Vikipediya

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti (shvedcha: Nobelpriset i litteratur) – shved adabiy mukofoti boʻlib, shved sanoatchisi Alfred Nobel vasiyatiga koʻra 1901-yildan boshlab har yili „qaysi davlat yozuvchisi qalamiga mansub boʻlishidan qatʼiy nazar adabiyot sohasidagi idealistik yoʻnalishda yozilgan eng yaxshi asar uchun“ (shvedcha: den som inom litteraturen har producerat det utmärktaste i idealisk riktning) beriladigan mukofot hisoblanadi[1][2]. Mukofot baʼzan alohida asarlar uchun berilsa ham, muallifning barcha asarlariga asoslanadi. Mukofotga kim loyiq koʻrilishi Shvetsiya akademiyasi tomonidan hal qilinadi.

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti
Asl nomi Nobelpriset i litteratur
Mamlakat Stokgolm, Shvetsiya
Kimga topshiriladi Shoir va yozuvchilarga
Kim tomonidan topshiriladi Shvetsiya akademiyasi
Taqdirlash asosi Adabiyotga qoʻshgan ulkan hissasi uchun
Holati Topshiriladi
Statistika
Birinchi taqdirlash 1901-yil
Oxirgi taqdirlash 2023-yil
Qoʻshimcha mukofot(lar) 11 million SEK (2023)

Akademiya laureat ismini oktabr oyining boshida eʼlon qiladi. Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti 1895-yilda Nobel vasiyatiga koʻra taʼsis etilgan besh Nobel mukofotidan biridir. Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti anʼanaviy tarzda Nobel mukofoti topshirish marosimi soʻnggida topshiriladi. Ayrim sabablarga koʻra mukofot topshirilishi keyingi yillarga qoldirilishi mumkin. Soʻnggi shunday holat 2018-yilda kuzatilgan[3][4][5].

Tarixi

tahrir
 
Fransuz shoiri va yozuvchisi Sully Prudhomme (1839–1907) 1901-yilda Adabiyot boʻyicha Nobel mukofotiga sazovor boʻlgan ilk inson hisoblanadi.
 
Ernest Hemingwayga yoʻllangan telegramma

Alfred Nobel oʻz vasiyatnomasida boyligini fizika, kimyo, tinchlik, fiziologiya yoki tibbiyot va adabiyot yoʻnalishlarida „insoniyat uchun eng katta foyda keltirgan“ shaxslar uchun bir qator mukofotlar yaratish uchun sarflashni belgilab qoʻygan[6][7]. Nobel oʻz hayoti davomida bir necha vasiyatnomalar yozgan boʻlsada, uning soʻnggi vasiyatnomasi 1895-yil 27-noyabr kuni Parijdagi Shved-Norveg klubida imzolangan[8][9]. Nobel umumiy mablagʻining 94% qismini, yaʼni 31 million Shved kronasi (198 million dollar) miqdoridagi pullarni Nobel mukofoti uchun ajratgan[10]. Nobelning vasiyatiga skeptik ruhda qarashgan, 1897-yilga kelibgina Storting (Norvegiya parlamenti) ushbu vasiyatnomani tasdiqlagan[11][12]. Ragnar Sohlman va Rudolf Lilljequist uning vasiyatini bajarishga masʼul shaxslar qilib belgilangan va aynan ular Nobel jamgʻarmasini tashkil qilishgan.

Nobelning vasiyatnomasi parlament tomonidan tasdiqlanganidan koʻp oʻtmay Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti uchun masʼul boʻlgan Norvegiya Nobel qoʻmitasining aʼzolari tasdiqlangan. Mukofotlarni oʻz egalariga topshiruvchi tashkilotlar sifatida 7-iyun kuni Karolinska instituti, 9-iyunda Shvetsiya akademiyasi va 11-iyun sanasida Shvetsiya qirollik fanlar akademiyasi tasdiqlangan[13][14]. Shundan soʻng Nobel jamgʻarmasi Nobel mukofotini qanday topshirish boʻyicha yakuniy kelishuvga erishgan. 1900-yilda Nobel jamgʻarmasining Nizomi qirol Oscar II tomonidan eʼlon qilingan[12][15][16] . Nobelning vasiyatiga koʻra adabiyot boʻyicha mukofot „Stokgolmdagi akademiya“ tomonidan berilishi belgilab qoʻyilgan, Nobel mukofoti nizomida Stokgolmdagi akademiya Shvetsiya akademiyasi ekanligi belgilab qoʻyilgan[17].

Nominatsiyalar va mukofotlash jarayoni

tahrir

Har yili Shvetsiya akademiyasi adabiyot boʻyicha Nobel mukofotiga nomzodlarni belgilash uchun soʻrovlar yuboradi. Akademiyaning aʼzolari, adabiyot jamiyatlari aʼzolari, til va adabiyot professorlari, adabiyot boʻyicha sobiq Nobel mukofoti sovrindorlari va yozuvchilar uyushmalari prezidentlari oʻzi loyiq deb bilgan nomzodni koʻrsatishadi. Ushbu shaxslar oʻzini nomzod qilib koʻrsatishiga ruxsat berilmaydi[18].

1901–1950-yillar oraligʻida akademiyaga 20 dan 35 tagacha nomzodlar yuborilgan boʻlsa[19], bugungi kunga kelib har yili minglab nomzodlar yuborilmoqda va 2011-yil holatiga koʻra 220 ga yaqin nomzodlar yuborilgan[20]. Ushbu takliflar akademiya tomonidan 1-fevral sanasigacha koʻrib chiqilishi kerak va 4-5 kishidan iborat ishchi guruh aynan shuning ustida ishlaydi[21]. Aprel oyiga kelib nomzodlar soni 20 tagacha qisqartiriladi[20]. May oyiga kelib esa akademiya 5 kishidan iborat yakuniy roʻyxatni tasdiqlaydi[20]. Keyingi 5 oy nomzodlarning asarlarini koʻrib chiqish va oʻqishga sarflanadi[20]. Oktabr oyiga kelib akademiya aʼzolari oʻrtasida ovoz berish oʻtkaziladi va ovozlarning yarmidan koʻpini qoʻlga kiritgan nomzod adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti laureati sifatida tanlanadi. Akademiya aʼzolari nomzodning asarlarini asarning asl tilida oʻqishadi, ammo ushbu tilni egallagan bironta akademiya aʼzosi boʻlmagan taqdirda tarjimonlar va mutaxasislarga murojaat qilinadi va yozuvchi asarlari tarjimalarini taqdim etishni soʻrashadi[20]. Jarayonning keyingi bosqichlari boshqa sohalar boʻyicha Nobel mukofoti topshirish jarayonlari bilan bir xil[21]. Shvetsiya Akademiyasi umrbod muddatga saylangan 18 nafar aʼzodan iborat[22]. 2018-yil 2-may kuni qirol Carl XVI Gustaf Akademiya qoidalariga oʻzgartirishlar kiritadi va akademiya aʼzolariga isteʼfoga chiqish huquqini beradi. Shuningdek, yangi qoidalarga koʻra, 2 yildan ortiq vaqt davomida akademiya ishida nofaol boʻlgan aʼzolardan isteʼfoga chiqishi soʻralishi mumkinligi eslatib oʻtilgan[23][24]. Nobel qoʻmitasi aʼzolari akademiya aʼzolari orasidan 3 yil muddatga saylanadi va ularga maxsus tayinlangan maslahatchilar yordam beradi[25].

Mukofot odatda oktabr oyida eʼlon qilinadi. Biroq, baʼzi yillarda mukofot bir yil oʻtib eʼlon qilingan. Oxirgi marotaba shunday holat 2018-yilda kuzatilgan[4][3]. Baʼzi yillarda, misol uchun 1949-yilda nomzodlardan hech biri yetarlicha ovoz toʻplay olmagan va shu sababli mukofot keyinga qoldirilgan va keyingi yil eʼlon qilingan[26].

Mukofotlar

tahrir

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti laureati oltin medal, iqtibos yozilgan diplom va maʼlum miqdordagi pul summasini yutib oladi[27]. Pul summasi Nobel jamgʻarmasining oʻsha yilgi daromadiga bogʻliq[28]. Ushbu mukofot koʻpi bilan 2 kishi oʻrtasida taqsimlanishi mumkin[29]. Agar shunday holat kuzatilsa mukofot puli laureatlar oʻrtasida teng taqsimlanadi[30].

Mukofot taʼsis etilgandan beri uning mukofot puli oʻzgarib turgan. 2012-yil holatiga koʻra ushbu summa 8 000 000 shved kronasi ($1 100 000 ni tashkil etadi) koʻrinishida boʻlgan, oldingi yillarda ushbu summa 10 000 000 shved kronasini tashkil qilgan[31][32][33]. Mukofot puli qiymati 1901-yilda 150 782 shved kronasini tashkil qilgan. Eng minimal miqdordagi mukofot puli esa 1945-yilda kuzatilgan va 121 333 kronani tashkil qilgan. Shundan soʻng mukofot puli ancha oʻsgan va barqarorlikni saqlab kelmoqda[33].

Shuningdek Nobel mukofoti laureati Stokgolmda boʻlib oʻtadigan „Nobel haftaligi“ davomida maʼruza oʻqish uchun taklif etiladi. 10-dekabr sanasida mukofot topshirish marosimi va ziyofat boʻlib oʻtadi[34]. Ushbu mukofot dunyodagi ikkinchi eng boy adabiy mukofotdir.

Medal

tahrir

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti medalining old qismida Alfred Nobelning portreti mavjud[35]. Ushbu medalning dizayneri Erik Lindbergdir[35]. 1902–2010-yillar oraligʻida medallar Eskilstunada joylashgan Shvedsiya qirollik zarbxonasi – Myntverket tomonidan tayyorlangan. 2011-yilda Kongsbergdagi Det Norske Myntvertek tomonidan ishlab chiqarilgan. Medallar 2012-yildan boshlab Eskilstunadagi Svenska Medalj tomonidan ishlab chiqib kelinmoqda[35].

Diplom

tahrir

Nobel mukofoti laureatlari toʻgʻridan-toʻgʻri Shvetsiya qirolidan diplomni qabul qilib olishadi. Har bir diplom uni olgan laureat uchun oʻziga xos tarzda ishlab chiqilgan boʻladi[36]. Diplomda odatda laureatning rasmi va nima uchun mukofotga loyiq koʻrilganligi yozilgan boʻladi[36].

Laureatlar

tahrir

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti 1901-yildan 2023-yilgacha 116 marotaba 120 kishiga topshirilgan: 103 erkak va 17 nafar ayolga. Mukofot 4 marotaba 2 kishi oʻrtasida taqsimlangan. 7 marotaba ushbu mukofot hech kimga topshirilmagan. Gʻoliblar orasida 25 ta turli tilda ijod qiluvchi shoir va yozuvchilar mavjud. Mukofotni qoʻlga kiritgan eng yosh laureat 1907-yilda, 41 yoshida mukofotni qoʻlga kiritgan Rudyard Kipling hisoblanadi. Mukofotni qoʻlga kiritgan eng keksa laureat Doris Lessing boʻlib, u 2007-yilda 88 yoshida ushbu sharafga muyassar boʻlgan. Ushbu mukofot 1 marotaba laureatning vafotidan soʻng taqdim qilingan. Ushbu holat 1931-yilda, Erik Axel Karlfeldt vafotidan soʻng kuzatilgan. Baʼzi hollarda mukofotga Shvetsiya akademiyasi aʼzolarining oʻzi loyiq koʻrilgan: 1916-yilda Verven von Heidenstam, 1931-yilda Karlfeldt, 1951-yilda Pär Lagerkvist va 1974-yilda Eyvind Jonson, Harry Martinsonlar mukofotga loyiq koʻrilgan. Selma Lagerlöf 1909-yilda Nobel mukofoti bilan taqdirlanganidan 5 yil oʻtib, 1914-yilda Shvetsiya akademiyasi aʼzosi etib saylangan. 1919-yilda Erik Axel Karlfeldt[37], 1958-yilda Boris Pasternak („Nobel jamgʻarmasi“ maʼlumotlariga koʻra mukofot dastlab qabul qilingan, keyinchalik SSSR hukumati tomonidan rad etilgan) va 1964-yilda Jean-Paul Sartre mukofotni qabul qilishmagan[38].

Nobel koʻrsatmalarining talqini

tahrir

Alfred Nobelning Nobel mukofoti laureatining asarlari „insoniyat uchun katta foyda keltirishi“ va „idealistik yoʻnalishda“ boʻlishi haqidagi koʻrsatmalari koʻplab muhokamalarga sabab boʻlgan. Nobelning idealizmi dastlab „yuksak idealizm“ sifatida talqin qilingan. Shu tufayli konservatizm idealizmi, cherkov, davlat va oila muqaddasligi mezonlari haqida asarlar yozgan Bjørnstjerne Bjørnson, Rudyard Kipling va Paul Heyselar ushbu mukofot laureatiga aylangan. Birinchi jahon urushi davrida neytrallik siyosati yuritilgan va bu qisman skandinaviyalik yozuvchilar laureatlar orasida nega koʻp boʻlganligini tushunishga yordam beradi. 1920-yillarda „idealistik yoʻnalish“ „keng koʻngilli insoniylik yoʻnalishi“ sifatida talqin etila boshlangan va bu Anatole France, George Bernard Shaw va Thomas Mann kabi yozuvchilarga mukofot olib kelgan. 1930-yilda „barchaning qalbiga yetib bora olgan yozuvchilar“ ushbu mukofotni qoʻlga kiritishgan. Sinclair Lewis va Pearl Buck shular jumlasidandir. 1946-yildan boshlab yangilangan akademiya ushbu mukofot yoʻnalishidagi oʻz dunyoqarashini oʻzgartirdi va Hermann Hesse, André Gide, T. S. Eliot, William Faulkner kabi adabiyot daholarini mukofotga loyiq deb topdi. Bu davrga kelib „insoniyat uchun foyda“ tushunchasi yanada ekskluzivroq talqin qilina boshlangan va koʻpincha muhim, ammo xalqaro miqyosda eʼtiborga olinmagan yozuvchilar eʼtibor markaziga tushgan. Oʻsha yillari Isaac Bashevis Singer, Odysseus Elytis, Elias Canetti, va Jaroslav Seifert kabi yozvuchilar adabiyot boʻyicha Nobel mukofotini qoʻlga kiritishgan. 1986-yildan boshlab akademiya Nobel vasiyatidagi umumdunyoviy ruhiy birlikni tan olgan va nomzodlar millatiga nisbatan har qanday irqchilikni rad etgan. Shundan soʻng Nigeriyalik Wole Soyinka, Misrlik Naguib Mahfouz, Meksikalik Octavio Paz, JARdan boʻlgan Nadine Gordimer, Sent Lyusiyadan Derek Walcott, roʻyxatdagi ilk afro-amerikalik hisoblangan Toni Morrison, Yaponiyalik Kenzaburo Oe va Xitoylik Gao Xingjianlar mukofotni qoʻlga kiritishgan[17]. 2015-yilda mukofot jurnalist Svyatlana Aleksiyevichga topshirilgan[39].

Boshqa xalqaro mukofotlar

tahrir

Adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti millatidan qatʼiy nazar barcha qoʻlga kiritishi mumkin boʻlgan yagona adabiy mukofot emas. Katta shuhratga ega boʻlgan boshqa adabiy mukofotlar sirasiga Adabiyot boʻyicha Neustadt xalqaro mukofoti, Jerusalem mukofoti, Franz Kafka mukofoti, Xalqaro Booker mukofoti kabilar kiradi.

Koʻp hollarda Hans Christian Andersen mukofoti „kichik Nobel“ sifatida talqin qilinadi. Mukofot bu nomga sazovor boʻlishining asosiy sababi u ham adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti singari yozuvchilarning butun ijodi davomida erishgan yutuqlariga asoslanadi, ammo Andersen mukofoti faqatgina bolalar adabiyoti yoʻnalishida taqdim qilinadi[40].

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „Alfred Nobel will“. Nobel Foundation. 2023-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-yanvar.
  2. ↑ John Sutherland.. „Ink and Spit“. Guardian Unlimited Books (2007-yil 13-oktyabr). 2007-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-oktyabr.
  3. ↑ 3,0 3,1 „Nobel Prize for Literature postponed amid Swedish Academy turmoil“. BBC (2018-yil 4-may). 2020-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
  4. ↑ 4,0 4,1 Press release „Svenska Akademien skjuter upp 2018 års Nobelpris i litteratur“. Svenska Akademin. Swedish Academy. 2018-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
  5. ↑ Wixe, Susanne. „Detta har hänt: Krisen i Svenska Akademien – på 3 minuter“ (2018-yil 10-aprel). 2018-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
  6. ↑ „History – Historic Figures: Alfred Nobel (1833–1896)“. BBC. 2019-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 15-yanvar.
  7. ↑ "Guide to Nobel Prize". Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/nobelprize/article-9056008. <!--->
  8. ↑ Sohlman, Ragnar. The Legacy of Alfred Nobel – The Story Behind the Nobel Prizes. The Nobel Foundation, 1983 — 7-bet. 
  9. ↑ von Euler, U.S.. „The Nobel Foundation and its Role for Modern Day Science“ (PDF). Die Naturwissenschaften. Springer-Verlag (1981-yil 6-iyun). 2011-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-yanvar.
  10. ↑ „The Will of Alfred Nobel“ (Wayback Machine saytida 4 June 2011 sanasida arxivlangan), Nobel Foundation. Retrieved 6 November 2007.
  11. ↑ „The Nobel Foundation – History“. Nobel Foundation. 2010-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 12-oktyabr.
  12. ↑ 12,0 12,1 Levinovitz, Agneta Wallin. The Nobel Prize: The First 100 Years Nils Ringertz: . Imperial College Press and World Scientific Publishing, 2001 — 13-bet. ISBN 978-981-02-4664-8. Qaraldi: 2020-yil 27-oktyabr. 
  13. ↑ „Nobel Prize History“. Infoplease.com (1999-yil 13-oktyabr). 2013-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 15-yanvar.
  14. ↑ "Nobel Foundation (Scandinavian organisation) – Britannica Online Encyclopedia". Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/EBchecked/topic/416852/Nobel-Foundation. <!--->
  15. ↑ AFP, „Alfred Nobel’s last will and testament“ (Wayback Machine saytida 9 October 2009 sanasida arxivlangan), The Local(5 October 2009): accessed 20 January 2010.
  16. ↑ „Nobel Prize (Wayback Machine saytida 29 April 2015 sanasida arxivlangan)“ (2007), in Encyclopædia Britannica. Retrieved 15 January 2009, from Encyclopædia Britannica
  17. ↑ 17,0 17,1 Kjell Espmark: The Nobel Prize in Literature (Wayback Machine saytida 13 October 2019 sanasida arxivlangan) Nobel Foundation
  18. ↑ „Nomination for the Nobel Prize in Literature“. Nobel Foundation. 2007-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-oktyabr.
  19. ↑ „Nominations 1901-1950“. nobelprize.org. 2024-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 1-mart.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 Per Wästberg (President of The Nobel Committee for Literature), „Do We Need the Nobel?“ (Wayback Machine saytida 22 September 2015 sanasida arxivlangan), The New York Review of Books, 22 December 2011. Retrieved December 2011.
  21. ↑ 21,0 21,1 „Nomination and Selection of the Nobel Laureates in Literature“. Nobel Foundation. 2007-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-oktyabr.
  22. ↑ „Sexual Misconduct Claim Spurs Nobel Members to Step Aside in Protest“ (2018-yil 6-aprel). 2018-yil 7-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-aprel.
  23. ↑ Holmgren, Mia. „Kungen: Det är nu Akademiens ansvar att vidta nödvändiga åtgärder“. Dagens Nyheter (2018-yil 2-may). 2022-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
  24. ↑ Nilsson, Christoffer. „Kungen ändrar Akademiens stadgar“. Aftonbladet (2018-yil 18-aprel). 2018-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-may.
  25. ↑ „The Nobel Committee for Literature“. Svenska Akademien. 2022-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-iyul.
  26. ↑ Berg, Mattias. „Avgörande ögonblick: När tvivlet kom till Akademien“ (Swedish) (2015-yil 29-iyun). 2023-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-oktyabr.
  27. ↑ Tom Rivers. „2009 Nobel Laureates Receive Their Honors – Europe- English“. .voanews.com (2009-yil 10-dekabr). 2012-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 15-yanvar.
  28. ↑ „The Nobel Prize Amounts“. Nobel Foundation. 2011-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 12-oktyabr.
  29. ↑ Kjell Espmark. „The Nobel Prize in Literature“. nobelprize.org. 2023-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 4-oktyabr.
  30. ↑ „Nobel Prize – Prizes“ (Wayback Machine saytida 13 April 2015 sanasida arxivlangan) (2007), in Encyclopædia Britannica. Retrieved 15 January 2009, from Encyclopædia Britannica
  31. ↑ „The Size of the Nobel Prize Is Being Reduced to Safeguard Long-Term Capital“. Nobel official website. (2012-yil 11-iyun). 2012-yil 25-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-iyun.
  32. ↑ „The Nobel Prize Amount“. Nobel Foundation. 2011-yil 28-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-oktyabr.
  33. ↑ 33,0 33,1 „Nobel Prize Amounts“. Nobel website. 2012-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 12-iyun.
  34. ↑ „The Nobel Prize Award Ceremonies“. Nobel Foundation. 2007-yil 11-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 13-oktyabr.
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 „A unique gold medal“. Nobel Foundation. 2017-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 20-iyun.
  36. ↑ 36,0 36,1 Lemmel, Birgitta „The Nobel Prize Diplomas“. Nobel Foundation (1998-yil 29-may). 2011-yil 16-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 12-oktyabr.
  37. ↑ „Karlfeldt och Nobelpriset“. karlfeldt.org. 2011-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 24-iyul.
  38. ↑ "Facts on the Nobel Prize in Literature (Wayback Machine saytida 28 September 2019 sanasida arxivlangan)", Nobel Foundation.
  39. ↑ "All Nobel Prizes in Literature (Wayback Machine saytida 21 May 2020 sanasida arxivlangan)", Nobel Foundation.
  40. ↑ „Hans Christian Andersen Award“. Central Connecticut State University. 2017-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 9-may. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Adabiyot_boʻyicha_Nobel_mukofoti&oldid=5219389" dan olindi