Vikipediya

Qatar fondi

Qatar jamgʻarmasi (Qatar taʼlim, fan va ijtimoiy rivojlanish jamgʻarmasi) (arabcha: مؤسسة قطر) — Qatarning yarim xususiy notijorat tashkiloti boʻlib, 1995-yilda Qatar amiri Shayx Hamad bin Xalifa Ol Soniy farmoni bilan tashkil etilgan. Xususiy moliyalashtirishdan tashqari, ushbu tashkilot Qatar hukumati tomonidan qoʻllab-quvvatlanadi va moliyalashtiriladi[1]. Qatar fondiga amirning rafiqasi Moza bint Nosir al Missned raislik qiladi. Tashkilotning asosiy maqsadi: „Qatarning uglerod qazib olishdan bilim iqtisodiyotigacha boʻlgan turli korxonalarni qoʻllab-quvvatlash va inson salohiyatini ochish“ .

Qatar jamgʻarmasi ushbu missiyani uchta „ustun“ orqali amalga oshiradi: taʼlim, fan va tadqiqot hamda jamiyatni rivojlantirish. Bu fond Qatarda bir qator xalqaro universitetlarning filiallarini qurishga va yoshlar bilim iqtisodiyotini oʻzlashtirish uchun zarur boʻlgan koʻnikmalarni rivojlantiradigan taʼlim sektorini rivojlantirishga yordam berdi. Asosiy tadqiqot kun tartibi Qatarda innovatsion texnologiyalar va asosiy fanlar asosida yechimlarni ishlab chiqish va tijoratlashtirish uchun texnologik salohiyatni yaratishdan iborat. Jamiyatni rivojlantirish dasturlari orqali madaniy imkoniyatlarni oshirishga, Qatar merosini himoya qilishga va jamiyatning bevosita ijtimoiy ehtiyojlarini qondirishga intiladi.

Qatar jamgʻarmasining asosiy yutugʻi va maqsadi: axborot texnologiyalarini rivojlantirish, telekommunikatsiyalar, siyosiy tadqiqotlar va inson resurslarini boshqarish sohalarida qoʻshma korxonalar tashkil etish hisoblanadi.

Taʼlim tahrir

Qatar jamgʻarmasi boshlangʻich va oʻrta taʼlimda ham bir qator muassasalarga ega:

  • Qatar akademiyasi va Qatar Al-Khor akademiyasi: xalqaro keng qamrovli akademik dasturlarni taklif qiluvchi 12 sinfli maktablar.
  • Bridge Academic Program talabalarga oʻrta maktabdan universitetga oʻtishga yordam beradigan oʻrta maktabdan keyingi taʼlim dasturi.
  • Avsay Taʼlim Instituti akademik qiyinchiliklarga duch kelgan talabalarga yordam berish uchun moʻljallangan yordam va tadbirlarning taʼlim dasturidir.
  • Qatar Liderlik Akademiyasi Qatar Jamgʻarmasi va Qatar Qurolli Kuchlari oʻrtasidagi hamkorlik boʻlib, u nafaqat akademik, balki sport faoliyatini ham ragʻbatlantirish, ijtimoiy koʻnikmalarni rivojlantirish va oʻquvchilarning xarakterini shakllantirishga qaratilgan.

Oliy oʻquv yurtlarida Qatar jamgʻarmasi 8 ta xalqaro universitetlarning filiallarini, oʻziga xos taʼlim shahrini yaratdi:

  • 1998-yil — Virjiniya universiteti, Qatar, sanʼat va dizayn dasturlarini taklif qiladi.
  • 2002-yil — Qatar tibbiyot kolleji 2 yillik shifokorgacha boʻlgan dastur va 4 yillik tibbiy dasturni taklif qiladi, uni tugatgandan soʻng talaba tibbiyot fanlari doktori darajasini oladi.
  • 2003-yil — Qatardagi Texas universiteti kimyo, elektrotexnika, neft va muhandislik sohalarida dasturlarni taklif qiladi.
  • 2004-yil — Qatardagi Karnegi Mellon universiteti kompyuter fanlari, biznes va axborot tizimlari boʻyicha dasturlar taklif qiladi.
  • 2005-yil — Qatardagi Jorjtaun tashqi xizmat maktabi xalqaro munosabatlar boʻyicha dasturlarni taklif qiladi.
  • 2008-yil — Qatardagi Shimoli-gʻarbiy universiteti jurnalistika va aloqa dasturlarini taklif qiladi.
  • 2011-yil — Qatardagi HEC Paris, oʻrta va yuqori sinflar uchun taʼlim dasturlarini taklif qiladi.
  • 2011-yil — Qatardagi London Universitet kolleji Qatar muzeylari assotsiatsiyasi bilan hamkorlikda muzey fani va arxeologiya boʻyicha aspirantura malakalarini taklif etadi. Talabalarni birinchi qabul qilish 2012-yil avgust oyida boʻladi.
  • 2013-yil — Hamad bin Xalifa universiteti, ilm-fan, muhandislik, texnologiya, gumanitar va ijtimoiy fanlar, sogʻliqni saqlash va biznes kollejlari bilan rivojlanayotgan tadqiqot universiteti.

Ushbu xalqaro institutlar 2007-2008 o‘quv yilidan birinchi sinflarni qabul qilishni boshlab, Qatar islomshunoslik fakulteti bilan yonma-yon ishlaydi. Xalqaro Islom Tafakkuri va Muloqot Markazi islom dini, amaliyoti va svilizatsiyasiga asoslangan kelajak olimlarini tarbiyalashni maqsad qilgan. U zamonaviy islomshunoslik, islom moliyasi va islom davlat siyosati bo‘yicha magistrlik darajasini taklif etadi.

Ushbu universitetlardagi talabalarning qariyb yarmi qatarliklar, 90 ga yaqin talabalar, oʻqituvchilar va taʼlim shahri xodimlari esa turli millat vakillarini tashkil qiladi.

Qatar jamgʻarmasining taʼlim sohasidagi loyihalari orqali u taʼlim masalalarini muhokama qilish uchun butun dunyodan manfaatdor tomonlar hamda fikr yetakchilari va yetakchilarni birlashtiradigan global forum boʻlgan „Taʼlimda Innovatsiyalar boʻyicha Butunjahon sammiti“ (WISE) ga homiylik qiladi. Sammit 2009-yilda Dohada boʻlib oʻtgan:

  • Ilk uchrashuv 2009-yil 16-18-noyabr.
  • Ikkinchisi 2010-yil 7-9-dekabr.
  • Uchinchi uchrashuv 2011-yilning 1-3-noyabr kunlari boʻlib oʻtdi, uchrashuv davomida BRAC asoschisi va raisi ser Fazle Hassan Abedga taʼlim mukofoti sifatida 500 000 dollar berildi[2] .

Ilmiy tadqiqotlar tahrir

Qatar jamg‘armasining ushbu sohadagi asosiy maqsadi: Qatarda innovatsion texnologiyalarni yaratishga ko‘maklashish va tijoratlashtirish uchun texnologik salohiyatni rivojlantirishdan iborat. Shuningdek, bu fond nogironlarga uydan ishlash imkonini beruvchi tarmoqni yaratish uchun xorijda tajribaga ega boʻlgan tadqiqot korxonalari atrofida qurilgan tadqiqot strategiyasini ishlab chiqmoqda.

2007-yilda Qatar jamgʻarmasi tarkibida Qatarda ilmiy hamjamiyat rivojlanishini boshqarish uchun tadqiqot boʻlimi tashkil etilgan. U biotexnologiya, nanotexnologiya va ildiz hujayralarini tadqiq qilish sohalarida bir nechta xalqaro konferentsiyalarga mezbonlik qildi.

Qatar ilmiy va tadqiqot loyihalari fondi tarkibiga quyidagilar kiradi:

  • Qatar Milliy Fan Jamgʻarmasi (QNRF) Qatar milliy tadqiqot strategiyasiga mos keladigan va Qatar Hamkorligini oʻz ichiga olgan loyihalar uchun mahalliy va xalqaro olimlar tomonidan oʻtkazilgan raqobat asosida tanlangan tadqiqotlarni qoʻllab-quvvatlaydi.
  • Qatar Fan va Texnologiya Parki (QSTP) tadqiqot markazi va Qatarning birinchi erkin savdo zonasi boʻlib, 2009-yil mart oyida ochilgan. Jahon darajasidagi inshootni yaratish uchun 300 million dollar sarmoya kiritildi. Ijarachilar: ExxonMobil, Royal Dutch Shell, Total, Rolls-Royce plc, EADS va Microsoft .
  • Qatar biotibbiyot tadqiqotlari instituti.
  • Qatar atrof-muhit va energiya tadqiqotlari instituti.
  • Qatar Hisoblash tadqiqot instituti[3] (QCRI) (arabcha: معهد قطر لبحوث الكمبيوتر‎), Qatarning noyob tarixiy, til va madaniy merosidan foydalangan holda Qatar, butun arab mintaqasi va butun dunyo ehtiyojlariga mos keladigan jahon darajasidagi fanlararo amaliy tadqiqot kompyuterlarini olib boradi.
  • Sidra tibbiyot va tadqiqot markazi[4], 2012-yilda ochilishi kerak boʻlgan 7,9 milliard dollarlik yangi sogʻliqni saqlash fanlari taʼlim markazi. Bu markaz klinik yordam, tibbiy taʼlim va biomedikal tadqiqotlar oʻtkazish bilan shugʻullanadi.

Boshqa tadqiqot tashabbuslari quyidagilarni oʻz ichiga oladi:

  • RAND Qatar siyosat instituti davlat siyosati masalalarini tahlil qilishni taklif qiladi va mintaqadagi mijozlar uchun uzoq muddatli yechimlarni amalga oshirishga yordam beradi.
  • Qatar bitiruvchilari orasida stipendiyalar orqali kelajakda tadqiqot yetakchilariga aylanadigan, istiqbolli ilmiy ishchi kuchini rivojlantirishga qaratilgan, Qatar ilm-fan rahbariyati dasturi.
  • Universitet tadqiqot dasturi Educational City universitetlarining aksariyati tijoratlashtirish uchun yangi gʻoyalarni ishlab chiqish uchun Qatarning oʻz tadqiqot institutlari bilan tez-tez hamkorlik qiladigan oʻz tadqiqot dasturlarini ishga tushirdi.
  • Qatar Fondi tadqiqot dasturi, universitet dasturlari bilan bir qatorda, QF xalqaro hamkorlikni yoʻlga qoʻydi, jumladan, Jeyms Beyker Davlat siyosati instituti (Rays universitetining bir qismi) va London Qirollik jamiyati bilan.
  • Maʼruzalar turkumi qatarlik talabalar, tadqiqotchilar va jamoatchilikni jahon darajasidagi fan olimlari bilan tanishtiradi.
  • Qscience.com yuqori sifatli ilmiy maqolalarni nashr etadi.
  • Fan yulduzlari — o‘z g‘oyalarini sotiladigan mahsulotlarga aylantirish uchun kurashayotgan yosh arab innovatorlari ishtirokidagi realiti-shou.

2011-yil iyun oyida Qatar jamgʻarmasi Qohirada oʻtkazilishi rejalashtirilgan, ammo 2011-yilgi Misr inqilobi[5] natijasida Dohaga koʻchirilgan Butunjahon ilmiy jurnalistlar konferensiyasining yettinchi yigʻilishiga mezbonlik qildi.

Rivojlanish hamjamiyati tahrir

Qatar Jamgʻarmasining jamiyatni rivojlantirish boʻyicha tashabbuslari uch toifaga boʻlinadi: ilgʻor jamiyatni rivojlantirish, Qatarning merosi va madaniy hayotini yaxshilash hamda jamiyatning bevosita ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish.

Ilgʻor jamoatchilikka bilimlar iqtisodiyotiga hissa qoʻshing:

  • Doha Debates, Qatar jamgʻarmasi tashabbusi, Education Cityda suratga olingan va BBC World telekanalida efirga uzatilgan.
  • Lakom Al Karar („Qaror sizniki“) — siyosatchilar bilan muhokama qilish uchun milliy teledastur.
  • QatarDebate Qatarda talabalar oʻrtasida ochiq munozara darajasini oshirish uchun seminarlar va tanlovlar oʻtkazishni taklif etadi. 2010-yilda maktab oʻrtasida munozara boʻyicha jahon chempionati boʻlib oʻtdi.
  • Qatar Karyera yarmarkasi har yili qatarlik talabalar va bitiruvchilar uchun kasbiy yo‘nalish, taʼlim, bandlik, o‘qitish va rivojlanish imkoniyatlarini namoyish etadi.

Qatarning madaniy hayoti darajasini oshirish va merosini himoya qilish:

  • Bolalar uchun Al-Jazira kanali Qatar Jamgʻarmasining bir qismi boʻlib, Education City-dan maktabgacha taʼlim arab kanali Baray bilan birga efirga uzatiladi.
  • Al Shakab — otliq otlarni tayyorlash markazi. U ot sporti uchun barcha infratuzilmaga ega: chavandozlar akademiyasi, chidamlilik oʻquv majmuasi va jahon darajasidagi arab otlarini koʻpaytirish va koʻrsatish markazi. 2013-yil mart oyida bu yerda ot sporti bo‘yicha CHI Al Shaqab 2013 xalqaro musobaqasi bo‘lib o‘tdi.
  • Arab-Islom merosi kutubxonasida 15-asrga oid qimmatli kitoblar, davriy nashrlar, qoʻlyozmalar, xaritalar va ilmiy ishlar toʻplamlari mavjud.
  • Mathaf Arab zamonaviy sanʼat muzeyi 2010-yilda Qatar muzeylar uyushmasi koʻmagida ochilgan va arab rassomlari sanʼatini oʻrganuvchi va targʻib qiluvchi koʻrgazmalar, dasturlar va tadbirlarga mezbonlik qiladi.
  • Msheireb Divon mintaqasining janubida joylashgan tijoriy rivojlanish tashkiloti boʻlib, qadimiy meʼmorchilikni tiklash va shaharning yangi markazini qurishda mukammallikni namoyish etadi. Bu loyiha dastlab „Doha yuragi“ deb nomlangan, ammo hududning tarixiy nomi tufayli „Msheireb“[6] deb o‘zgartirilgan.
  • Qatar filarmonik orkestri 2008-yilda tashkil etilgan bo‘lib, 101 nafar musiqachidan iborat. U Qatar va undan tashqarida musiqa madaniyatini targ‘ib qilishga qaratilgan.

Jamiyatning bevosita ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish:

  • Reach out to Asia (ROTA) — Osiyoda jamiyatni rivojlantirish loyihalarini ilgari surish uchun xayriya tashabbusi. U Pokiston, Indoneziya, Livan va G'azo sektori kabi mamlakatlardagi inqirozga javob berdi.
  • Qatar Diabet Assotsiatsiyasi Yaqin Sharq mintaqasida taniqli muammo boʻlgan diabet bilan kurashayotgan odamlarga dasturlar va xizmatlarni taklif qiladi.
  • Ijtimoiy rivojlanish markazi oilalarning oʻzini oʻzi taʼminlashga yordam berish uchun maqsadli jamoat dasturlari asosida ishlaydi. Bu oilalar, ayollar va yoshlar uchun kam taʼminlangan mamlakatlarda ish joyida oʻqitish va ijobiy mehnat axloqini taʼminlash orqali barqaror va oʻzini-oʻzi taʼminlovchi oila qurishga hissa qoʻshadi.
  • Doha Xalqaro Oila va Rivojlanish Instituti tadqiqot olib boradi va jamiyatning asosiy birligi sifatida tabiiy oilaning huquqiy, sotsiologik va ilmiy asoslari boʻyicha imtiyozlarni targʻib qiladi.

Qoʻshma korxonalar tahrir

Qatar iqtisodiyotida maʼlum maxsus koʻnikmalarga ehtiyoj aniqlangan. Qatar jamgʻarmasi qisqa muddatli ehtiyojlarni qondirish uchun mintaqadan tashqaridan xizmatlarni sotib olishi mumkin, uning fikricha, mahalliy kadrlar yaratishda kelajak juda porloq, shuning uchun Qatar bu sohada barqarorlikka erisha oladi.

Shu bois Qatar jamg‘armasi global hamkorlar bilan bir qator tijorat qo‘shma korxonalarini yaratdi. Foyda ikkala tomon uchun taqsimlanadi.

  • Fitch Qatar qoʻshma dizayn kompaniyasi boʻlib, brendlar yaratuvchi va biznes va boshqa tashkilotlar uchun korporativ identifikatsiyani loyihalashtirmoqda.
  • Qatar Rivojlanish Instituti MICE (QMdi) Syngex Global bilan qoʻshma korxona boʻlib, konferentsiyalar, kongresslar va boshqa tadbirlarda mukammallikni jalb qiladi.
  • Tez orada Qatar milliy anjumanlar markazi (qurilish bosqichida) ochilishi kutilmoqda. Ko‘plab konferensiya zallari, jumladan, 2300 o‘rinli tomoshabinlar zali quriladi.
  • Vodafone Qatar, 2009-yil mart oyining boshidan beri Qatarning ikkinchi uyali aloqa operatori.
  • MEEZA — xizmat koʻrsatuvchi kompaniyalar uchun IT-xizmat provayderi.
  • Qatar Solar Technologies (QSTec) kompaniyasi Ras Laffan shahrida yiliga oʻrtacha 4000 tonna polisilikon ishlab chiqaradigan sanoat zavodini qurmoqda.
  • Bloomsbury (Qatar nashriyoti fondi) butun mintaqada savodxonlik va madaniyatni rivojlantirish uchun arab va ingliz tillarida kitoblar nashr etadi.
  • Bloomsbury (Qatar Journal Foundation), mintaqadagi tadqiqotlarni dunyo uchun ochiq qiladigan akademik nashriyotlarni koʻrib chiqish uchun ochiq tashkilot.

Homiylik tahrir

2010-yil 10-dekabrda „ Barcelona“ futbol klubi Qatar jamg‘armasi bilan besh yil davomida 170 million yevrogacha homiylik qilishga rozi bo‘lganini eʼlon qildi[7] . Shartnoma dastlabki ikki mavsumdan keyin homiyni almashtirishga ruxsat beruvchi bandni oʻz ichiga olgan edi, 2013-yil iyul oyida jamoa bundan Qatar Airways bilan klubning yangi bosh homiysi sifatida foydalangan.

2011-yil 4-oktabrda Wikimedia fondi arabcha Vikipediya[8] rivojlanishini qoʻllab-quvvatlash maqsadida Qatar fondi bilan hamkorlik qilishlarini eʼlon qildi. Keyinchalik ommaviy axborot vositalarida Qatar fondi haqidagi Vikipediya maqolasi go‘yoki fondning jamoatchilik bilan aloqalar bo‘yicha xodimi tomonidan tahrir qilingani, buning uchun „kuchli va shartli dalillar“ borligi haqida xabar berildi[9]. 2015-yil noyabrda Qatar fondi hamkorlik arabcha Vikipediyada 6000 dan ortiq maqolalar yaratish bilan yakunlanganini taʼkidladi[10] .

Manbalar tahrir

  1. ↑ „2010 Human Rights Report: Qatar“. 2012-yil 19-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  2. ↑ „first $500,000 WISE Prize for Education“. 2012-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  3. ↑ „Qatar Computing Research Institute“. 2019-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  4. ↑ „Sidra Medical and Research Center“. 2018-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-may.
  5. ↑ „WCSJ2011 moves to Doha, Qatar — June 27 to 29, 2011 | World Conference of Science Journalists 2011“. 2012-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  6. ↑ „Gulf Times — Qatar’s top-selling English daily newspaper — Doha … memories of the past and a vision for the future“. 2012-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  7. ↑ „Barcelona agree record shirt deal“. BBC News (2010-yil 10-dekabr). 2018-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 18-iyul.
  8. ↑ „Wikimedia Foundation to Launch Arabic catalyst“. The Wikimedia Foundation. 2012-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-oktyabr.
  9. ↑ Tim Sampson. „Major Wikipedia donors accused of conflict-of-interest editing“. The Daily Dot (2014-yil 21-mart). Qaraldi: 2015-yil 27-noyabr.
  10. ↑ „Stars Of Science: Qatar Leads Arab World's Emerging Culture of Science“. Qatar Foundation (2015-yil 17-noyabr). 2015-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-noyabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Qatar_fondi&oldid=3509508" dan olindi