Vikipediya

Quyi Sileziya voyevodaligi

Quyi Sileziya voyevodaligi (polyakcha: Województwo dolnośląskie) – Polshaning 16 ta voyevodeligidan (viloyatlaridan) biri boʻlib, mamlakatning janubi-gʻarbiy qismida joylashgan. Maydoni 19,946 kvadrat kilometr (7,701 kvadrat milya). 2019-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, umumiy aholisi soni 2,899,986 kishini tashkil etadi.

Quyi Sileziya voyevodaligi
Województwo dolnośląskie

Quyi Sileziya voyevodaligi maʼmuriy binosi
Quyi Sileziya voyevodaligi maʼmuriy binosi

Gerb
Gerb 		Bayroq
Bayroq
voyevodalik
Tarkibida Polsha
Maʼmuriy markazi Wrocław shahri
Yirik shaharlari Katowice, Częstochowa, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, Bielsko-Biała, Bytom.
Asos solingan sanasi 1999-yil 1-yanvar
Gubernator Maciej Awiżeń
YAIM €48.419 milliard
Rasmiy tili polyak tili
Aholi (2019) 2899986[1]
Zichligi 150 kishi./km²
Maydoni 19946.74 km²
Balandligi
dengiz sathidan
 Oʻrtacha balandligi

 110 m
Vaqt mintaqasi +1
Kod ISO 3166-2 PL-02
Telefon kodi +48
Rasmiy sayti www.umwd.dolnyslask.pl
Xaritada
Quyi Sileziya voyevodaligi xaritada
51°5′0″N 16°23′0″E / 51.08333°N 16.38333°E / 51.08333; 16.38333

Ushbu hudud Polshaning eng boy voyevodeliklaridan biri hisoblanadi. Chunki bu yerda mis, qoʻngʻir ko‘mir va tog‘ jinslari kabi tabiiy resurslar keng tarqalgan.

Odra daryosi boʻyida joylashgan Wrocław shahri uning poytaxti va eng yirik shahri hisoblanadi. Voyevodelikda bir nechta kurort shaharlari, koʻplab qal’alar va saroylar hamda bir nechta changʻi kurortlari mavjud boʻlgan Giant tog‘lari joylashgan. Shu sababli ham turizm ushbu mintaqa iqtisodiyotining katta qismini tashkil etadi.

Tarixi

tahrir

Soʻnggi 1,200 yil ichida bu hudud Buyuk Moraviya, ilk va rivojlangan oʻrta asrlarda Polsha qirolligi, Bohemia qirolligi, Vengriya qirolligi, Habsburg monarxiyasi (Avstriya), Prussiya qirolligi, Germaniya imperiyasi va 1945-yildan keyin hozirgi Polsha tarkibida boʻlgan.

 
"Book of Henryków"dagi eng qadimgi polyak yozuvida yozilgan jumla. Hozirda Wrocław shahridagi Archdiocesan muzeyida saqlanadi.

Sileziya qabilalari ushbu hududlarga Buyuk koʻchish davridan keyin, birinchi mingyillikning oxirida kelib oʻrnashishgan. IX asrda mintaqa Svatopluk I tomonidan bosib olingan va Buyuk Moraviya tarkibiga kirgan. X asrda esa Piast sulolasidan boʻlgan Mieszko I uni Polsha davlati tarkibiga qoʻshib olgan. Mintaqa Niemcza (1017) va Głogów qamallarida (1109) nemis bosqinchilariga qarshi kurashgan va gʻalabaga erishgan. Bu ikki gʻalabani xotirada abadiy saqlash uchun yodgorliklar oʻrnatilgan. 1138-yilda Bolesław III Wrymouth vasiyatidan soʻng, Sileziya Piastlari gersoglarining avlodlari tomonidan boshqariladigan kichik qirolliklarga boʻlingan. XII asr boshlarida yozilgan „Gesta principum Polonorum“ solnomasida Vroclav Krakov va Sandomierz bilan birga Polsha Qirolligining uchta asosiy markazidan biri sifatida qayd etilgan. 1241-yilda bu yerda Polshaga moʻgʻul bosqinchilarining eng yirik jangi – Legnitsa jangi sodir boʻlgan. Ostsiedlung jarayoni bilan madaniy va etnik german taʼsiri Muqaddas Rim imperiyasining nemis tilida soʻzlashuvchi hududlaridan kelgan muhojirlar oqimi tufayli kuchaydi. 1330-yillardan boshlab bu hudud Bohemia qirolligiga boʻysundirildi, garchi Quyi Sileziyaning katta qismi hali ham Piast, Yagellonlar va Sobieski sulolasi boshchiligidagi Polsha gersogliklaridan iborat edi, ularning baʼzilari 17-18-asrlargacha saqlanib qolgan. Hududning oʻrta asrlardagi asosiy gersoglik poytaxtlari Wrocław, Legnica, Głogów, Świdnica va Jawor edi. Quyi Sileziya oʻrta asrlarda Polshaning madaniy markazlaridan biri boʻlgan. Polyak tilida yozilgan eng qadimgi maʼlum jumlani oʻz ichiga olgan Genrikov kitobi (1273), shuningdek, polyak tilidagi eng qadimgi bosma matnni oʻz ichiga olgan hujjat ham shu yerda yaratilgan[2]. Polshada birinchi shahar imtiyozlarini berish ham aynan shu mintaqada sodir boʻlgan boʻlib, bunga Genrix Soqolli Zlotoriyaga huquqlar bergan. Genrix Soqolli tomonidan tashkil etilgan Lvuvek-Shlonski va Shroda-Shlonskadan keyin shakllangan oʻrta asr shahar huquqlari Polshaning bir nechta shahar va qishloqlari uchun mahalliy boshqaruv shaklining asosiga aylandi va oʻrta asr shahar huquqlarining beshta mahalliy Polsha variantlaridan ikkitasini tashkil etdi. Voyevodalikda Piast sulolasidan boʻlgan oʻrta asrlardagi Polsha hukmdorlarining dafn joylari joylashgan.

 
Legnica shahrida qurilgan Avliyo John Baptist cherkovidagi soʻnggi Piast gersoglari maqbarasi. XX asr boshlaridagi koʻrinishi.

1469-yilda Quyi Sileziya Vengriyaga oʻtdi va 1490-yilda Bogemiyaga qaytdi, keyin Yagellonlar sulolasi tomonidan boshqarildi, soʻngra u bilan birga Gabsburglar imperiyasining bir qismiga aylandi (1526). 1742—1744-yillarda hudud Prussiya qirolligi tomonidan bosib olindi va keyinchalik Germaniya imperiyasi tarkibiga kirdi (1871). Asrlar davomida Quyi Sileziya protestant islohoti, Sileziya urushlari, Napoleon urushlari, sanoatlashtirish va ikkita jahon urushi kabilarni boshdan kechirdi. Ikkinchi jahon urushidan oldin va urush davrida mintaqadagi polyak va yahudiy aholi natsistlar Germaniyasi tomonidan taʼqib qilingan. Urush paytida Germaniya mintaqada koʻplab qamoqxonalar va lagerlarni, xususan, Gross-Rosen konsentratsion lageri va turli millatga mansub Ittifoqchi harbiy asirlari uchun Stalag VIII-A lagerini boshqargan. Ularning har ikkisi ham mintaqa boʻylab va undan tashqarida joylashgan koʻplab kichik lagerlarga, jumladan Riese loyihasidagi majburiy mehnat lagerlariga ega edi. Shuningdek, Vonsoshda 5 yoshgacha boʻlgan, „Life unworthy of life“ (irqiy qadrsizlik) deb hisoblangan oʻgʻirlab ketilgan polyak bolalari[3] uchun lager va Volovdagi yoshlar qamoqxonasi mintaqada bir nechta majburiy mehnat lagerlari bilan birga mavjud edi. Kamieniec Ząbkowicki esa ruhiy kasal bolalarni majburiy evtanaziya qilish orqali oʻldirishga qaratilgan T4 operatsiyasi dasturi amalga oshirilgan joy boʻlgan[4]. 1945-yilda urushdan keyingi Potsdam konferentsiyasida kelishilganidek, Quyi Sileziya yana Polshaning bir qismiga aylandi. Natijada, Quyi Sileziya 1945-1950-yillar oraligʻida urushdan oldingi aholisini deyarli butunlay yoʻqotdi. Sovetlar tomonidan mulki musodara qilingan Polsha fuqarolari keyinchalik boʻshab qolgan yerlarga joylashtirildi[5].

Mintaqa 1999-yil 1-yanvarda 1998-yilda qabul qilingan Polsha mahalliy boshqaruv islohotlaridan soʻng, sobiq Wrocław, Legnica, Wałbrzych va Jelenia Góra voyevodaliklaridan tashkil topgan.

Turizmi

tahrir
 
Wrotslav shahar hokimiyati

Turizm Quyi Sileziya voyevodaligi uchun muhim ahamiyatga ega. Bu yerda 99 ta qal’a va yuzlab saroylar mavjud. Ularning koʻpchiligi Jelenia Góra Valleyda joylashgan.

Wrocław voyevodaligidagi eng katta shahar boʻlib, Bozor maydoni, Sobor oroli va Vrotslav gnomlari kabi koʻplab diqqatga sazovor joylar va attraksionlarga ega. Bu yerda har yili iyun oyida Yaxshi pivo festivali oʻtkaziladi.

Xalqaro Shopen festivali har yili Duszniki-Zdrój shahrida joylashgan Frederik Shopen teatrida oʻtkaziladi. Shaharning yana bir asosiy diqqatga sazovor joyi 17-asrga oid qogʻoz fabrikasida tashkil etilgan Qogʻoz tayyorlash muzeyidir.

Sněžka Quyi Sileziya voyevodaligi va butun Sudet togʻlarining eng baland choʻqqisi hisoblanadi.

 
Sněžka – Quyi Sileziya voyevodaligining eng baland choʻqqisi

Voyevodalikda Polshaning boshqa hududlariga qaraganda koʻproq, 11 ta kurort shaharlar mavjud (Długopole-Zdrój, Duszniki-Zdrój, Jedlina-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Lądek-Zdrój, Polanica-Zdrój, Przerzeczyn-Zdrój, Szczawno-Zdrój, Świeradów-Zdrój).

Bu yerda Wrocław Milliy muzeyi va Racławice panoramasi muzeyi, shuningdek Wrocław Arxiyepiskoplik muzeyi kabi turli xil muzeylar mavjud. Środa Śląskadagi Mintaqaviy muzey 20-asr Yevropasining eng qimmatli arxeologik topilmalaridan biri, oʻrta asr oltin va kumush tangalari, taqinchoqlar va qirollik regaliylaridan iborat Środa xazinasini saqlaydi. Wrocławdagi Ossolineum katta ahamiyatga ega boʻlgan Milliy institut va Kutubxona hisoblanadi. Uning filiali hisoblangan Pan Tadeusz muzeyidir. Undan Adam Mickiewiczning Polsha milliy eposi qoʻlyozmasi Pan Tadeusz joy olgan. Oʻrta asrlardan beri kulolchilik markazi boʻlgan Bolesławiecda Keramika muzeyi joylashgan. Złoty Stok va Złotoryjadagi sobiq oltin konlari, Krobicadagi qalay va kobalt konlari, Nowa Rudadagi koʻmir koni va Kowarydagi uran rudasi konlari sayyohlar uchun ochiq. Shuningdek, Kłodzko shahri ostidagi tarixiy yertoʻlalarda yer osti sayyohlik yoʻnalishi mavjud.

 
Dushniki-Zdruyda Qogʻoz tayyorlash muzeyi

Quyi Sileziyada uchta Jahon merosi obyektlari va Polshaning 15 ta tarixiy yodgorliklar roʻyxatidagi obyektlar mavjud:

Geografiyasi

tahrir
 
Quyi Sileziya voyevodaligida va Polshada joylashgan tarixiy hududlar

Mintaqaning katta qismi tekislikdan iborat boʻlsa-da, Quyi Sileziya voyevodaligi Sudeten tekisliklari hamda Polsha va Chexiya chegarasi boʻylab choʻzilgan Sudet togʻlarining bir qismini oʻz ichiga oladi. Quyi Sileziya voyevodaligidagi togʻ-changʻi kurortlari orasida Karkonosze togʻlarida joylashgan Karpacz va Szklarska Poręba mashhurdir.

Polshaning eng katta oʻrmoni boʻlgan Quyi Sileziya oʻrmoni asosan ushbu voyevodalik hududida joylashgan. Henryków Lubański qishlogʻida Polshaning eng qadimiy daraxti, 1200 yillik Tiss daraxti mavjud boʻlib, u tabiiy yodgorlik sifatida roʻyxatga olingan.

Quyi Sileziya voyevodaligida koʻplab mineral manbalar mavjud boʻlib, turli kurort shaharlariga ega. Voyevodalikning eng baland nuqtasi Sněžka togʻi (dengiz sathidan 1603 metr balandlikda) va eng past nuqtasi Oder daryosi vodiysida (dengiz sathidan 69 metr balandlikda) joylashgan.

Quyi Sileziya voyevodaligi shimoli-gʻarbda Lubusz voyevodaligi, shimoli-sharqda Katta Polsha voyevodaligi, janubi-sharqda Opole voyevodaligi, janubda Chex Respublikasi (Hradec Králové, Liberec, Olomouc va Pardubice viloyatlari) va gʻarbda Germaniya (Saksoniya) bilan chegaradosh.

Transport tizimi

tahrir

Wrocław aeroporti xalqaro va ichki reyslarga xizmat koʻrsatadi.

Wrocław Glowny Polshaning eng yirik temir yoʻl stansiyasi boʻlib, har yili oʻrtacha 21,2 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadi. Ushbu stansiya turli tashuvchilarning ichki va xalqaro yoʻnalishlariga xizmat qiladi.

Voyevodalik hududidan A4 avtomagistrali, A8 avtomagistrali, A18 avtomagistrali, S3 tezkor yoʻli, S5 tezkor yoʻli va S8 tezkor yoʻli oʻtadi.

Iqtisodiyoti

tahrir
 
Bielany Avenue (polyakcha: Aleja Bielany) – Polshadagi eng katta savdo markazi

Voyevodalikning yalpi ichki mahsuloti (YaIM) 2018-yilda 41,1 milliard yevroni tashkil etgan boʻlib, bu Polsha yalpi ichki mahsuloti 8,3 foizini tashkil qiladi. Xarid qobiliyati pariteti boʻyicha oʻzgartirilgan jon boshiga YaIM 23,400 yevro yoki 2018-yilda Yevropa Ittifoqiga aʼzo 27 davlat oʻrtachasining 78 foizini tashkil etdi. Kishi boshiga YaIM Yevropa Ittifoqining oʻrtacha koʻrsatkichining 85 foizini tashkil etdi. Quyi Sileziya Voyvodasligi Polshadagi jon boshiga YaIM boʻyicha ikkinchi oʻrinda turuvchi voyevodalik hisoblanadi[6].

Quyi Sileziya Voyevodasligi va Polshadagi jon boshiga YaIM
Quyi Sileziya Voyevodasligi Jon boshiga YaIM Polsha Jon boshiga YaIM
2000 $10 440 (+2.8%) 2000 $10 140 (+4.0%)
2005 $13 060 (+4.9%) 2005 $12 600 (+3.5%)
2006 $13 700 (+7.3%) 2006 $13 020 (+6.2%)
2007 $14 980 (+9.5%) 2007 $13 760 (+6.5%)
2008 $16 030 (+7.2%) 2008 $14 450 (+5.0%)
2009 $16 350 (+2.0%) 2009 $14 720 (+1.9%)

Shahar va qishloqlari

tahrir
 
Wrocław
 
Wałbrzych
 
Jelenia Góra
 
Głogów

Voyevodalikda 8 ta shahar va 83 ta qishloq mavjud. Shaharni Burgomistr (polyakcha: prezydent miasta) boshqaradi. Shaharlar quyida aholi soni boʻyicha kamayish tartibida keltirilgan (2019-yil holatiga koʻra)[1]:

Shaharlari

tahrir
  1. Wrocław (674,132)
  2. Wałbrzych shahar okrugi (111,896)
  3. Legnica shahar okrugi (99,486)
  4. Jelenia Góra shahar okrugi (79,200)
  5. Lubin (72,428)
  6. Głogów (66,120)
  7. Świdnica (56.803)
  8. Bolesławiec (38,852)

Qishloqlari

tahrir
  1. Oleśnica (37,169)
  2. Dzierżoniów (33,239)
  3. Oława (33,029)
  4. Zgorzelec (30,374)
  5. Bielawa (29,971)
  6. Kłodzko (26,845)
  7. Jawor (22,890)
  8. Świebodzice (22,793)
  9. Polkowice (22,480)
  10. Nowa Ruda (22,067)
  11. Lubań (21,087)
  12. Kamienna Góra (19,010)
  13. Bogatynia (17,436)
  14. Strzegom (16,106)
  15. Jelcz-Laskowice (15,803)
  16. Złotoryja (15,564)
  17. Boguszów-Gorce (15,368)
  18. Ząbkowice Śląskie (15,004)
  19. Chojnów (13,355)
  20. Trzebnica (13,331)
  21. Brzeg Dolny (12,511)
  22. Strzelin (12,460)
  23. Wołów (12,373)
  24. Góra (11,797)
  25. Milicz (11,304)
  26. Kowary (10,869)
  27. Syców (10,397)
  28. Bystrzyca Kłodzka (10,134)
  29. Kudowa-Zdrój (9,892)
  30. Środa Śląska (9,516)
  31. Oborniki Śląskie (9,099)
  32. Lwówek Śląski (8,869)
  33. Ziębice (8,708)
  34. Siechnice (8,113)
  35. Chocianów (7,892)
  36. Pieszyce (7,123)
  37. Kąty Wrocławskie (6,994)
  38. Sobótka (6,981)
  39. Żarów (6,719)
  40. Twardogóra (6,692)
  41. Gryfów Śląski (6,636)
  42. Szklarska Poręba (6,557)
  43. Żmigród (6,435)
  44. Piława Górna (6,412)
  45. Głuszyca (6,361)
  46. Polanica-Zdrój (6,324)
  47. Piechowice (6,194)
  48. Przemków (6,107)
  49. Lubawka (6,028)
  50. Pieńsk (5,828)
  51. Stronie Śląskie (5,709)
  52. Szczawno-Zdrój (5,608)
  53. Ścinawa (5,582)
  54. Lądek-Zdrój (5,572)
  55. Szczytna (5,141)
  56. Jaworzyna Śląska (5,124)
  57. Bolków (4,990)
  58. Bierutów (4,867)
  59. Jedlina-Zdrój (4,828)
  60. Karpacz (4,593)
  61. Duszniki-Zdrój (4,584)
  62. Leśna (4,439)
  63. Olszyna (4,348)
  64. Nowogrodziec (4,243)
  65. Zawidów (4,180)
  66. Świeradów-Zdrój (4,147)
  67. Mieroszów (4,070)
  68. Mirsk (3,886)
  69. Wojcieszów (3,668)
  70. Prochowice (3,602)
  71. Niemcza (2,965)
  72. Węgliniec (2,846)
  73. Złoty Stok (2,758)
  74. Wąsosz (2,662)
  75. Międzylesie (2,575)
  76. Bardo (2,562)
  77. Radków (2,406)
  78. Międzybórz (2,341)
  79. Świerzawa (2,286)
  80. Prusice (2,243)
  81. Wiązów (2,241)
  82. Lubomierz (1,979)
  83. Wleń (1,759)
  84. Kamieniec Ząbkowicki
  85. Miękinia

Maʼmuriy boʻlinishi

tahrir
 
Powiatlar (okruglar) xaritasi
 
Kudowa-Zdrójdagi Bosh suyaklari ibodatxonasi
 
Świdnicadagi Tinchlik cherkovi UNESCO Jahon merosi obyekti hisoblanadi

Quyi Sileziya voyevodaligi 30 ta okrugga (powiatlar) boʻlingan, ularning toʻrttasi shahar-okruglaridir. Bular oʻz navbatida 169 ta gminalarga boʻlinadi.

 
Lubiążdagi Sistertsian monastiri

Quyi Sileziya voyevodalik hukumati tomonidan boshqariladigan uchta qoʻshimcha tumanlarga boʻlingan, bunda Wrocław maʼmuriy hududning poytaxti vazifasini bajaradi[7]:

 
Karpaczdagi 800 yillik Vang taxtali cherkovi
 
Krzeszówdagi Muqaddas Benedikt ordeni monastiri
 
Oławadagi Sobeski qal’asi

Okruglar quyidagi jadvalda keltirilgan (toifalar ichida aholi soni boʻyicha kamayish tartibida):

Inglizcha va
polyakcha nomlari 		Maydoni
(km2) 		Aholisi
(2019) 		Markazi Boshqa shaharchalari Jami
gminalar
Shaharlari
Wrocław 293 641,607 1
Wałbrzych 84.70 111,896 1
Legnica 56.29 99,486 1
Jelenia Góra 109.22 79,200 1
Qishloqlari
Kłodzko County
powiat kłodzki 		1643.37 158,600 Kłodzko Nowa Ruda, Bystrzyca Kłodzka, Kudowa-Zdrój, Polanica-Zdrój, Stronie Śląskie, Lądek-Zdrój, Szczytna, Duszniki-Zdrój, Międzylesie, Radków 14
Świdnica County
powiat świdnicki 		742.89 157,178 Świdnica Świebodzice, Strzegom, Żarów, Jaworzyna Śląska 8
Wrocław County
powiat wrocławski 		1116.15 148,663 Wrocław* Sobótka, Kąty Wrocławskie, Siechnice 9
Oleśnica County
powiat oleśnicki 		1049.74 107,090 Oleśnica Syców, Twardogóra, Bierutów, Międzybórz 8
Lubin County
powiat lubiński 		711.99 106,211 Lubin Ścinawa 4
Dzierżoniów County
powiat dzierżoniowski 		478.34 101,118 Dzierżoniów Bielawa, Gola Dzierżoniowska, Niemcza, Pieszyce, Piława Górna 7
Bolesławiec County
powiat bolesławiecki 		1303.26 90,108 Bolesławiec Nowogrodziec 6
Zgorzelec County
powiat zgorzelecki 		838.11 89,612 Zgorzelec Bogatynia, Pieńsk, Zawidów, Węgliniec 7
Głogów County
powiat głogowski 		443.06 89,319 Głogów 6
Trzebnica County
powiat trzebnicki 		1025.55 85,092 Trzebnica Oborniki Śląskie, Żmigród, Prusice 6
Oława County
powiat oławski 		523.73 76,723 Oława Jelcz-Laskowice 4
Ząbkowice Śląskie County
powiat ząbkowicki 		801.75 65,104 Ząbkowice Śląskie Ziębice, Złoty Stok, Bardo, Kamieniec Ząbkowicki 7
Jelenia Góra County
powiat jeleniogórski 		628.21 63,639 Jelenia Góra* Kowary, Szklarska Poręba, Piechowice, Karpacz 9
Polkowice County
powiat polkowicki 		779.93 62,948 Polkowice Chocianów, Przemków 6
Wałbrzych County
powiat wałbrzyski 		430.22 55,820 Wałbrzych* Boguszów-Gorce, Głuszyca, Szczawno-Zdrój, Jedlina-Zdrój, Mieroszów 9
Legnica County
powiat legnicki 		744.60 55,318 Legnica* Chojnów, Prochowice 8
Środa Śląska County
powiat średzki 		703.68 54,646 Środa Śląska Miękinia 5
Lubań County
powiat lubański 		428.30 54,493 Lubań Olszyna, Leśna, Świeradów-Zdrój 7
Jawor County
powiat jaworski 		581.25 50,315 Jawor Bolków 6
Wołów County
powiat wołowski 		675.00 46,914 Wołów Brzeg Dolny 3
Lwówek Śląski County
powiat lwówecki 		709.94 45,975 Lwówek Śląski Gryfów Śląski, Mirsk, Wleń, Lubomierz 5
Złotoryja County
powiat złotoryjski 		575.45 43,719 Złotoryja Wojcieszów, Świerzawa 6
Strzelin County
powiat strzeliński 		622.27 43,713 Strzelin Wiązów 5
Kamienna Góra County
powiat kamiennogórski 		396.13 43,429 Kamienna Góra Lubawka 4
Milicz County
powiat milicki 		715.01 37,003 Milicz 3
Góra County
powiat górowski 		738.11 35,047 Góra Wąsosz 4
* markaz okrugning bir qismi emas
Aholining oʻsishi
YilAholi±%
19882 948 212—    
20022 907 212−1.4%
20112 915 241+0.3%
20212 904 894−0.4%
Manba: pop-stat.mashke.org[8]

Gubernatorlari

tahrir
Ism Davr
Witold Krochmal 1999-yil 4-yanvar – 2001-yil 22-oktabr
Ryszard Nawrat 2001-yil 22-oktabr – 2003-yil 21-mart
Stanisław Łopatowski 2003-yil 31-mart – 2005-yil 21-dekabr
Krzysztof Grzelczyk 2005-yil 21-dekabr – 2007-yil 29-noyabr
Rafał Jurkowlaniec 2007-yil 29-noyabr – 2010-yil 1-dekabr
Aleksander Skorupa 2010-yil 28-dekabr – 2014-yil 11-mart
Tomasz Smolarz 2014-yil 12-mart – 2015-yil 8-dekabr
Paweł Hreniak 2015-yil 8-dekabr – 2019-yil 11-noyabr
Jarosław Obremski 2019-yil 5-dekabr – 2023-yil 22-dekabr
Maciej Awiżeń 2023-yil 22-dekabr – hozirgacha

Sport

tahrir
 
Wrocław Stadium, UEFA Yevro 2012 musobaqasiga mezbonlik qilgan arenalardan biri va Śląsk Wrocław klubining uy stadioni
 
Lubin Stadium, Zagłębie Lubin klubining uy stadioni
 
Olympic Stadium, Sparta Wrocław va Panthers Wrocław amerika futbol jamoasining uy stadioni

Quyi Sileziya voyevodaligida Spidvey, Futbol, Basketbol, Gandbol va Voleybol sport turlari katta auditoriyaga ega.

Professional sport jamoalari
Klub Sport Liga Sovrinlar
Śląsk Wrocław Basketbol (erkaklar) Polsha Basketbol Ligasi 18 marotaba Polsha chempionligi
14 marotaba Polsha Kubogi
Górnik Wałbrzych Basketbol (erkaklar) Polsha Basketbol Ligasi 2 marotaba Polsha chempionligi (1982, 1988)
Ślęza Wrocław Basketbol (ayollar) Basket Liga Kobiet 2 marotaba Polsha chempionligi (1987, 2017)
BC Polkowice Basketbol (ayollar) Basket Liga Kobiet 5 marotaba Polsha chempionligi
6 Polsha Kuboklari
Śląsk Wrocław Gandbol (erkaklar) Liga Centralna (2-daraja) 15 marotaba Polsha chempionligi
7 marotaba Polsha Kubogi
SPR Chrobry Głogów Gandbol (erkaklar) Polsha Superligasi 0
Zagłębie Lubin Gandbol (erkaklar) Polsha Superligasi 1 marotaba Polsha chempionligi (2007)
1 marotaba Polsha Kubogi (1993)
Miedź Legnica Gandbol (erkaklar) Liga Centralna (2-daraja) 0
Zagłębie Lubin Gandbol (ayollar) Superliga 5 marotaba Polsha chempionligi
9 marotaba Polsha Kubogi
KPR Kobierzyce Gandbol (ayollar) Superliga 1 marotaba Polsha Kubogi (2022)
MKS Jelenia Góra Gandbol (ayollar) Liga Centralna (2-daraja) 0
Dziewiątka Legnica Gandbol (ayollar) Liga Centralna (2-daraja) 0
Sparta Wrocław Shosse (mototsikl poygasi) Ekstraliga 5 marotaba Polsha chempionligi
Śląsk Wrocław Futbol (erkaklar) Ekstraklasa 2 marotaba Polsha chempionligi (1977, 2012)
2 marotaba Polsha Kubogi (1976, 1987)
Zagłębie Lubin Futbol (erkaklar) Ekstraklasa 2 marotaba Polsha chempionligi (1991, 2007)
Miedź Legnica Futbol (erkaklar) I liga (2-daraja) 1 marotaba Polsha Kubogi (1992)
Chrobry Głogów Futbol (erkaklar) I liga (2-daraja) 0
Śląsk Wrocław Futbol (ayollar) Ekstraliga 0
Gwardia Wrocław Voleybol (erkaklar) I liga (2-daraja) 3 marotaba Polsha chempionligi
1 marotaba Polsha Kubogi (1981)
Gwardia Wrocław Voleybol (ayollar) Tauron Liga 0
Cuprum Lubin Voleybol (erkaklar) PlusLiga 0
Panthers Wrocław Amerika futboli Yevropa Futbol Ligasi 4 marotaba Polsha chempionligi
Jaguars Kąty Wrocławskie Amerika futboli Polsha Futbol Ligasi 0

Voyevodalik tashkil etilganidan buyon turli xil yirik xalqaro sport musobaqalariga mezbonlik qilgan. Xususan, 2009-yilgi EuroBasket, 2009-yilgi ayollar o‘rtasidagi voleybol bo‘yicha Yevropa chempionati, 2010-yilgi akrobatik gimnastika bo‘yicha jahon chempionati, 2012-yilgi UEFA Yevropa chempionati, 2014-yilgi erkaklar oʻrtasida voleybol boʻyicha jahon chempionati va 2017-yildagi Jahon oʻyinlarini oʻzida qabul qilgan.

Manbalar

tahrir
  1. ↑ 1,0 1,1 „Population. Size and structure and vital statistics in Poland by territorial division in 2019. As of 30th June“. stat.gov.pl. Statistics Poland (2019-yil 15-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 14-fevral.
  2. ↑ Allen Kent, Harold Lancour, Jay E. Daily, Encyclopedia of Library and Information Science, CRC Press, 1978, pg. 3, [1]
  3. ↑ Magdelena Sierocińska. „Eksterminacja "niewartościowych rasowo" dzieci polskich robotnic przymusowych na terenie III Rzeszy w świetle postępowań prowadzonych przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu.“ (pl). Instytut Pamięci Narodowej. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
  4. ↑ „Jugendgefängnis Wohlau“ (de). Bundesarchiv.de. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
  5. ↑ „Kresowianie nie mieli wyboru, musieli jechać na zachód, interview with Professor Grzegorz Hryciuk,“ (pl). wyborcza.pl (2010-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 27-dekabr.
  6. ↑ „Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018“. Eurostat.
  7. ↑ Internet, JSK „Delegatury Urzędu – Dolnośląski Urząd Wojewódzki“. 2013-yil 31-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-mart.
  8. ↑ „Division of Poland“ (2024-yil 3-aprel).

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Quyi_Sileziya_voyevodaligi&oldid=5195099" dan olindi