Malayziya milliy futbol terma jamoasi
Malayziya milliy futbol terma jamoasi (malay. Pasukan bola sepak kebangsaan Malaysia) xalqaro futbolda Malayziyani sharafini himoya qiladi va Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi tomonidan nazorat qilinadi. Milliy terma jamoa FIFA tomonidan Malayziya institutidan bir oy oldin 1963-yilda Merdeka turniri uchun tashkil etilgan va tugatilgan Malaya milliy futbol jamoasining vorisi sifatida tan olingan. Jamoa rasmiy ravishda malaya yoʻlbarsi bilan bogʻliq holda Xarimau Malaya laqabini oldi.
Tahallusi | Malayan Tigers (Malaya yoʻlbarslari) | ||
---|---|---|---|
Assotsiatsiya | Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi (FAM) | ||
Konfederatsiya | AFC (OSIYO) | ||
Sub-konfederatsiya | SAFF (Janubiy Osiyo) | ||
Bosh murabbiy | KOR Kim Pan-gon | ||
Sardor | Farizal Marlias | ||
Eng koʻp oʻynagan futbolchi | Soh Chin Ann (219) | ||
Eng yaxshi toʻpurar | Mokhtar Dahari (89)[1] | ||
Uy stadioni | Rizal Memorial Stadium | ||
| |||
FIFA Reytingi | |||
Hozirgi | 147 ↑ 7 (Iyun 2022,) | ||
Eng yuqori | 73 (Avgust 1993,) | ||
Eng past | 178 (Mart 2018,) | ||
Birinchi xalqaro oʻyin | |||
Malayziya 1-1 THA (Kuala Lumpur, Malayziya; 12-oktyabr 1963) | |||
Eng yirik gʻalaba | |||
MAS 11-00 PHI (Tehron, Eron; 7-sentyabr 1974) | |||
Eng yirik magʻlubiyat | |||
BAA 10-0 MAS (Abu-Dabi, Birlashgan Arab Amirliklari; 3-sentyabr 2015) | |||
OFK Osiyo Kubogi | |||
Ishtiroki | 4 (Ilk marta 1976-yili) | ||
Eng yaxshi natijasi | Guruh bosqichi (1976, 1980, 2007) | ||
AFF Chempionati | |||
Ishtiroki | 12 (Ilk marta 1996-yili) | ||
Eng yaxshi natijasi | Chempion (2010) |
Har biri kamida bir marta futbol boʻyicha ASEAN chempionatida gʻolib chiqqan Janubi-Sharqiy Osiyoning 4 jamoasidan iborat guruhdan tashkil topgan Malayziya 1974-yilgi Osiyo oʻyinlarida qoʻlga kiritilgan bronzadan tashqari oʻz mintaqasidan tashqarida gʻalaba qozona olmadi. Yozgi Olimpiya oʻyinlarida bir marta qatnashgan va 3 marta OFK Osiyo Kubogida guruh bosqichidan nariga oʻta olmadi.
Malayziyaning xalqaro maydondagi eng katta raqiblari jugʻrofiy qoʻshnilardir: Indoneziya, Tailand, Vyetnam va Singapur oʻtgan oʻyinlari bilan, xususan, Indoneziya ishtirokidagi oʻyinlar bular orasida siyosiy va ijtimoiy masalalarga toʻgʻri keladigan eng qizgʻin boʻlib, „Nusantara derbisi“ deb nomlanadi.[2]
Etimologiyasi
tahrirXarimau Malaya taxallusi jamoaning oʻtmishdoshi Malaya milliy futbol jamoasi tomonidan ishlatilgan. Bu taxallus Malayziyaning milliy hayvoni, malayA yoʻlbarsini nazarda tutgan.[3][4] Boshqa bir manbaning taʼkidlashicha, bu nom malayAlik futbolchi Stulang Lautdan, Abdulloh Mohd Don (Dollah Don) ismli Johordan olingan. Indoneziyaning asoschisi Sukarno 1953-yilda Singapur Malayziya klubi va Peseja (Persiya Jakarta) oʻrtasidagi oʻyinda ortda qolayotib, oʻyinda xet-trik qayd etib, Indoneziya futbol klubiga qarshi oʻyinda hisobni tenglashtirishga muvaffaq boʻlganida futbolchini „Harimau Malaya“ deb atagan edi. Ulardan 3 ta gol ortda qolayotib hisobni tenglashtirgani hisobiga shunday noma olgan.[5][6]
Tarix
tahrirDastlabki yillar (1963-1969)
tahrir1963-yil 16-sentyabrgacha Shimoliy Borneodagi turnirda (hozirgi Sabah), Saravak, Malaya va Singapur oʻz milliy terma jamoalari bilan ishtirok etishgan, bu holat Malayziyaning tashkil etilishidan oldin sodir boʻlgan.[9] Malaya va Singapur tez-tez Merdeka turniri kabi xalqaro musobaqalarda, Shimoliy Borneo va Saravak esa Borneo kubogida qatnashishgan. Malayyaning futboldagi eng katta yutugʻi 1962-yilda Indoneziyaning Jakarta shahrida boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlarining bronza medali sovrindori boʻlganligi. Indoneziya keyinchalik Janubiy Vyetnamni 4:1 hisobida magʻlub etganidan soʻng, Abdul Gʻani Minxat oʻsha paytda erkaklar terma jamoalari uchun 50 ta golga erishgan birinchi osiyolik futbolchi boʻldi.[10]
Malayziya futbol jamoasining ilk oʻyinlaridan biri 1963-yil 8-avgustda Singapur va Malayaning birgalikdagi kuchlari ishtirokida Merdeka stadionida boʻlib oʻtdi (garchi federatsiya 1963-yil 16-sentabrdan keyin mavjud boʻlgan boʻlsa ham). Malaya va Singapurning birlashgan kuchlari bilan jamoa Yaponiya milliy futbol terma jamoasi bilan toʻqnash keldi va 3-4 hisobida magʻlub boʻldi.[11] Jamoa Singapur va Malay yarim orolidagi oʻyinchilarning kombinatsiyasidan Malayziya terma jamoasi tashkil etilgunga qadar foydalanishda davom etdi, bunda Malaya futbol assotsiatsiyasi oʻrniga Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi (FAM) oʻtdi. Singapur bilan oʻyinchilarning kombinatsiyasi Malayziyadan ajralib, Singapur Futbol Assotsiatsiyasi (FAS) tashkil etilishi va 1965-yilda FIFAga qayta qoʻshilishi bilan yakunlandi.[12] Oʻshandan beri jamoa faqat Gʻarbiy Malayziya oʻyinchilaridan iborat edi, asosan Sharqiy Malayziyaga sayohat vaqtidagi qiyinchiliklar tufayli va futbolchilar Gʻarbiy Malayziyaning asosiy futboliga yaxshi tanish emas edi. 1966-yildan 1970-yilgacha Chow Chee Keong Osiyo Futbol Konfederatsiyasi tomonidan ketma-ket 5 yil davomida Osiyoning eng yaxshi darvozaboni deb topildi.[13]
Olimpiada va Osiyo musobaqalari (1970-1980)
tahrir1971-yilda „Sabah“lik James Wong Sharqiy Malayziyadan mamlakatni himoya qilgan birinchi futbolchi edi.[14][15] Malayziya 1972-yilda Myunxenda boʻlib oʻtgan Olimpiadaga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi va bu yoʻlda Yaponiya milliy futbol terma jamoasi, Janubiy Koreya milliy futbol terma jamoasi, Tayvan va Filippinn milliy futbol terma jamoasii magʻlub etildi. Ular AQSHni 3:0 hisobida magʻlub etishga muvaffaq boʻlishsa-da, qolgan ikki uchrashuvda Gʻarbiy Germaniyaga 0:3 va Marokashga 0:6 hisobida imkoniyatni boy berib, yakuniy turnir jadvalida 10-oʻrinni egalladi. 1972-yildan beri Mokhtar Dahari Malayziya jamoasining afsonaviy futbolchisi hisoblanib, Osiyoning eng yaxshi futbolchilaridan biri sifatidagi oʻrnini saqlab kelmoqda.[16] U 177 ta gol urishga muvaffaq boʻldi, shundan 177 tasi Selangor FA va xalqaro faoliyati uchun Malayziya terma jamoasida 167 oʻyinda jami 125 ta gol urdi (shu jumladan klublar, milliy „B“ jamoalari va saralash jamoalariga qarshi oʻyinlar).[17] Boshqa mamlakatlarning „A“ terma jamoalariga qarshi oʻyinda u 142 oʻyinda 89 ta gol urgan.[18][19] Bu uni bir vaqtlar erkaklar terma jamoalari uchun dunyoning eng yaxshi toʻpurariga aylantirdi.[20][21]
Soh Chin Annning rekordi bilan birga RSSSF va IFFHS maʼlumotlariga koʻra, erkaklar futbolida eng koʻp xalqaro oʻyin oʻtkazgan oʻyinchi boʻlib, 200 yoki undan koʻproq xalqaro oʻyinga erishgan erkak futbolchilarga aylandi.[22][23] Ikki yil oʻtib Malayziya 1974-yilgi Osiyo oʻyinlarida Shimoliy Koreyani 2:1 hisobida magʻlub etib, ikkinchi bronza medalini qoʻlga kiritdi. Jamoa 1976 va 1980 yillarda ketma-ket ikki marta Osiyo Kubogiga yoʻl oldi. Bu faqat 1977-yilda boʻlgan FAM Sharqqa isteʼdodli skautini yuborgani bilan bogʻliq, u yaxshi texnikaga ega futbolchilarni qidirib topdi.[24][25] Jamoa yutuqlari roʻyxatni 1977-yilda Saravaklik marhum James Yaakub davom ettirdi. Jamoa shuningdek, 1970-yillarda Merdeka turnirida toʻrt marta gʻolib chiqdi, uch marta ikkinchi oʻrinni egalladi va ikki marta uchinchi oʻrinni egalladi. Malayziya 1980-yilda Moskvada boʻlib oʻtgan Olimpiada oʻyinlariga yana yoʻllanma oldi, biroq Malayziya hukumati Sovet Ittifoqining Afgʻonistonga bostirib kirishiga norozilik bildirish qarorini qabul qilgani sababli, AQSh boshchiligidagi oʻyinlarni boykot qilishga qoʻshildi.[26][27][28]
1976-yil OFK Osiyo Kubogi A guruhi
tahrirTeam | Oʻyin | G' | D | M | GF | GA | GD | Pts |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Quvayt | 2 | 2 | 0 | 0 | 3 | 0 | +3 | 4 |
Xitoy | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 2 | −1 | 1 |
Malayziya | 2 | 0 | 1 | 1 | 1 | 3 | −2 | 1 |
Malayziya 1976-yilgi Osiyo Kubogida ilk bor ishtirok etib, „A“ guruhida Quvayt va Xitoy bilan uchrashdi. Turnir davomida Malayziya birinchi oʻyinda Quvaytga 0:2 hisobida magʻlub boʻlib, guruhda soʻnggi oʻrinni egalladi, Xitoyga qarshi yaxshi oʻyin oʻtkazdi va oʻyin 1:1 hisobidagi durang blan yakunlandi.
1980-yil OFK Osiyo Kubogi B guruhi
tahrirTeam | Oʻyin | G' | D | M | GF | GA | GD | Pts |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Janubiy Koreya | 4 | 3 | 1 | 0 | 10 | 2 | +8 | 7 |
Quvayt | 4 | 2 | 1 | 1 | 8 | 5 | +3 | 5 |
Malayziya | 4 | 1 | 2 | 1 | 5 | 5 | 0 | 4 |
Qatar | 4 | 1 | 1 | 2 | 3 | 8 | −5 | 3 |
Birlashgan Arab Amirliklari | 4 | 0 | 1 | 3 | 3 | 9 | −6 | 1 |
Malayziya 1980-yilda ikkinchi marta Osiyo Kubogida ishtirok etdi va Janubiy Koreya milliy futbol terma jamoasi, Quvayt va Birlashgan Arab Amirliklari bilan birga B guruhidan joy oldi. Ular birinchi oʻyinda Janubiy Koreya bilan 1:1 hisobida durang oʻynashga muvaffaq boʻlishdi, Birlashgan Arab Amirliklari ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi va undan oldin Quvaytga 1:3 hisobida magʻlub boʻlishdi. Malayziya oxirgi oʻyinida Qatar bilan 1:1 hisobida durang qayd etib, 3-oʻrinni egalladi.
Pastlash (1990-2009)
tahrir1994-yilda Malayziya futboli mamlakatdagi eng yirik poraxoʻrlik mojarolaridan biriga aralashdi.[29][30] Asosiy qiziqishning kamligi va mablagʻ yetishmasligi tufayli Malayziya futboli Claude LeRoyni jalb qilishiga qaramay, 1970 va 1980 yillardagi yutuqlarni takrorlay olmadi. Allan Harris 2001-yilda yangi bosh murabbiy etib tayinlangan. Harris Barselonada Terri Venablesga yordam bergan kuchli tajriba bilan kelgan murabbiy edi. 2004-yilning ikkinchi yarmida FAM Allan Harrisning oʻrniga Vengriya terma jamoasining sobiq darvozaboni va milliy murabbiyi Bertalan Bicskeini tayinladi. Bertalan Bicskei mintaqaviy Tiger Cup turnirida milliy terma jamoani uchinchi oʻringa olib chiqdi, lekin 2005-yil 8-iyunda Penangda Singapurga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida qilgan harakatlari uchun FAM tomonidan yoshlarni rivojlantirish vazifasiga tushirildi. 2005-yilning sentabr oyida uning shartnomasi oʻzaro kelishuvdan soʻng bekor qilindi.[31]
Norizan Bakar Malayziya terma jamoasining navbatdagi bosh murabbiyi boʻldi. U 2007-yilda Malayziya terma jamoasini AFF chempionati yarim finaliga olib borgan, u yerda Malayziya Singapurga penaltilar seriyasida magʻlub boʻlgan. 2007-yilgi Osiyo Kubogida Malayziya Xitoyga 1:5, Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasiga 0:5 va Eron milliy futbol terma jamoasiga 0:2 hisobida magʻlub boʻlganidan soʻng, Norizanning bosh murabbiylik pozitsiyasi Malayziya futbol jamoatchiligi, muxlislar va rasmiylar tomonidan tanqid qilingan edi. Norizan Bakar chetlatilgach, B.Satianatan bosh murabbiy lavozimini egalladi. U 2007-yilgi Merdeka turnirida gʻalaba qozonish uchun jamoani boshqargan boʻlsa-da, saralash bosqichida Bahrayn bilan 1:4 hisobida magʻlub boʻlgan va 0:0 hisobida durang oʻynagan va shu tufayli Malayziya yana Jahon chempionatiga chiqa olmadi. 2008-yil mart oyida Sathianathan yana Merdeka turnirining finaliga chiqdi. Biroq Malayziya Vyetnamga penaltilar seriyasida magʻlub boʻldi. Sathianathan shuningdek, Malayziyani 2008-yilda Myanmar Grand Royal Challenge Cup musobaqasining yarim finaliga olib chiqdi. Biroq, Malayziya keyinchalik gʻolib boʻlgan Myanma milliy futbol terma jamoasiga 1-4 hisobida magʻlub boʻldi.[32]
Jamoa imiji
tahrirOAVda yoritilishi
tahrirMalayziyaning barcha oʻyinlari Astro Arena (oʻrtoqlik oʻyinlari, Jahon chempionati (faqat 2-bosqich)) va Media Prima (Osiyo kubogi saralashi), RTM (AFF chempionati oʻyinlari (2014 yilgi mavsumdan tashqari), Jahon chempionati va Osiyo kubogi saralashi) da jonli efirda namoyish etiladi. va Media Prima (Faqat 2014 yilgi mavsum uchun AFF chempionati oʻyinlari).Barcha oʻyinlar inglizcha (faqat Astro) va Malayziya sharhlari bilan translyatsiya qilinadi.[33]
Toʻplam
tahrirHomiy | Davr | Mnb. |
---|---|---|
Adidas | 1970-2007 | |
Nike | 2007-hozir | [34] |
Uy stadioni
tahrirMalayziyaning uy stadioni Bukit Jalil milliy stadionidir. Stadion sigʻimi 87,411 (oʻrinli)[70] boʻlib, uni dunyodagi sakkizinchi yirik futbol stadioni hisoblanadi. Malayziyaning avvalgi milliy stadioni Bukit Jalil sport majmuasi qurilishidan oldin Merdeka stadioni edi. Malayziya oʻz oʻyinlari uchun Kuala Lumpur stadioni kabi boshqa stadionlardan ham foydalanadi.
Malaysia national football team home stadiums | ||||
---|---|---|---|---|
Tasvir | Stadion | Sigʻim | Joylashuv | Oxirgi oʻyin |
Bukit Jalil National Stadium | 87,411 | Bukit Jalil, Kuala Lumpur | v Gonkong (1 Iyun 2022; Oʻrtoqlik uchrashuvi) | |
Kuala Lumpur Stadium | 18,000 | Cheras | v Fiji (5 Iyul 2018; Oʻrtoqlik uchrashuvi) |
Murabbiylar shtabi
tahrir{{Yangilandi|23 Fevral 2022}
Murabbiylar shtabi | ||||
---|---|---|---|---|
Lavozim | Ism sharifi | Uchrashuv sanasi | ||
Texnik direktor | Scott OʻDonell | 5 Yanvar 2022 | ||
Bosh murabbiy | Kim Pan-gon | 21 Yanvar 2022 | ||
Yordamchi murabbiy | Pau Marti | 17 Fevral 2022 | ||
Yordamchi murabbiy | Yoon Deok-yeo | Iyul 2022 | ||
Yordamchi murabbiy (Fitness va ishlash tahlilchisi, zamonaviy futbol) | Park Bo-Bae | 17 Fevral 2022 | ||
Mahalliy bosh murabbiy yordamchisi | E. Elavarasan | 17 Fevral 2022 | ||
Darvozabonlar murabbiyi | Cho Jun-ho | 17 Fevral 2022 | ||
Fitnes murabbiyi | Dr Gokhan Kandemir | 17 Fevral 2022 | ||
Ishlash tahlilchisi | Lim Jae-hun | 17 Fevral 2022 |
Terma jamoa bosh murabbiylari
tahrirBosh murabbiylar roʻyxati | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ismi sharif | Davr | GP | G' | D | M | GS | GA | GD | G'alaba % | |
Peter Velappan | 1963 | |||||||||
Choo Seng Quee | 1963-1964 | 11 | 3 | 3 | 5 | 23 | 23 | +0 | 27 | |
Otto Westphal | 1965-1966 | 12 | 1 | 4 | 7 | 11 | 25 | −14 | 8 | |
Clement De Silva | 1966 | |||||||||
Peter Velappan | 1966 | |||||||||
Nagalingam Rajoo | 1967 | |||||||||
Dettmar Cramer | 1967 | |||||||||
Edwin Dutton | 1967 | |||||||||
Harold Hassall | 1968 | |||||||||
Peter Velappan | 1968 | |||||||||
Abdul Ghani Minhat | 1969 | 11 | 5 | 2 | 4 | 18 | 18 | +0 | 45 | |
Harold Hassall | 1970 | |||||||||
Dave MacLaren | 1970 | |||||||||
C. Arasaratnam | 1971 | 39 | 21 | 6 | 12 | 81 | 61 | +20 | 54 | |
Jalil Che Din | 1972 | 26 | 13 | 3 | 10 | 41 | 34 | +7 | 100 | |
Tam Sitwa | 1973 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | +0 | — | |
M. Kuppan | 1973 | 27 | 12 | 7 | 8 | 41 | 28 | +13 | 44 | |
Jalil Che Din | 1974 | 18 | 8 | 4 | 6 | 35 | 30 | +5 | 44 | |
M. Kuppan | 1974-1977 | 82 | 36 | 24 | 22 | 154 | 90 | +64 | 40 | |
Chow Kwai Lam | 1978 | 22 | 11 | 3 | 8 | 40 | 35 | +5 | 100 | |
Karl-Heinz Weigang | 1979-1982 | 67 | 21 | 21 | 25 | 96 | 89 | +7 | 31 | |
M. Chandran | 1982-1983 | 14 | 6 | 1 | 7 | 15 | 17 | −2 | 43 | |
Frank Lord | 1983-1985 | 37 | 17 | 11 | 9 | 63 | 36 | +27 | 46 | |
Mohamad Bakar | 1985-1986 | 13 | 4 | 3 | 6 | 17 | 24 | −7 | 31 | |
Jozef Vengloš | 1986-1987 | 13 | 6 | 3 | 4 | 21 | 13 | +8 | 46 | |
Abdul Rahman Ibrahim | 1987 | 10 | 1 | 4 | 5 | 8 | 12 | −4 | 0 | |
Richard Bate | 1988 | 5 | 1 | 2 | 2 | 4 | 10 | −6 | 0 | |
M. Chandran | 1988 | 4 | 1 | 1 | 2 | 4 | 6 | −2 | 0 | |
Trevor Hartley | 1989 | 8 | 6 | 0 | 2 | 14 | 5 | +9 | 100 | |
Ahmad Shafie | 1990 | 4 | 0 | 1 | 3 | 0 | 7 | −7 | 0,00 | |
Rahim Abdullah | 1991 | 6 | 1 | 1 | 4 | 7 | 12 | −5 | 17 | |
Ken Worden | 1992-1993 | 17 | 5 | 6 | 6 | 26 | 22 | +4 | 29 | |
Claude Le Roy | 1994-1995 | 5 | 1 | 1 | 3 | 6 | 10 | −4 | 0 | |
Hatem Souisi | 1995 | 6 | 2 | 1 | 3 | 12 | 8 | +4 | 33 | |
Wan Jamak Wan Hassan | 1996-1997 | 22 | 10 | 6 | 6 | 35 | 18 | +17 | 45 | |
Hatem Souisi | 1998 | 4 | 0 | 2 | 2 | 1 | 4 | −3 | 0,00 | |
Abdul Rahman Ibrahim | 1998-2000 | 29 | 15 | 3 | 11 | 56 | 44 | +12 | 52 | |
Allan Harris | 2001-2004 | 31 | 7 | 7 | 17 | 38 | 57 | −19 | 23 | |
K. Rajagopal | 2004C | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | +0 | — | |
Bertalan Bicskei | 2004-2005 | 18 | 9 | 1 | 8 | 28 | 27 | +1 | 100 | |
Norizan Bakar | 2005-2007 | 18 | 4 | 5 | 9 | 23 | 28 | −5 | 22 | |
B. Sathianathan | 2007-2008 | 13 | 5 | 4 | 4 | 29 | 19 | +10 | 38 | |
K. Rajagopal | 2009-2013 | 52 | 14 | 15 | 23 | 65 | 76 | −11 | 27 | |
Ong Kim Swee (caretaker) | 2014 | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | +1 | 33 | |
Dollah Salleh | 2014-2015 | 18 | 4 | 4 | 10 | 19 | 46 | −27 | 22 | |
Ong Kim Swee | 2015-2017 | 21 | 7 | 6 | 8 | 20 | 27 | −7 | 33 | |
Nelo Vingada | 2017 | 7 | 0 | 1 | 6 | 6 | 16 | −10 | 0,00 | |
Tan Cheng Hoe | 2017-2022 | 40 | 20 | 4 | 16 | 74 | 53 | +21 | 100 | |
Kim Pan-gon | 2022-present | 7 | 5 | 0 | 2 | 17 | 6 | +11 | 71 |
Futbolchilar
tahrirHozirgi tarkib
tahrir
Natijalartahrir
Manbalartahrir
Havolalartahrir |