'proq kassa daromadi va chiptalar sotilgan. Qo'shma Shtatlar kino muhandisligi va texnologiyasi bo'yicha yetakchi kashshofdir.

TarixTahrirlash

Kelib chiqishi va Fort LiTahrirlash

Yustus D. Barns " Buyuk poezd o'g'irlash" filmida (1903) qonundan tashqari yetakchi Bronko Billi Anderson rolida, birinchi g'arbiy .

Harakatni suratga olish va ko'paytirish fotosuratlarining birinchi qayd etilgan namunasi Eadweard Muybridge tomonidan Palo-Alto (Kaliforniya) da ketma-ket joylashtirilgan harakatsiz kameralar to'plamidan foydalangan holda suratga olgan yugurayotgan otning bir qator fotosuratlari edi. Muybrijning yutug'i hamma joyda ixtirochilarni shunga o'xshash qurilmalar yasashga urinishlari Qo'shma Shtatlarda Tomas Edison birinchilardan bo'lib bunday qurilma yani kinetoskopni ishlab chiqardi.

Garold Lloyd Safety Last filmidagi soat sahnasida! (1923)

Qo'shma Shtatlardagi kino tarixi o'z ildizlarini Sharqiy qirg'oqqa olib borishi mumkin, u erda bir vaqtlar Fort Li, Nyu-Jersi Amerikaning kino poytaxti bo'lgan. Sanoat 19-asrning oxirida Nyu-Jersi shtatining West Orange shahridagi birinchi kinostudiya Tomas Edisonning " Qora Mariya " qurilishi bilan boshlandi. Gudzon daryosi va Gudzon Palisades bo'yidagi shaharlar va shaharlar daryoning narigi tomonidagi Nyu-York shahriga qaraganda ancha arzon narxlarda er taklif qildi va 20-asr oxirida kino sanoatining ajoyib o'sishi natijasida katta foyda keltirdi. ^[6] ^[7] ^[8]

Sanoat kapitalni ham, innovatsion ishchi kuchini ham jalb qila boshlaydi va 1907 yilda Kalem kompaniyasi Fort Lidan ushbu hududda suratga olish joyi sifatida foydalanishni boshlaganida, boshqa rejissyorlar tezda ergashdi. 1909 yilda Universal Studiosning asoschisi, Chempion kinokompaniyasi birinchi studiyani qurgan . Boshqalar tezda ergashdilar va Fort Lida yangi studiyalar qurdilar yoki ijaraga oldilar. 1910-1920 -yillarda Independent Moving Pictures Company, Peerless Studios, The Solax Company, Éclair Studios, Goldwyn Picture Corporation, American Méliès (Star Films), World Film Company, Biograph Studios, Fox Film Corporation, Pathe Frères kabi kinokompaniyalar paydo boʻldi., Metro Pictures korporatsiyasi, Viktor Film kompaniyasi va Selznik Pictures korporatsiyasi Fort Lida suratga tushishdi. Meri Pikford kabi taniqli shaxslar Biograph Studios-da ish boshladilar. ^[9] ^[10]

Nyu-Yorkda, Kvinsdagi Kaufman Astoriya studiyasi kino davrida qurilgan, Marks Brothers va WC Fields tomonidan ishlatilgan. Edison studiyalari Bronksda joylashgan edi. Chelsi, Manxetten ham tez-tez ishlatilgan. Boshqa Sharq shaharlari, xususan, Chikago va Klivlend ham kino ishlab chiqarishning dastlabki markazlari bo'lib xizmat qilgan. ^[11] ^[12] G'arbda Kaliforniya tezda yirik kino ishlab chiqarish markazi sifatida paydo bo'ldi. Koloradoda Denverda Art-O-Graf kinokompaniyasi joylashgan va Uolt Disneyning ilk Laugh-O-Gram animatsion studiyasi Kanzas-Siti, Missuri shahrida joylashgan edi. 1920-yillarda Florida shtatidagi Picture City kinofilmlar ishlab chiqarish markazi uchun rejalashtirilgan sayt bo'ldi, ammo 1928-yildagi Okeechobee dovuli tufayli g‘oya qulab tushdi va Picture City o‘zining asl nomi Hobe Soundga o'zgartiriladi. Detroytda kino ishlab chiqarish markazi tashkil etishga urinish ham muvaffaqiyatsiz tugatilinadi. ^[13]

Film 20-asr boshidagi urushlarni patentlaydi, kino kompaniyalarining Nyu-Yorkdan tashqari AQShning boshqa qismlariga tarqalishiga yordam berdi. Ko'pgina rejissyorlar foydalanish huquqiga ega bo'lmagan uskunalar bilan ishlashgan. Shu sababli, Nyu-Yorkda suratga olish xavfli bo'lishi mumkin, chunki u Edison kompaniyasining shtab-kvartirasiga va kompaniya kameralarni tortib olishga kirishgan agentlarga yaqin edi. 1912 yilga kelib, yirik kinokompaniyalarning ko'pchiligi Janubiy Kaliforniyada yil davomida qulay ob-havo tufayli Los-Anjeles yaqinida yoki yaqinida ishlab chiqarish korxonalarini qurishdi. ^[14]

.

EslatmalarTahrirlash

Earley, Steven C.. An Introduction to American Movies. New American Library, 1978.
Fraser, George McDonald (1988). The Hollywood History of the World, from One Million Years B.C. to 'Apocalypse Now'. London: M. Joseph; "First US ed.", New York: Beech Tree Books. Both eds. collate thus: xix, 268 p., amply ill. (b&w photos). ISBN 0-7181-2997-0 ISBN 0-7181-2997-0 (U.K. ed.), 0-688-07520-7 (US ed.).
Gabler, Neal. An Empire of Their Own: How the Jews Invented Hollywood. Crown, 1988. ISBN 0-385-26557-3.
Scott, A. J.. The Cultural Economy of Cities. London: Sage Publications, 2000. ISBN 0-7619-5455-4.

Hallett, Hilari A. G'arbga boring, yosh ayollar! Erta Gollivudning yuksalishi . Berkli, Kaliforniya: Kaliforniya universiteti matbuoti, 2013 yil.
Ragan, Devid. Gollivudda kim kim, 1900–1976 . New Rochelle, NY: Arlington House, 1976

↑ „The Lumière Brothers, Pioneers of Cinema“. History Channel. Qaraldi: 15-yanvar 2017-yil.
↑ UIS. „UIS Statistics“. data.uis.unesco.org.
↑ Hudson, Dale.
↑ Kerrigan, Finola. Film Marketing. Oxford: Butterworth-Heinemann, 2010 — 18 bet. ISBN 9780750686839. 4-fevral 2022-yilda qaraldi.
↑ Davis, Glyn. Film Studies: A Global Introduction. Abingdon: Routledge, 2015 — 299 bet. ISBN 9781317623380. 24-avgust 2020-yilda qaraldi.
↑ Kannapell, Andrea.
↑ Amith, Dennis.
↑ Rose, Lisa."100 years ago, Fort Lee was the first town to bask in movie magic", The Star-Ledger, April 29, 2012.
↑ Koszarski, Richard.
↑ Fort Lee Film Commission (2006), Fort Lee Birthplace of the Motion Picture Industry, Arcadia Publishing, ISBN 0-7385-4501-5
↑ Liebenson. „'Flickering Empire' details Chicago's early dominance of film industry“. Chicago Tribune (19-fevral 2015-yil). Qaraldi: 8-fevral 2021-yil.
↑ "Cleveland on Film". The Encyclopedia of Cleveland History. Case Western Reserve University. https://case.edu/ech/articles/c/cleveland-film. Qaraldi: February 8, 2021.
↑ Abel, Richard. Motor City Movie Culture, 1916-1925. Bloomington, IN: Indiana University Press, 2020 — 136–139 bet. ISBN 978-0253046468.
↑ Jacobs, Lewis; Rise of the American film, The; Harcourt Brace, New York, 1930; p. 85

[lumiere_pioneers-1] „The Lumière Brothers, Pioneers of Cinema“. History Channel. Qaraldi: 15-yanvar 2017-yil.

[2] UIS. „UIS Statistics“. data.uis.unesco.org.

[3] Hudson, Dale.

[Kerrigan_Page_18-4] Kerrigan, Finola. Film Marketing. Oxford: Butterworth-Heinemann, 2010 — 18 bet. ISBN 9780750686839. 4-fevral 2022-yilda qaraldi.

[Davis-5] Davis, Glyn. Film Studies: A Global Introduction. Abingdon: Routledge, 2015 — 299 bet. ISBN 9781317623380. 24-avgust 2020-yilda qaraldi.

[6] Kannapell, Andrea.

[7] Amith, Dennis.

[8] Rose, Lisa."100 years ago, Fort Lee was the first town to bask in movie magic", The Star-Ledger, April 29, 2012.

[Koszarski_2004-9] Koszarski, Richard.

[FLFC-10] Fort Lee Film Commission (2006), Fort Lee Birthplace of the Motion Picture Industry, Arcadia Publishing, ISBN 0-7385-4501-5

[11] Liebenson. „'Flickering Empire' details Chicago's early dominance of film industry“. Chicago Tribune (19-fevral 2015-yil). Qaraldi: 8-fevral 2021-yil.

[12] "Cleveland on Film". The Encyclopedia of Cleveland History. Case Western Reserve University. https://case.edu/ech/articles/c/cleveland-film. Qaraldi: February 8, 2021.

[13] Abel, Richard. Motor City Movie Culture, 1916-1925. Bloomington, IN: Indiana University Press, 2020 — 136–139 bet. ISBN 978-0253046468.

[14] Jacobs, Lewis; Rise of the American film, The; Harcourt Brace, New York, 1930; p. 85

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]