Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi

Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi (fors. تیم ملی فوتبال افغانستان Tīm-e Millī-e Fūtbāl-e Afghanestān) Afgʻoniston Futbol Federatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Afgʻoniston milliy terma jamoasi 1922-yilda tashkil etilgan boʻlib, ular Hindistonga qarshi birinchi xalqaro oʻyinini 1941-yilda Kobulda oʻtkazdilar. Keyin Afgʻoniston 1948-yilda FIFAga, 1954-yilda esa AFCga asoschi aʼzolardan biri sifatida qoʻshildi. Ular uy oʻyinlarini Afgʻoniston poytaxti Kobuldagi Ghazi milliy olimpiya stadionida oʻtkazishadi. 2013-yilda Afgʻoniston 2013-yilgi SAFF chempionatida gʻolib chiqdi va „FIFA Fair Play mukofoti“ ni qoʻlga kiritdi.[2][3]

Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi
Tahallusi The Lions of Khorasan (Xuroson sherlari)
Assotsiatsiya Afgʻoniston Futbol Federatsiyasi (A.F.F)
Konfederatsiya AFC (OSIYO)
Sub-konfederatsiya CAFA (Markaziy Osiyo)
Bosh murabbiy  AFG Anoush Dastgir
Sardor Farshad Noor
Eng koʻp oʻynagan futbolchi Zohib Islam Amiri (65)
Eng yaxshi toʻpurar Faysal Shayesteh (10)
Uy stadioni Ghazi Stadium
forma
Birinchi forma
forma
Ikkinchi forma
FIFA Reytingi
Hozirgi 154 — Iyun 2022,
Eng yuqori 122 (Aprel 2014,)
Eng past 204 (Yanvar 2003,)
Birinchi xalqaro oʻyin
 Afgʻoniston 0-0  Eron
(Kobul, Afgʻoniston; 25 Avgust 1941)[1]
Eng yirik gʻalaba
 Butan 1-8 Afgʻoniston 
(Dehli, Hindiston; 7 Dekabr 2011)
Eng yirik magʻlubiyat
 Turkmaniston 11-0 Afgʻoniston 
(Ashxobod, Turkmaniston; 19 Noyabr 2003)
OFK Chaqiruv Kubogi
Ishtiroki 3 (Ilk marta 2006-yili)
Eng yaxshi natijasi Toʻrtinchi oʻrin (2014)
SAFF Chempionati
Istiroki 7 (Ilk marta 2003-yili)
Eng yaxshi natijasi Gʻolib (2013)

Dastlabki davr

tahrir
 
Afgʻoniston milliy futbol jamoasi 1920-yillarda

Mamlakatda tashkil etilgan ilk futbol klubi „Mahmoudiyeh F.C.“ 1934-yilda tashkil topgan. Uch yildan so‘ng jamoa Hindistonga borib, 18 ta o‘yinda qatnashib, 8 ta g‘alaba, 9 ta mag‘lubiyat va 1 ta durang qayd etgan. Ikkinchi tashkil etilgan futbol klubi 1941-yilda asos solingan Ariana Kabul F.C. bo‘ldi. Bu jamoa taklif bilan Eronning Tehron shahriga borib, 3 ta oʻyin oʻtkazib, bitta oʻyinda gʻalaba qozonib, ikkitasida magʻlub boʻlgan.

Afgʻonistonning birinchi rasmiy oʻyini va FIFAning birinchi xalqaro oʻyini 1948- yil 26-iyulda Lyuksemburg bilan oʻynagan va 6:0 hisobida magʻlub boʻlgan. Bu oʻyin 1948-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarida Olimpiya oʻyinlari futbol turnirida boʻlgan. 2002-yilgacha Afgʻoniston xalqaro maydonda oxirgi marta 1984-yilgi Osiyo kubogi saralashida koʻrinish bergan, soʻnggi oʻyinda 1984-yil 20-sentyabrda Iordaniyaga qarshi oʻyinda 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan. Afgʻoniston 1984-yildan 2002-yilgacha xalqaro oʻyinlarda ishtirok etmagan. Bunga bir qancha sabablar boʻlgan. Masalan: sovet-Afgʻon urushi, Afgʻonistondagi fuqarolar urushi (1992-1996) va Tolibon rejimining koʻngilochar tadbirlar, jumladan, futbolni taqiqlashi.

2001-2010

tahrir

Tolibon rejimi barham topgach, Afg‘oniston milliy terma jamoasi 2002-yili Osiyo o‘yinlarida Janubiy Koreya bilan o‘ynab, 2:0 hisobida mag‘lub bo‘lganida xalqaro maydonga qaytdi. Afgʻoniston oʻzining birinchi xalqaro turnirida 2003-yilgi SAFF Gold Cup musobaqasida qatnashgan va guruh bosqichidagi uchta oʻyinda Hindiston, Pokiston va Shri-Lankaga magʻlub boʻlgan. Oʻsha yilning oʻzida Afgʻoniston 2004-yilgi Osiyo Kubogi saralashida ishtirok etdi va Qirgʻizistonga qarshi oʻyinda gʻalaba qozondi, ammo Nepalga magʻlub boʻldi va keyingi bosqichga chiqa olmadi. Afgʻoniston birinchi marta FIFA Jahon chempionati kampaniyasini 2003-yilda boshlagan, u yerda 2006-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashida Turkmaniston bilan oʻynagan. Ular ikkala oʻyinda ham umumiy hisobda 13:0 hisobida magʻlub boʻlishdi. Bu Afgʻoniston terma jamoasi 1948-yildan beri aʼzo boʻlgan boʻlsa-da, FIFA Jahon chempionati saralashida birinchi marta ishtirok etdi. Jamoa 2005-yilda Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi Oltin Kubogida ishtirok etish uchun Pokistonga yoʻl oldi va u Maldiv orollariga magʻlub boʻldi.

 
Afgʻoniston va Turkmaniston oʻrtasidagi FIFA Jahon chempionati saralash oʻyini Kobulda, 2003 yil

Ular, shuningdek, 2006-yilda birinchi marta OFK Chaqiruv kubogida qatnashib, Xitoy Taypei va Filippin bilan afgʻonistonlik futbolchilar Hafizullah Qadami va Sayed Maqsood Hashemi kiritgan gollari evaziga, durang natija qayd etishgan va ikkinchi jahon chempionatida durang oʻynashgan. 2010-yilgi FIFA Jahon chempionati saralash kampaniyasi Suriya tomonidan yoʻq qilindi. 2008-yilgi SAFF chempionatida Afgʻoniston Butanga magʻlub boʻldi, lekin Shri-Lanka va Bangladesh bilan durang oʻynadi. Afg‘oniston 2008-yili OFK Chaqiruv Kubogining ikkinchi bosqichiga, OFK Chaqiruv Kubogi saralashining D guruhida g‘alaba qozonib, Bangladesh bilan durang o‘ynagan va Qirg‘izistonga qarshi g‘alaba qozongan.[4] 2008-yilgi OFK Chaqiruv kubogida Afgʻoniston Hindiston, Tojikiston va Turkmanistonga barcha guruh oʻyinlarida magʻlub boʻlgan. 2009-yilgi SAFF chempionatida Afgʻoniston Maldiv orollari, Hindiston va Nepalga barcha oʻyinlarda magʻlub boʻldi. O‘sha mag‘lubiyatda Afg‘oniston terma jamoasining yagona golini Hashmatulla Barakzay Maldiv orollari darvozasiga kiritdi.

2014-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi

tahrir

Afg‘oniston terma jamoasi uchinchi jahon chempionati saralash bosqichida ishtirok etdi, xavfsizlik sababli Falastinga qarshi birinchi o‘yinni Tojikistonda o‘tkazdi va bu o‘yinda mag‘lub bo‘ldi va Falastindagi ikkinchi o‘yinda Balal Arezou goli hisobi bilan durang o‘ynadi va ikkinchi bosqichga yo‘l olmasdan musobaqadan chiqib ketishdi.

2011-yilgi SAFF Chempionat kubogi

tahrir
 
Futbolchilar 2011 yil SAFF chempionati yarim finalida Nepalga qarshi o‘yinda g‘alaba qozonganidan keyin bayram qilishmoqda

2011 yilda SAFF chempionati Afgʻoniston Butan milliy futbol terma jamoasini 8:1 hisobida magʻlub etdi, bu Afgʻoniston futbol jamoasi tarixidagi eng yirik gʻalabadir. Ushbu oʻyinda Balal Arezou 4ta gol bilan musobaqadagi yagona xet-trik qayd etdi va jamoa uchinchi daqiqada Ata Yamrali orqali turnirning eng tezkor golini kiritdi. Bu Afgʻonistonning birinchi yarim finali edi. Musobaqa yarim finalida afgʻonlar Nepal bilan toʻqnash kelishdi va qoʻshimcha daqiqalarda 1:0 hisobida gʻalaba qozonishdi va 101-daqiqada Balal Arezouning yagona goli evaziga gʻalaba qozonishdi. Bu Afgʻonistonning Nepal ustidan birinchi gʻalabasi boʻldi. Finalda Afg‘oniston Hindiston bilan o‘ynadi va 4:0 hisobida mag‘lub bo‘ldi.

2012-yilgi OFK Chaqiruv kubogi

tahrir

2012-yil OFK Chaqiruv kubogi saralashida Afg‘oniston Butanni 5:0 hisobida mag‘lub etgandi. Birinchi oʻyinda ular Butanni 3:0 hisobida magʻlub etishdi va Sidiq Walizada barcha 3 ta golni urdi, ikkinchi oʻyinda esa 2:0. Ikkinchi saralash bosqichida Afg‘oniston Shri-Lankani mag‘lub etgan holda Nepal va Shimoliy Koreyaga imkoniyatni boy berdi, ammo keyingi bosqichga chiqa olmadi.

Afgʻoniston Premer-ligasi

tahrir

Afg‘oniston futboli tarixida ilk bor AFF 8 ta jamoa o‘zaro bahslashadigan ligani eʼlon qildi. Liga 2012-yilda tashkil etilgan boʻlib, birinchi mavsum oʻsha yilning sentyabr va oktyabr oylarigacha davom etadi. 2012-yilda bir vaqtning oʻzida 8 ta jamoa ilk raqobatchilar boʻlish uchun tashkil etilgan.Liga uchun oʻyinchilar Maidan e Sabz („Green Field“)deb nomlangan realiti-shou orqali topildi. Konsepsiya Afg‘oniston futbol federatsiyasi va Afg‘onistonda joylashgan MOBY Group tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, u qator telekanallar va radiostansiyalarga egalik qiladi va mamlakatdagi eng yirik media guruhi hisoblanadi. MOBY Group kanallari oʻyinlarni translyatsiya qiladi. Oʻyinchilar hakamlar hay’ati va televidenie tomoshabinlari tomonidan jamoalarga ovoz berishdi. Har bir viloyatdan bittadan 18 nafar futbolchidan iborat sakkizta jamoa tuzildi.[5][6]

Afg‘oniston Oliy Tinchlik Kengashi Liganing yaratilishi va rivojlanishini Afg‘onistonda „tinchlik va barqarorlik o‘rnatish imkoniyati“ sifatida yuqori baholadi.

2013 SAFF chempionati gʻoliblari

tahrir
2013-yil 11-sentabrda Dasharath Stadiumda (Katmandu, Nepal) 2013-yilgi SAFF chempionati finalining boshlang‘ich tarkibi.
 
Hamidullah Karimi Hindiston ustidan qozonilgan gʻalabadan soʻng SAFF Chempionati kubogi bilan

2013-yil 20-avgust kuni 2013-yilgi SAFF chempionati oldidan Afg‘oniston 36 yil ichida birinchi marta FIFA tomonidan tasdiqlangan o‘rtoqlik o‘yini doirasida Pokiston bilan o‘ynadi. Bu, shuningdek, oʻn yillikdan soʻng birinchi marta oʻz maydonida Sandjar Ahmadi, Ahmad Hatifi va Maruf Mohammadining gollari evaziga Pokiston ustidan 3:0 hisobidagi gʻalaba bilan yakunlandi.[7]

Afgʻoniston 2013-yilgi SAFF chempionatiga FIFA tomonidan turnirda 139-oʻrinni egallagan eng yuqori reytingli jamoa sifatida kirdi. Afgʻoniston terma jamoasi kampaniyani Butan ustidan 3ta gol farqi bilan gʻalaba bilan boshladi, Amirining gollari, shuningdek, Afgʻonistonning eng yaxshi oʻyinchisi Azadzoy va Barakzai. Ikkinchi oʻyin ham Rafi, Amiri va Barakzaining gollari evaziga Shri-Lanka ustidan 3:1 hisobidagi gʻalaba bilan yakunlandi. Musobaqaning nimchorak finali o‘tgan yilgi uchrashuvning takrori bo‘ldi va Afg‘oniston yana Nepalni Sandjar Ahmadining yagona goli evaziga mag‘lub etib, Afg‘onistonni yana Hindistonga qarshi turnir finaliga olib chiqdi. Afg‘onistonlik Mansur Faqiryar o‘yinning so‘nggi daqiqalarida Nepalning ikkita penaltidan tepgan to‘pini qaytarib, ajoyib darvozabonlik o‘yinini ko‘rsatdi. Turnirning final oʻyini 2011-yilgi SAFF chempionati finalchilariga yana Nepalning Dashrath Stadium stadionida boʻlib oʻtdi, unda Afgʻoniston amaldagi chempion Hindistonni 2 ta gol farqi bilan ortda qoldirdi. Afgʻoniston ajoyib oʻyin koʻrsatdi. Oʻyinning har bir boʻlimida Azadzoy va Sandjar Ahmadi tomonidan kiritilgan gollar Afgʻoniston futbol jamoasini oldinga olib chiqdi va oʻz tarixidagi ilk SAFF chempionligini qoʻlga kiritdi. Mansur Faqiryar butun turnir davomida yaxshi oʻyin koʻrsatgani uchun turnirning eng yaxshi futbolchisi deb topildi.

OFK Chaqiruv kubogi 2014

tahrir

2014-yilgi OFK Chaqiruv kubogida Afg‘oniston terma jamoasi bo‘lajak chempion Falastinga 2:0 hisobida yutqazib, yarim finalga chiqa olmadi. Maldiv orollariga penaltilar seriyasida magʻlub boʻldi: (7-8) musobaqaning uchinchi pogʻonasi uchun 1-1 durangdan keyin, ular oʻz guruhini toʻrtinchi oʻrinda yakunladilar, bu mamlakat kubogi uchun qisqa muddatda mavjud boʻlgan eng yuqori yakuniy oʻrin boʻldi. 2014-yil 10-iyun kuni Afgʻoniston Futbol Federatsiyasi Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi SAFFdan CAFFga koʻchib oʻtdi. 2014-yilgi „Oltin to‘p“ni topshirish marosimida Afg‘oniston futbol federatsiyasi FIFAning „Fair Play“ mukofotini qo‘lga kiritdi. Afgʻoniston bu mukofot bilan Afgʻoniston futbolining yil davomida, mamlakat duch kelgan urush tartibsizliklari va ogʻir siyosiy vaziyatlarga qaramay, ajoyib oʻyini uchun taqdirlandi. FIFA bayonot berdi va oʻz veb-saytida shunday deb eʼlon qildi: "Bir yil davomida asosiy darajadagi futbolda ajoyib yutuqlarga erishgan, butun mamlakat boʻylab futbolni yanada rivojlantirish uchun infratuzilmani qurgan va oʻn yildan ortiq urushdan kelib chiqqan tartibsizliklarga qaramay, professional ligani tarbiyalagan Afgʻonistonga 2013-yilda FIFA Fair Play mukofotini taqdim etdi.

2018 FIFA Jahon chempionati saralashi

tahrir
 
Afg‘oniston terma jamoasi JCh-2018da Yaponiyaga qarshi o‘yin oldidan, Ozodiy Stadioni

2015-yilning 9-fevralida AFF terma jamoaga yangi murabbiy tayinlagani tasdiqlandi. German-bosniyalik murabbiy Slaven Skeledzic AFF bilan 1 yillik shartnoma imzoladi. Yangi murabbiy avvalroq Germaniyada 17 yoshgacha va 19 yoshgacha boʻlgan jamoalarni boshqargan edi. Skeledzic Germaniyada futbol oʻynagan va Bundesligada yoshlar jamoalarini boshqargan. 2015-yilning 27-aprelida AFF „Alokozay Group of Companies“ nomli yangi homiy bilan shartnoma imzoladi.

Afg‘oniston saralash bosqichini Suriyaga qarshi o‘yinda 6:0 hisobida mag‘lub bo‘lish bilan boshladi. Bu oʻyindan soʻng ular reytingi past boʻlgan Kambodjaga qarshi oʻynashlari kerak edi. Ular Afg‘oniston futboli tarixidagi ilk jahon chempionati saralash bahslarida g‘alaba qozonishdi. Yaponiyaga qarshi uchinchi oʻyinda Afgʻoniston yana 6:0 hisobida magʻlub boʻldi. Singapurga qarshi oʻyinda 1:0 hisobida magʻlub boʻldi. Suriyaga qarshi o‘yinda 5:2 hisobida mag‘lub bo‘ldi. 2015-yilning oktyabrida AFF Skeledzicni Suriyaga qarshi 5:2 hisobidagi magʻlubiyatdan soʻng oʻz lavozimini tark etishga majbur qildi. 2015-yilning noyabr oyida Afgʻoniston terma jamoasi yangi bosh murabbiy etib Petar Segrt tayinlanganini eʼlon qildi. Afgʻoniston yangi murabbiy va yangi oʻyinchilar bilan Kambodjaga qarshi ikkinchi oʻyinda 3:0 hisobida gʻalaba qozondi. Saralashdan soʻng SAFF chempionati boshlandi.

2015-yilgi SAFF chempionati

tahrir

Jamoa tarkibi eʼlon qilinganidan soʻng, Afgʻoniston turnirga tayyorgarlikni boshladi. Ular 4 ta davlatdan iborat guruhda edi: Maldiv orollari, Bangladesh, Butan va Afgʻoniston. Afgʻoniston Bangladeshga qarshi birinchi oʻyinda 4:0 hisobida gʻalaba qozongan. Ikkinchi o‘yinda Butan ustidan 3:0 hisobida g‘alaba qozonganidan so‘ng, ular yarim finalga yo‘llanma oldi. Ular Maldiv orollariga qarshi soʻnggi oʻyinda 4:1 hisobida gʻalaba qozonishdi. Yarim finalda Afgʻoniston Shri-Lankaga qarshi oʻynashi kerak edi. Uchrashuv Afg‘onistonning 5:0 hisobidagi g‘alabasi bilan yakunlandi. Oxir-oqibat, finalga osonlik bilan etib kelgan Afgʻoniston turnir favoriti Hindistonga qarshi oʻynashga majbur boʻldi. Bu 2011 va 2013-yillardagi SAFF chempionatlari finallarining takrori edi. 90 daqiqadan soʻng oʻyin 1:1 hisobidagi durang bilan yakunlandi. Shu daqiqadan soʻng Hindiston 2-1 hisobida gʻalaba qozondi va 7-marta 2015-yilgi SAFF chempionligini qoʻlga kiritdi. Khaibar Amani 4 ta gol bilan turnirning eng yaxshi toʻpurari boʻldi.

2019 yilgi Osiyo kubogi saralashi

tahrir
 
Tehrondagi Ozodiy Stadionida 2018 FIFA Jahon chempionati saralashida oʻz milliy terma jamoasining Yaponiyaga qarshi oʻyinini tomosha qilayotgan afgʻon muxlislari.

Musobaqa yakuniga etganida Afg‘onistonda 2019-yilgi Osiyo Kubogiga yo‘llanma olish imkoniyati saqlanib qolgandi. Yaponiyaga qarshi 5:0 hisobida magʻlubiyatga uchragan ikkinchi magʻlubiyatdan soʻng, Afgʻoniston oʻz guruhida 4-oʻrinni egallash uchun Singapur ustidan gʻalaba qozonishi kerak edi. Shunday qilib, ular Singapur ustidan 2:1 hisobida g‘alaba qozonishdi va 2019-yilgi Osiyo Kubogi 3-bosqichiga yo‘llanmani qo‘lga kiritishdi.

Jahon chempionati saralash bosqichi yakunlanganidan so‘ng Afg‘oniston terma jamoasi o‘rtoqlik o‘yinlari o‘tkazdi. Sentyabr oyida Livanga qarshi oʻyin Livanning 2:0 hisobidagi gʻalabasi bilan yakunlangan. Oktyabr oyida Malayziyaga qarshi oʻyin 1:1 hisobida durang bilan yakunlangan edi. Tojikistonga qarshi oʻyin oldidan Segrt 24 nafar futbolchini chaqirdi, ular orasida Zohib Islam Amiri ham bor edi, chunki futbolchi avvalroq Afgʻoniston terma jamoasida oʻynamaslikka qaror qilgan edi. Lekin Segrtga bildirmasdan AFF Amirini tarkibga kiritdi. Segrt AFF bilan kelishmagan va terma jamoa bosh murabbiyligidan ketishga qaror qilgan. Bu uning terma jamoadagi 1 yillik yubileyidan soʻng sodir boʻldi. Tojikistonga qarshi o‘yin Afg‘onistonning 1:0 hisobidagi mag‘lubiyati bilan yakunlandi. Anoush Dastgir jamoani ushbu uchrashuvga vaqtinchalik murabbiy sifatida boshqargan.

2017-yilning fevralida AFF Otto Pfisterni terma jamoaning yangi bosh murabbiyi sifatida imzolaganini eʼlon qildi.[8] Afg‘oniston terma jamoasi Osiyo Kubogi saralashida Vetnamga qarshi o‘yin oldidan Singapur bilan o‘rtoqlik o‘yini o‘tkazdi. Mukhammad and Azadzoyning gollari evaziga Afg‘oniston 2:1 hisobida g‘alaba qozondi.[9] Vetnamga qarshi Osiyo Kubogi saralash bosqichidagi muhim uchrashuv Hasan Aminning goli bilan 1:1 hisobida yakunlandi.[10] Biroq, Afgʻoniston oʻshandan beri jiddiy muvaffaqiyatsizlikka uchradi. Afgʻoniston bir paytlar Pnompenda 4:0 hisobida magʻlub boʻlgan Kambodja milliy futbol terma jamoasiga qarshi oʻyinda Afgʻoniston xuddi shu raqibga 0:1 hisobida magʻlub boʻlgan edi. Keyinroq Afgʻoniston ikkinchi magʻlubiyatga uchradi, bu safar Iordaniyaga qarshi, Ammanda 1:4 hisobida. Ikki rasmiy saralash oʻyini oraligʻida Afgʻoniston ham oʻrtoqlik oʻyinida Ummonga 0:2 hisobida magʻlub boʻldi. Xanoyda boʻlib oʻtgan Vyetnamga qarshi muhim oʻyinda Afgʻoniston mezbonni deyarli ortda qoldirganiga qaramay, muvaffaqiyatsiz urinishlar va omadsizliklar Afgʻonistonning gʻalaba qozonishiga toʻsqinlik qildi, chunki oʻyin 0:0 hisobida yakunlandi, Afgʻonistonni saralash bosqichidan chiqarib yubordi, Vyetnam esa chempionlikni rasmiylashtirdi.. Afg‘oniston o‘zining so‘nggi o‘yinini Kambodjaga qarshi o‘tkazdi, u ham 2019-yilgi Osiyo Kubogiga yo‘llanmani qo‘lga kirita olmagan. Uchrashuv Afg‘onistonning 2:1 hisobidagi g‘alabasi bilan yakunlandi.[11] Oʻyindan soʻng Pfister oʻz lavozimini tark etishi va Anush Dastgir terma jamoaga yangi bosh murabbiy boʻlishi va Afgʻoniston terma jamoasining yangi yordamchi murabbiyi lavozimiga Shabir Isoufi qoʻshilishi eʼlon qilindi.[12][13] 2018-yilning 13-iyul kuni Afg‘onistonning Kobul shahrida 2013-yildan beri ilk bor Falastinga qarshi o‘rtoqlik o‘yini o‘tkazishi eʼlon qilindi.[14]

Afgʻoniston hozirda koʻplab sport turlari, jumladan, kriket va futbol boʻyicha Pokiston bilan raqobatlashadi. 2013-yilgi tarixiy oʻyinda Afgʻoniston Pokistonni 3:0 hisobida magʻlub etib, mashhur raqobatni qayta tiklash va Afgʻonistonda tartibsizlik boshlanganidan beri oʻynash uchun kurash olib bordi. Pokistonga qarshi soʻnggi oʻyinda ular 2:1 hisobida magʻlub boʻlishdi.

Tolibonning egallab olish siyosati

tahrir

2021-yilda Tolibon Afg‘onistonni egallab olganidan so‘ng milliy futbol terma jamoasi taqdiri noaniq qolib ketdi. Ammo chet ellik futbolchilardan tashkil topgan Afgʻoniston terma jamoasi Indoneziyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushdi.[15]

Uy stadioni

tahrir
 
Kobuldagi Ghazi stadioni, hozirda Afgʻoniston futbol federatsiyasi stadioni deb ataladi.

Afgʻonistondagi asosiy futbol oʻyinlari Kobuldagi Afgʻoniston futbol federatsiyasi stadionida (xalq orasida Ghazi stadioni nomi bilan mashhur) oʻtkaziladi. U 1923-yilda uchinchi ingliz-afg‘on urushida afg‘on g‘alabasi va 1919-yildagi ingliz-afg‘on shartnomasidan so‘ng o‘z xalqi mustaqillikka erishgani uchun G‘oziy (qahramon) sifatida eʼtirof etilgan qirol Omonullaxon davrida qurilgan. Stadionda 25 000 kishini joylashtirish imkoniyati bor. U yerda mezbonlik qilgan birinchi xalqaro futbol oʻyini 1941-yilda Eron va Afgʻoniston oʻrtasida oʻtkazilgan va 0:0 hisobida durang bilan tugagan. Ularning 2006-yilgi FIFA Jahon chempionati saralash bosqichidagi javob o‘yini „Ghazi“ stadionida Turkmanistonga qarshi o‘tkazilgan bo‘lib, Afg‘oniston birinchi o‘yinda 11:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan, ikkinchi oʻyinda2:0 hisobida mag‘lub bo‘lgan. Stadion Afg‘oniston futbol federatsiyasi tomonidan taʼminlanadi va nazorat qilinadi. Stadionda Afgʻoniston Premer-ligasi va boshqa mahalliy futbol turnirlari boʻlib oʻtadi. „Ghazi“ stadioni 2011-yilda butun zamin olib tashlanganidan so‘ng taʼmirlandi va uning o‘rniga yangi tuproq qo‘yilib, tepasiga sunʼiy qoplama qo‘yildi. Stadionda endi katta sport tadbirlari oʻtkaziladi. Yangi milliy stadion qurilishi 2013/2014 yilgi mavsumda nihoyasiga yetdi, uning narxi 25 million yevroga teng edi. 2015 yilda FIFA AFFga yangi yoshlar jamoalarini qayta tashkil etish va milliy terma jamoa uchun ayollar futbolini rivojlantirishda yordam berdi.[16]

Jamoa imiji

tahrir

Toʻplam

tahrir

2002-yildan 2004-yilgacha Yaponiyaning ASICS sport brendi terma jamoa homiysi boʻlgan. 2005-yildan Adidas nemis sport brendi 2008-yilgacha milliy terma jamoa homiysi boʻlgan. 2009-yilda Daniyaning Hummel sport brendi terma jamoani jihozlagan. 2011-yilda Afg‘oniston Futbol Federatsiyasi Hummel bilan to‘rt yillik shartnoma imzolagan bo‘lib, u erkaklar va ayollar terma jamoalarini 2011-yildan 2015-yilgacha barcha sport kiyimlari bilan taʼminlashga xizmat qiladi. 2015-yilning 6-martida Afg‘oniston futbol federatsiyasi Hummel bilan 2019-yilgacha yangi to‘rt yillik shartnoma imzoladi. 2015-yilning 27-aprelida AFF „Alokozay Group of Companies“ nomli yangi homiy bilan shartnoma imzoladi. Hummel 2016-yilda Afgʻoniston uchun yangi toʻplamlarni chiqardi. Unda afgʻonistonlik ayol futbolchilarning boshdan-oyoq yopilgan holda oʻynashlari uchun birlashtirilgan hijob bor edi. 2018-yil dekabr oyida Hummel Afg‘oniston futbol assotsiatsiyasiga erkak xodimlar tomonidan mamlakat ayollar terma jamoasi futbolchilariga nisbatan jismoniy, ruhiy va jinsiy zo‘ravonlik qilgani haqidagi iddaolar paydo bo‘lganidan keyin boshqa homiylik qilmasligini eʼlon qildi.[17][18]

Davr Ishlab chiqaruvchi Libos homiysi
2009-2020 Hummel International AGC (Alokozay kompaniyalar guruhi)
2020-hozir Jako AGC (Alokozay kompaniyalar guruhi)

Homiylar

tahrir

Alokozay, MOBY Group, Lemar & TOLO kompaniyalari terma jamoa homiylari hisoblanadi.

Bayroq

tahrir

Afg‘oniston terma jamoasi guruh tomonidan 2021-yilda mamlakatni egallab olganiga qaramay, haligacha Tolibon hukumatining oq bayrog‘i o‘rniga Afg‘oniston Islom Respublikasining eski uch rangli bayrog‘idan foydalanmoqda.

Natijalar

tahrir

Oxirgi 12 oydagi oʻyinlar va kelajakda rejalashtirilgan oʻyinlar

  G'alaba   Durang   Mag'lubiyat

v   Hindiston
11 Iyun 2023 Osiyo Kubogi saralash   Afgʻoniston 1–2   Hindiston Kalkutta, Hindiston
20:30
Stadion: Salt Lake Stadium
Tomoshabin: 44,216
Hakam: Razlan Joffri Ali (Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi)

Murabbiylar shtabi

tahrir
 
Anoush Dastgir, futbol boʻyicha Afgʻoniston milliy terma jamoasining hozirgi bosh murabbiyi.
Lavozim Ism-sharif
Bosh murabbiy   Anoush Dastgir
Yordamchi murabbiy   Shabir Isoufi
Milliy terma jamoa menejeri   Mustafa Mehrzad
Koordinator   Sayed Ali Kazemi
Darvozabonlar murabbiyi   Mansur Faqiryar
Darvozabonlar murabbiyi   Farooz Arif
Fizioterapevt   Sadeq Morfez
Fizioterapevt   Mortaz Ashgar
Sport - massajchi   Danish Hosseini
Mashg'ulotlar murabbiyi   Siyar Kabiri
Uskunalar menejeri   Sharif Sarwari
OAV   Shams Amini
OAV   Firooz Mashoof

Murabbiylik tarixi

tahrir

Futbolchilar

tahrir

Hozirgi tarkib

tahrir
0#0 pos. Futbolchi Tugʻilgan sanasi (yosh) Ishtiroki Gollari Klubi
1 1DA Ovays Azizi 29-yanvar 1992-yil (1992-01-29) (32 yosh) 38 0   SWE Ariana
22 1DA Faisal Hamidi 6-iyul 1997-yil (1997-07-06) (27 yosh) 3 0   AFG Toofan Harirod
23 1DA Hellal Hosainie 21-mart 1997-yil (1997-03-21) (27 yosh) 1 0   GER Hessen Dreieich
4 2HM Zohib Islam Amiri 15-fevral 1990-yil (1990-02-15) (34 yosh) 65 6   CAN Blainville
21 2HM Sharif Mukhammad 21-mart 1990-yil (1990-03-21) (34 yosh) 28 2   IND Gokulam Kerala
5 2HM Masih Saighani 22-sentyabr 1986-yil (1986-09-22) (38 yosh) 17 2   IND Real Kashmir
3 2HM David Najem 26-may 1992-yil (1992-05-26) (32 yosh) 13 0   USA New Mexico United
15 2HM Maziar Kouhyar 30-sentyabr 1997-yil (1997-09-30) (27 yosh) 11 0   ENG York City
12 2HM Najim Haidary 26-dekabr 1999-yil (1999-12-26) (24 yosh) 8 0   NED ASWH
10 3YH Faysal Shayesteh 21-iyun 1991-yil (1991-06-21) (33 yosh) 54 10   NED DUNO
2 3YH Abassin Alikhil 19-aprel 1991-yil (1991-04-19) (33 yosh) 41 0   GER Hessen Dreieich
19 3YH Omid Popalzay 25-yanvar 1996-yil (1996-01-25) (28 yosh) 34 5   BAN Chittagong Abahani
9 3YH Mustafa Azadzoy 24-iyul 1992-yil (1992-07-24) (32 yosh) 30 3   THA Ayutthaya United
8 3YH Farshad Noor ((Sardor)) 2-oktyabr 1994-yil (1994-10-02) (30 yosh) 28 2   BHR Al Hala
17 3YH Mustafa Zazai 4-noyabr 1992-yil (1992-11-04) (32 yosh) 26 3   CAM Boeung Ket
16 3YH Milad Intezar 4-noyabr 1992-yil (1992-11-04) (32 yosh) 25 0   NED SteDoCo
6 3YH Noor Husin 3-mart 1997-yil (1997-03-03) (27 yosh) 18 0   ENG Southend United
14 3YH Zelfy Nazary 1-yanvar 1995-yil (1995-01-01) (29 yosh) 9 1   AUS St Albans Saints
7 4HJ Zubayr Amiri 2-may 1990-yil (1990-05-02) (34 yosh) 33 5   GER Hessen Dreieich
11 4HJ Omran Haydary 13-yanvar 1998-yil (1998-01-13) (26 yosh) 14 1   POL Lechia Gdańsk
20 4HJ Fareed Sadat 10-yanvar 1998-yil (1998-01-10) (26 yosh) 5 0   CAM Phnom Penh Crown
18 4HJ Omid Musawi 1-yanvar 2001-yil (2001-01-01) (23 yosh) 4 0   NED PEC Zwolle
13 4HJ Moshtaq Ahmadi 21-aprel 1996-yil (1996-04-21) (28 yosh) 2 0   SWE Ariana

Eng ko'p o'yin o'tkazgan futbolchilar

tahrir
 
Zohib Islam Amiri Afg'onistonning eng ko'p o'yin o'tkazgan futbolchisi - 65 o'yin.
Daraja Futbolchi Ishtirok Gollar Davr
1 Zohib Islam Amiri 65 6 2005–hozir
2 Faysal Shayesteh 54 10 2014–hozir
3 Abassin Alikhil 41 0 2011–hozir
4 Ovays Azizi 38 0 2015–hozir
Djelaludin Sharityar 38 1 2007–2015
5 Mustafa Hadid 36 1 2009–2018
7 Ahmad Hatifi 34 4 2011–2016
Omid Popalzay 34 5 2015–hozir
9 Zubayr Amiri 33 5 2011–hozir
10 Norlla Amiri 31 4 2015–hozir

Eng yaxshi to'purarlar

tahrir
 
Faysal Shayesteh 10 ta gol bilan Afg'onistonning eng yaxshi to'purari hisoblanadi.
Daraja Futbolchi Gollar Ishtirok Nisbat Davr
1 Faysal Shayesteh 10 54 0.19 2014–hozir
2 Balal Arezou 9 26 0.35 2011–2017
3 Khaibar Amani 7 21 0.33 2015–hozir
4 Sandjar Ahmadi 6 22 0.27 2011–2015
Zohib Islam Amiri 6 65 0.09 2006–hozir
6 Hashmatullah Barakzai 5 27 0.19 2007–2014
Zubayr Amiri 5 33 0.15 2011–hozir
Omid Popalzay 5 34 0.15 2015–hozir
9 Amredin Sharifi 4 24 0.13 2013–hozir
Norlla Amiri 4 31 0.13 2015–hozir
Ahmad Hatifi 4 34 0.12 2011–2016

Manbalar

tahrir
  1. „Afghanistan - Historical results“.
  2. „FIFA Member Association Afghanistan“ (en). fifa.com (2017-yil 14-mart). 2007-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 14-mart.
  3. „Afghanistan National Football Team“ (Wayback Machine saytida 2 February 2016 sanasida arxivlangan) by Afghan-web.com (Afghan-web)
  4. Afghanistan at AFC Challenge Cup 2008 at AFC Website (Wayback Machine saytida 13 February 2013 sanasida arxivlangan)
  5. „Talent search at Hindukush“ (de). fussball.de (2012-yil 28-avgust). Qaraldi: 2012-yil 29-avgust.
  6. Afghan Football League Heads to First Semi-Final (Wayback Machine saytida 15 October 2012 sanasida arxivlangan) by Rezwan Natiq and Mir Sayed (Tolo News, 10 October 2012)
  7. Amiri: Football brings Afghans together by FIFA (FIFA, 22 August 2013)
  8. „Otto Pfister, New Mentor For Afghanistan National Football Team“ (en) (2017-yil 12-fevral). 2017-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-fevral.
  9. „Lions draw positives from defeat“. TNP (2017-yil 24-mart).
  10. „AFC Asian Cup match: AFG-VIE“. AFC (2017-yil 28-mart).
  11. „Afghanistan edge Cambodia“. AFC (2018-yil 27-mart).
  12. „Afghanistan Football Federation introduces new head coach.“. AFF (2018-yil 10-iyul).
  13. „NEC-trainer Dastgir nieuwe bondscoach van Afghanistan“ (nl). Gelderlander.
  14. „Kabul To Host Afghanistan-Palestine Friendly Football Match“. ToloNews.
  15. Montague, James; Secker, Bradley. „A Resilient Team for a Broken Nation“. The New York Times (2021-yil 18-noyabr).
  16. FIFA programmes boost Afghan football by FIFA (FIFA, 8 April 2015)
  17. „Hummel ends sponsorship of Afghan football federation - The Local“. 2018-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
  18. „Hummel presents new Afghanistan football shirt with hijab“. Hummel (2016-yil 7-mart). 2016-yil 11-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.

Havolalar

tahrir