2011-yilda Suriyada norozilik namoyishlari, jangovar harakatlar, mojarolar va halokatli fuqarolar urushi boshlanishidan oldin, koʻplab Osiyo, Yevropa, Afrika va Amerika mamlakatlari fuqarolari Suriya Arab Respublikasiga vizasiz tashrif buyurishlari yoki uni kelganlarida olishlari mumkin edi, asta-sekin Suriya ko‘plab davlatlar uchun vizasiz kirishni hamda kelganda viza olish siyosatini bekor qila boshladi va 2014-yilda Suriya rasmiylari barcha mamlakatlar uchun viza rejimi joriy etilganini rasman eʼlon qildi. Biroq shu paytgacha ayrim davlatlar fuqarolari Suriyaga amalda vizasiz kirishlari yoki yetib kelishlari bilan vizani olishlari mumkin. Suriyaning viza siyosati hozir juda beqaror va bu davlatning viza siyosati haqida aniq maʼlumotlar yoʻq. Ochiq manbalardan olingan maʼlumotlar esa koʻpincha Suriya viza siyosatida eskirgan yoki ahamiyatsiz boʻlib qolgan maʼlumotlarni tashkil etishi mumkin. Suriyaga kirayotganda, Suriya rasmiylari mamlakatning dunyodagi diplomatik vakolatxonalaridan biriga murojaat qilib, oldindan Suriya vizasini olishni soʻrashadi[1][2][3].

Suriya vizasi 2010-yil

Suriya viza siyosati xaritasi

tahrir
 

Viza talab qilinmaydi

tahrir

 

Suriya hukumatining 2014-yildan buyon mutlaqo barcha davlat fuqarolari Suriyaga kirish uchun oldindan viza olishlari kerakligi haqidagi rasmiy bayonotlariga qaramay, quyidagi davlatlar fuqarolariga Suriyaga amalda vizasiz kirishga ruxsat berilgan:

 
Suriya shtampi 2016-yil

Quyidagi davlatlarning fuqarolari ham Suriyaga vizasiz tashrif buyurishlari mumkin, lekin koʻpincha ularning baʼzilariga kirish taqiqlanadi va oldindan viza olishni soʻrashadi:

 
Suriya shtampi 2009-yil
 
Suriya shtampi 2019-yil
 
Suriya shtampi 2019-yil

Suriyaga faqat ushbu davlatlarning ayol fuqarolari vizasiz tashrif buyurishi mumkin:

Oʻz mamlakatlarida norezident (doimiy boʻlmagan) boʻlgan quyidagi davlatlarning fuqarolari Suriyaga amalda vizasiz yoki uchinchi davlatga tranzit uchun kirishlari mumkin:

Kirishda viza talabi

tahrir

2014-yilgacha SSSRning sobiq ittifoq respublikalari (Boltiqboʻyi respublikalari bundan mustasno), Eron, baʼzi Osiyo, Afrika, Yevropa, Amerika davlatlari va arab dunyosining deyarli barcha mamlakatlari fuqarolari Suriyaga kirish uchun vizaga muhtoj emas edilar. Milliy hukumatlar tomonidan taqdim etilgan maʼlumotlarni taqdim etuvchi IATA maʼlumotlariga koʻra, Suriya hukumati rasmiy ravishda oldindan vizani olish zarurligiga rasman bildirganiga qaramay, Armaniston, Ozarbayjon, Belarusiya, Misr, Eron, Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Malayziya, Rossiya, Tojikiston, Turkmaniston va Oʻzbekiston fuqarolari uchun kelish vizasi amalda hamon amal qiladi, biroq fuqarolar urushi kuchayganidan keyin ushbu davlatlarning ayrim fuqarolari kelganida „xavfsizlik nuqtai nazaridan“ viza berilmaydi va ushbu mamlakatlar fuqarolaridan Suriya vizasini oldindan olishlarini soʻrashadi[4]:

 
Suriya vizasi 2001 yil

2015-yilgacha va 2020-yilgacha fuqarolar   Ukraina va   Moldovadan kelganida ham viza olishi mumkin edi. Ammo bu ikki davlatning „gʻarbparast va Rossiyaga qarshi pozitsiyalari“ tufayli kelish vizasi toʻxtatildi (qarang: Yevromaydon va 2020-yilgi Moldova prezidentlik saylovlari). 2018-yilga qadar fuqarolar   Gruziyadan kelganida ham vizani olishi mumkin edi, biroq Abxaziya va Janubiy Osetiyani Suriya tomonidan tan olinishi sababli Gruziya tashabbusi bilan ikki davlat oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar uzilganidan soʻng, Gruziya fuqarolari Suriya vizasini oldindan olishlari kerak boʻlib qoldi.

Qabul qilish rad etildi

tahrir

  Isroil davlatining fuqarolari Suriya Arab Respublikasiga ushbu davlat pasporti bilan kirishi bu davlatni tan olmagan va shunga mos ravishda Isroilni dushman davlat deb bilgan Suriya tomonidan taqiqlangan. Suriyaga kirish vizasi Isroilning kirish/chiqish muhri yoki biror shaxsning Isroilda boʻlganligi toʻgʻrisidagi har qanday maʼlumot yoki u bilan bogʻliqligi koʻrsatilgan barcha davlatlarning pasportlari yoki Isroil davlati bilan bogʻliq boshqa sayohat hujjatlari egalariga rad etiladi.

Shuningdek, doʻstona munosabatlarga qaramay,   Falastin fuqarolariga deyarli har doim „milliy xavfsizlik nuqtai nazaridan“ Suriyaga kirish taqiqlanadi va Falastin maʼmuriyati pasporti egalaridan Suriyaga kirish uchun maxsus ruxsat olish oldindan soʻraladi.

Shuningdek, Suriya Arab Respublikasi Kosovo, Shimoliy Kipr, Somaliland, Artsax (yoki Tog‘li Qorabog‘) va Pridnestroviya Moldaviya Respublikasi fuqarolarining pasportlarini tan olmaydi[5].

Suriya Arab Respublikasi tomonidan qisman tan olinganidan keyin 2018-yil may oyida   Abxaziya Respublikasi hamda   Janubiy Osetiya Respublikasi — Alaniya davlati va 2022-yil iyun oyida   Donetsk Xalq Respublikasi hamda   Lugansk Xalq Respublikasi fuqarolari Suriyaga viza olish orqali kirishlari mumkin boʻldi.

Statistika

tahrir

2011-yilda Suriyada fuqarolar urushi boshlanishidan oldin Suriya Yaqin Sharqdagi eng mashhur sayyohlik markazlaridan biri edi. Turizm va umuman chet elliklarning Suriyaga kirishi ayniqsa 1990-yillarning oxiridan boshlab rivojlana boshladi. Chet elliklar Suriyaga nafaqat qarindoshlari yoki doʻstlarini ziyorat qilish, balki turizm, davolanish va islom va nasroniy obidalarini ziyorat qilish, shuningdek, savdo-sotiq uchun ham kirar edilar, chunki Suriya atrofdagi davlatlar uchun muhim savdo markaziga aylangan edi. Suriya, ayniqsa, Turkiya, Eron, arab dunyosining deyarli barcha mamlakatlari, Yevropa va Janubiy Osiyo fuqarolari, shuningdek, Sobiq sovet davlatlarining deyarli barchasi uchun sayohat qilish va savdogarlardan tovarlar xarid qilish nuqtasi sifatida mashhur edi.

Yil Mehmonlar
1994-yilgacha Maʼlumot yoʻq
1995-yil 2 253 000[6]
1996-yil   2 435 000[6]
1997-yil   2 332 000[6]
1998-yil   2 464 000[6]
1999-yil   2 682 000[6]
2000-yil   3 412 000[6]
2001-yil   3 671 000[6]
2002-yil   4 678 000[6]
2003-yil   4 837 000[6]
2004-yil   6 334 000[6]
2005-yil   5 859 000[6]
2006-yil   5 682 000[6]
2007-yil   5 434 000[6]
2008-yil   6 951 000[6]
2009-yil   7 721 000[6]
2010-yil   10 970 000[6]
2011-yil   6 476 000[6]
2012—2015-yillar Shu yillarda, fuqarolar urushi avjiga chiqqan paytda,
Suriya Arab Respublikasining rasmiy hukumati
Suriya chegaralarining koʻp qismini, ayniqsa Turkiya va
Iroq bilan chegaralarni nazorat qilmadi.
Shuning uchun oʻsha paytda koʻplab chet elliklar mamlakatga
kirgan va ularning sonini aniq hisoblash mumkin emas.
2016-yil   1 043 000 (Suriya chegaralari orqali,
Suriya Arab Respublikasining rasmiy hukumati
tomonidan nazorat qilinmagan yana koʻp xorijliklar mamlakatga kirdi)
2017-yil   1 291 000[6] (Yuqorida aytilgandek)
2018-yil   1,802,000[6] (Yuqorida aytib oʻtilganidek)
2019-yil   2 424 000[6] (Yuqorida aytib oʻtilganidek)
2020—2021-yillar Hozircha maʼlumot yoʻq (Chet elliklar sonining kirishi koʻpaygani taxmin qilingan)

Mamlakat boʻyicha

tahrir

Ro‘yxatga uchinchi davlatlar orqali, shuningdek, Suriya Arab Respublikasi rasmiy hukumati tomonidan Suriyaning nazoratsiz chegaralari orqali kirgan Rossiya fuqarolari kiritilmagan. Ayniqsa, 2011—2016-yillar oralig‘ida Suriyaga kirgan Rossiya fuqarolarining haqiqiy soni bir necha barobar ko‘p bo‘lgan.

Mamlakat 2021-yil 2020-yil 2019-yil 2018-yil 2017-yil 2016-yil 2015-yil 2014-yil 2013-yil 2012-yil 2011-yil 2010-yil
  Rossiya   33 839[7]   32 215[7]   29 370[8]   31 614[9]   21 743[10]   25 436[10]   7868[11]   1784[7]   1835[7]   4 012[7]   9944[7] 15 256[7]

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. „القانون 2 لعام 2014 دخول وخروج وإقامة الأجانب في سوريا“. People's Council of Syria (2014-yil 12-mart). 2018-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 12-oktyabr.
  2. „قانون يحظر الدخول لسورية أو الخروج منها ...إلا لحامل جواز سفر ساري المفعول أو وثيقة مؤشر عليها بسمة دخول من إحدى البعثات الدبلوماسية السورية“ (ar). Al-Watan (Syria) (2014-yil 12-mart). 2014-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 5-noyabr.
  3. „Syria issues law imposing visas on its visitors“. Al Arabiya (2014-yil 12-mart). Qaraldi: 2017-yil 5-noyabr.
  4. „الاسد يصادق على مذكرة تفاهم مع العراق حول جوازات السفر الدبلوماسية“.
  5. „سفارة الجمهورية العربية السورية“. www.syrianembassy.com.my. 2019-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 „International tourism, number of arrivals: Syria“. data.worldbank.org. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 „Сирия (2020)“. fedstat.ru. 2017-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  8. „Сирия (2019)“. fedstat.ru. 2017-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  9. „Сирия (2018)“. fedstat.ru. 2017-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  10. 10,0 10,1 „Выезд граждан РФ, 2018-17 гг.“. atorus.ru. 2019-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.
  11. „Сирия (2021)“. fedstat.ru. 2017-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-fevral.