Meksika milliy futbol terma jamoasi
Meksika milliy futbol terma jamoasi (ispancha: Selección de fútbol de México) futbol boʻyicha xalqaro musobaqalarda Meksika davlati sharafini himoya qiladi va Meksika Futbol Assotsiatsiyasi Federatsiyasi (FMF) tomonidan boshqariladi. Meksika terma jamoasining uy stadioni Azteca stadioni (isp: Estadio Azteca), jamoa bosh murabbiyi Miguel Herrera. Hozirda jamoa FIFA Dunyo reytingida 20-oʻrinni egallab turibdi,[1] xalqaro Elo reytingi boʻyicha 16-pogʻonada turibdi.[2]
 | |||
| Tahallusi |
Uch ranglilar - (isp: El Tricolor El Tri) Yashillar (isp: La Verde) | ||
|---|---|---|---|
| Assotsiatsiya | MFAF (FMF) | ||
| Konfederatsiya | CONCACAF | ||
| Sub-konfederatsiya | SAFI (Shimoliy Amerika) | ||
| Bosh murabbiy | Miguel Herrera | ||
| Sardor | Rafael Márquez | ||
| Eng koʻp oʻynagan futbolchi | Claudio Suárez (178) | ||
| Eng yaxshi toʻpurar | Jared Borgetti (46) | ||
| Uy stadioni | Estadio Azteca | ||
| FIFA kodi | MEX | ||
| |||
| FIFA Reytingi | |||
| Hozirgi | 20 | ||
| Eng yuqori | 4 (Fevral-Iyun 1998, May-Iyun 2006) | ||
| Eng past | 33 (Iyul 2009) | ||
| Birinchi xalqaro oʻyin | |||
 Gvatemala 2-3 Meksika  Mexico (Gvatemala, Gvatemala; 1-yanvar 1923) | |||
| Eng yirik gʻalaba | |||
 Mexico Meksika 13-0 Bagamalar  (Toluka, Mexiko; 28-aprel 1987) | |||
| Eng yirik magʻlubiyat | |||
 Angliya 8-0 Meksika  Mexico (London, Angliya; 10-may 1961) | |||
| Jahon chempionati | |||
| Ishtiroki | 15 (Ilk marta 1930-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi | Chorak final, 1970 va 1986 | ||
| CONCACAF chempionati & Oltin kubogi | |||
| Ishtiroki | 20 (Ilk marta 1963-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi |
Gʻolib  : 1965, 1971, 1977, 1993,1996, 1998, 2003, 2009, 2011 | ||
| Copa América | |||
| Ishtiroki | 8 (Ilk marta 1993-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi |
Runners-up  : 1993 and 2001 | ||
| Konfederatsiyalar kubogi | |||
| Ishtiroki | 6 (Ilk marta 1995-yili) | ||
| Eng yaxshi natijasi |
Winners : 1999 | ||
Meksika jahon chempionatlarida 15 marta va 1994-yildan beri uzluksiz ishtirok etib kelmoqda, bunaqa natijaga dunyo boʻyicha faqat 6ta terma jamoa erishgan. Meksika terma jamoasi Braziliya va Olmoniya jamoalari bilan bir qatorda oxirgi 5ta jahon chempionatlarida guruh bosqichlaridan pley-off bosqichiga chiqib kelmoqda. Meksika 1930-yil 13-iyulida ilkjahon chempionatida Fransiya bilan oʻynagan. Meksikaning jahon chempionatlari tarixida eng yaxshi koʻrsatkichi 1970 va 1986-yilgi jahon chempionatlarida chorak finalgacha yetib kelgan, oʻshanda har ikki jahon chempionatiga Meksika mezbonlik qilgan edi.
Meksika CONCACAF boʻyicha eng omadi chopgan terma jamoadir, 9 marta CONCACAF chempionati gʻolibi, shulardan, 6 tasi CONCACAF Oltin kubogi ulushiga teng, bir marta Shimoliy Amerika millatlar kubogi va 3 marta SAFK chempionati gʻolibi boʻlgan. Meksika CONCACAF boʻyicha yagona FIFA musobaqalari FIFA Konfederatsiyalar kubogi 1999 gʻolibidir.
Tarix
tahrirMeksikada futbol XX-asr boshlarida paydo boʻlgan. Keyin uni asosan evropalik muhojirlar guruhlari vakillari oʻynashdi-dastlab tog ' — kon sanoatida ishlagan ingliz mehmon ishchilari, keyingi yillarda-vatanidagi fuqarolar urushi tufayli Amerika qitʼasiga qochib ketgan ispan muhojirlari. Shunday qilib, Meksika futboliga ingliz va ispan futbol maktablari erta taʼsir koʻrsatdi. Meksikada ichki chempionat 1902-yildan beri muntazam ravishda oʻtkazilib kelinmoqda. Dastlab unda chet ellik futbolchilardan iborat jamoalar oʻynagan. Toʻliq meksikaliklardan tashkil topgan birinchi jamoa 1916-yilda Mexiko shahridagi kollej talabalari tomonidan tashkil etilgan va „Amerika klubi“ (ispancha Club América) deb nomlangan. 1922-yilda Meksika elchisi Xuan de Dios Bohorkes Gvatemala milliy terma jamoasiga Meksika terma jamoasiga qarshi bir qator doʻstlik oʻyinlarini oʻtkazishni taklif qildi. 1923-yil yanvar oyida Gvatemala poytaxtida 3-oʻyin boʻlib oʻtdi va hisob bilan yakunlandi 2:3 (01.01.1923), 3:1 (04.01.1923) va 1:4 (07.01.1923). Biroq, bu oʻyinlarni terma jamoaning birinchi oʻyinlari deb atash qiyin, aksincha bu Meksika klubi — Amerikaning birinchi xalqaro oʻyinlari edi. 1923 yil dekabr oyida Gvatemala terma jamoasi Mexikoga javob tashrifi bilan keldi, u yerda Meksika terma jamoasi yana „Amerika“ futbol klubi negizida tuzilgan, ammo „Atlant“ va "Deportivo marta" oʻyinchilari tomonidan kuchaytirilgan [Ispaniya] oʻzining birinchi toʻliq xalqaro oʻyinlarini oʻtkazdi, unda yana 2 ta gʻalaba qozondi (09.12.1923-2:1, 12.12.1923 2: 0) va bitta oʻyinni teng natija bilan yakunladi 3:3 (16.12.1923)[3].
1927-yil 9-avgustda Meksikada futbol sohasida rasmiy boshqaruv organi — Meksika futbol Federatsiyasi (ispancha Federación Mexicana de futbol Asociación, A. C.) tashkil etildi. Tashkil etilganidan beri federatsiya mamlakatda futbolni targʻib qilish, boshqarish, tashkil etish, boshqarish uchun mas’ul boʻlgan asosiy organga aylandi.va Meksika milliy futbol jamoasini, shuningdek Meksikadagi barcha futbol musobaqalarini moliyalashtirish. 1929-yilda Meksika futbol Federatsiyasi FIFAga qabul qilindi.
Birinchi xalqaro turnirlar
Meksika terma jamoasi uchun birinchi xalqaro turnir 1928-yilda Amsterdamda boʻlib oʻtgan Olimpiada oʻyinlari boʻldi. Meksikaliklar birinchi raundda Ispaniya milliy futbol terma jamoasiga 1:7 hisobida magʻlub boʻlishdi. Olimpiya futbol turniri doirasida terma jamoa yana bir oʻyin oʻynadi, „tasalli“ raundda Chili terma jamoasiga 1:3 hisobida magʻlub boʻldi.
1928-yilda FIFA mustaqil futbol turnirini — jahon chempionatini oʻtkazishga qaror qildi. Uning birinchi oʻyini 1930-yilda Urugvayda boʻlib oʻtdi. Meksika terma jamoasi uning ishtirokchilaridan biriga aylandi. Guruh bosqichida meksikaliklar uchta oʻyinda ham magʻlubiyatga uchradilar 1:4 Fransiya, 0:3 Chili va 3:6 Argentina. Terma jamoaning eng yaxshi bombardirlari hujumchi Manuel Rosas boʻlib, u Argentina terma jamoasining darvozasini ikki marta urishga muvaffaq boʻldi.
Keyin Meksika 1934-yilda Italiyada boʻlib oʻtgan jahon chempionatiga saralash oʻyinlarini oʻtkazdi, qitʼa saralash turnirining finalida Kuba terma jamoasini uch marta magʻlub etdi (3:2, 5:0 va 4:1). Biroq, Italiyaga kelganidan soʻng, chempionat tashkiliy qoʻmitasi Meksika terma jamoasidan birinchilik boshlanishidan uch kun oldin Shimoliy Amerikadan kim yagona vakil boʻlishini aniqlash uchun chempionatda ishtirok etish istagini bildirgan AQSh terma jamoasi bilan yana bir malaka oʻyinini oʻtkazishni talab qildi. Oʻyin 1934-yil 24-mayda Rimdagi milliy fashist partiyasi stadionida oʻtkazildi va meksikaliklarning magʻlubiyati bilan yakunlandi 2:4. Shunday qilib, turnirning final qismi Meksika terma jamoasi ishtirokisiz oʻtdi. 1938-yilda Fransiyada boʻlib oʻtgan chempionatda Meksika qitʼalarni almashtirish printsipi buzilganligi va birinchilik ketma — ket ikkinchi marta Evropada oʻtkazilganligi sababli boykot eʼlon qilgan boshqa koʻplab Amerika terma jamoalari orasida ishtirok etishdan bosh tortdi.
Jahon chempionatiga kirmagan Meksika terma jamoasi 1935 yilda Salvadorda oʻtkazilgan Markaziy Amerika va Karib havzasi mamlakatlari oʻyinlari doirasida futbol turnirida ishtirok etdi. 5 oʻyinda 5 gʻalaba qozonib, Salvador ustidan 8:1, Gvatemala ustidan 5:1, Kuba ustidan 6:1, Gonduras ustidan 8:2 va Kosta — Rika ustidan finalda 2:0 hisobida Meksika oltin medalni qoʻlga kiritdi, bu terma jamoaning birinchi xalqaro muvaffaqiyati boʻldi. 1938-yilda meksikaliklar Markaziy Amerika va Karib havzasi mamlakatlari oʻyinlarining IV oʻyinida ishtirok etdilar, u yerda yana finalda Kosta-Rika terma jamoasi bilan uchrashdilar va yana 2:1 hisobida gʻalaba qozonib[4], ikkinchi titulini qoʻlga kiritdilar. Ushbu turnir davomida meksikaliklar birinchi marta Janubiy Amerika jamoalari ustidan gʻalaba qozonishdi Venesuela (1:0) va Kolumbiya (3:1) terma jamoalarini magʻlub etishdi.
1939-va 1947-yillar orasida Meksika terma jamoasi hech qachon yigʻilmagan.
