Foydalanuvchi:Oblakulova/Al-Mustansir II

Oblakulova/Al-Mustansir II
Qohiraning 1-xalifasi
Hukmronlik	1261-yil 13-iyun – 1261-yil 28-noyabr
Oʻtmishdoshi	Al-Mustaʼsim (Bagʻdodda hukmronlik qilgan Abbosiy xalifalar kabi)
Davomchisi	Al-Hakim I
Otasi	Az-Zohir
Onasi	Hayot
Dini	Islom, sunniylik

Abul-Qosim Ahmad al-Mustansir (arabcha: أبو القاسم أحمد المستنصر; taxminan 1210–1261-yil 28-noyabr) Qohirada hukmronlik qilgan, Mamluklar sultonligiga bo'ysungan birinchi Abbosiy xalifa. 1261-yil iyun oyidan 1261-yil 28-noyabrgacha hukmronlik qilgan.

Hayoti

Abul-Qosim Ahmad Abbosiylar sulolasi a'zosi bo'lib, Bag'dodda jiyani xalifa al-Musta'sim tomonidan qamoqqa tashlangan. 1258-yilda mo'g'ullar Bag'dodni talon-taroj qilganidan so'ng u sahrodagi arab qabilalarining oldiga qochib ketdi va u yerda 1260-yilda mo'g'ullar Suriyadan quvib chiqarilguniga qadar 3 yildan ko'proq vaqt davomida yashirinib yurdi. So'ngra Misrning Qohira shahriga yo'l oldi va 1261-yilda Mamluk sultoni Baybars I tomonidan xalifa etib tayinlandi. Oradan vaqt o'tib, Bag'dodni qutqarish maqsadida al-Mustansir qo'shin bilan sharqqa yuborildi. 1261-yilda al-Anbar (hozirgi Iroqning Falluja shahri) yaqinida mo'g'ullar tomonidan al-Mustansirning qo'shiniga pistirma qo'yildi va al-Mustansir o'ldirildi. Oradan ma'lum vaqt o'tib, uning o'rniga Abbosiylarning ancha uzoq qarindoshi, sobiq xalifa al-Hakim I xalifa deb e'lon qilindi. Al-Hakim Abbosiylar sulolasidan bir kishining to‘g‘ridan-to‘g‘ri ajdodi bo‘lmasa ham, Ahmad al-Mustansir asos solgan Qohira xalifalari avlodi 1517-yilda Usmoniylar davlati Misrni zabt etgunga qadar davom etdi. Biroq shunday bo'lsa-da, ushbu Qohira xalifalari Mamluklar uchun katta ahamiyatga ega bo'lgan shaxslar emas, balki shunchaki diniy arboblar edi, xolos.

Adabiyotlar

• Amitai-Preisss, Reuven. Mo'g'ullar va Mamluklar: Mamluk-Ilxoniy urushi, 1260-1281 . Kembrij: Kembrij universiteti nashriyoti, 1995 yil. Pp. 56–60, 62.
• Glubb, Jon Bagot. Fortune askarlari: Mamluklar hikoyasi . Nyu-York: Dorset Press, 1988 yil. Pp. 66, 73–75.
• Xolt, Bosh vazir "al-Mustansir (II)." Islom ensiklopediyasi . 2-nashr. jild. VII. 729-bet.

[[Turkum:Abbosiy xalifalarning oʻgʻillari]] [[Turkum:Tugʻilgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar]] [[Turkum:XIII asr Abbosiy xalifalari]] [[Turkum:1262-yilda vafot etganlar]]