Qozog‘iston avtomobil raqamlari

Qozogʻistonning avtomobil raqamlari yoki Qozogʻistonning davlat raqamlari — Qozogʻiston Respublikasi hududida yengil va yuk avtomobillari, avtobuslar, mototsikllar, tirkamalar va maxsus texnikani davlat roʻyxatidan oʻtkazishda beriladigan davlat raqamlar.

Qisqacha tarixi tahrir

Qozogʻistonda birinchi marta avtomashina raqamlari Sovet Ittifoqi davrida chiqarilgan. Mustaqillikdan so‘ng birinchi davlat raqamlari 1993-yilda chiqarila boshladi. Hozirda qo‘llanilayotgan eng so‘nggi raqamlar 2012-yildan beri chiqarilgan raqamlardir

1993-yil tizimi tahrir

Bu tizimdagi raqam koʻrinishining o‘ziga xosligi shundaki, u boshqa postsovet davlatlarining ro‘yxatga olish raqamlari orasida yagona, hech qanday davlat ramzlari yo‘q edi.

Hudud kodlari lotin harflari bilan belgilangan. Dastlab kodlar 18 viloyat va 1 shaharga (Olmaota) berildi. Keyinchalik, 90-yillarning oxirida poytaxt koʻchirilganda, Ostona shahriga yangi Z kodi berildi[1]. Bundan tashqari, mamlakatimizning maʼmuriy-hududiy tuzilishidagi oʻzgarishlar natijasida, Jezqazgʻon, Koʻkshetau, Semey, Taldiqoʻrgʻon va Toʻrgʻay viloyatlarining tugatilishi munosabati bilan hududiy kodli (K, O, U) avtomobil raqamlari chiqarila boshlandi va bunga mos ravishda ushbu hududlarda raqamlar berish toʻxtatildi.

Turlari tahrir

Ushbu koʻrinishdagi raqamlarda quyidagi toifalar uchun raqam turlari ishlatilgan: jismoniy shaxslar, muassasalar, politsiya, treylerlar, maxsus jihozlar, mototsikl raqamlari, norezidentlar, diplomatik raqamlar, yuqori hokimiyat organlari, yuqori mansabdor shaxslar.

Jismoniy shaxslar uchun raqamlar tahrir

Ushbu turdagi raqamlar bir yoki ikki qatorli (1-toifa va 2-toifa) shakllarda chiqarildi. Raqam koʻrinishi bayroqsiz. Avval bitta lotin harfi bilan belgilangan hudud kodi, keyin uchta raqam, keyin esa uchta lotin harfi bilan belgilangan qatordan iborat boʻlgan.

Yuridik shaxslar uchun raqamlar tahrir

Politsiya raqamlari tahrir

Tirkama raqamlari tahrir

Mototsikl raqamlari tahrir

Chet el fuqarolariga berilgan raqamlar tahrir

Diplomatik raqamlar tahrir

2012-yil tizimi tahrir

Bir yildan ortiq davom etgan muhokamalardan so‘ng, 2012-yil 11-dekabrdan avtomobil egalariga yangi koʻrinishdagi davlat raqamlari berila boshlandi[2]. Ularning o‘ziga xos xususiyati xalqaro standartlarga javob beradigan davlat bayrog‘i va davlat kodining mavjudligi, shuningdek, hududlarning raqamli kod bilan belgilanishidir.

Turlari tahrir

Jismoniy shaxslar uchun raqamlar tahrir

Yuridik shaxslar uchun raqamlar tahrir

Politsiya raqamlari tahrir

Tirkama raqamlari tahrir

Mototsikl raqamlari tahrir

Chet el fuqarolariga berilgan raqamlar tahrir

Diplomatik raqamlar tahrir

 

2012-yilda diplomatik raqamlarning yangi turi ishlab chiqildi. Raqamlarning rang sxemasi saqlanib qolgan, raqamning chap tomonida Qozog‘iston davlat bayrog‘i va “KZ” kodi joylashtirilgan. Bayroqdan keyin kichik harfda harf va uchta raqam va katta bosmada yana uchta raqam, kichik raqamlar mamlakat kodini ko'rsatadi; o'ng chetiga raqamning amal qilish sanasi ko'rsatilgan stiker joylashtiriladi. Davlat raqamining ikki qatorli versiyasida harf va birinchi uchta raqam yuqori qatorda, oxirgi uchta raqam pastki qatorda, stiker bayroq va "KZ" kodi ostida joylashtiriladi. Bu raqamlar aslida 2015 yilning ikkinchi yarmidan beri chiqarila boshlandi, raqamga stikerlar qo'yilmaydi.

Shuningdek, avtomobil raqamlarining yangi turlari joriy etildi:

 
  • Faxriy konsullar uchun. Xonaning rang sxemasi qora va sariq (norezidentlarga nisbatan). Format: kodli Qozog'iston Respublikasi bayrog'i, HC harflar birikmasi (inglizcha Honorary Consul - faxriy konsul), to'rtta raqam, stiker. Davlat raqamining ikki qatorli versiyasi bilan harflar yuqori qatorga, raqamlar pastki qatorga joylashtiriladi, stiker bayroq va "KZ" kodi ostida joylashtiriladi.
  •  
    Rasmiy marosimlarda qatnashadigan avtomobillar uchun. Rang sxemasi diplomatik plitalarnikiga o'xshash, chap tomonda Qozog'iston bayrog'i va "KZ" kodi, so'ngra plastinkaning butun uzunligi bo'ylab "PROTOCOL" so'zi yozilgan.

Hudud kodlari tahrir

Viloyatlar SSSR davridagi kodeks 1993-yil tizimi 2012- yil tizimi
Ostona Z 01
Olmaota A 02
Akmola viloyati C 03
Aqtoʻbe viloyati D 04
Olmaota viloyati B 05
Atirau viloyati E 06
Gʻarbiy Qozogʻiston viloyati L 07
Jambil viloyati H 08
Qaragʻanda viloyati M 09
Kostanay viloyati P 10
Qiziloʻrda viloyati N 11
Mangistau viloyati R 12
Turkiston viloyati X 13
Pavlodar viloyati S 14
Shimoliy Qozogʻiston viloyati T 15
Sharqiy Qozogʻiston viloyati F 16
Jezkazgan viloyati K (M) 09
Kokshetau viloyati O (C, T) 03, 15
Semey viloyati U (F) 16
Toʻrgʻay viloyati W (P, C) 10
Chimkent X 17

Manbalar tahrir

  1. https://intrucks.com/uz/chemicals/avtomobilnye-nomera-po-bukvam-strana-avtomobilnye-kody-stran-mira/
  2. Tu men „kz“ taңbasi bar jaңa kөlіk nөmіrlerі berіle bastadi[sayt ishlamaydi]