Shaxmat boʻyicha ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati-2015

 2015-yilgi shaxmat boʻyicha ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati 2015-yil 16-martidan 7-apreliga qadar Rossiyaning Sochi shahrida boʻlib oʻtadi. Bu 64 ta shaxmat oʻyinchilari qatnashadigan turnir hisoblanadi. Dastlab 2014-yil 11-31-oktabr kunlari oʻtkazilishi rejalashtirilgan edi. Ammo homiy va mezbon shaharni tanlashdagi muammolar sababli FIDE xalqaro shaxmat tashkiloti 2014-yil 24-sentyabrda[1] Chempionatni 2015-yil boshida Sochida oʻtkazishni rejalashtirganini eʼlon qilishga majbur boladi[2]. Turnirning noaniq holati shaxmat professionallari assotsiatsiyasi tomonidan qattiq tanqid qilinadi[3].

Shaxmat boʻyicha ayollar oʻrtasidagi jahon chempionati-2015
Mariya Muzychuk
Mariya Muzychuk, 2015-yilgi jahon chempioni
Joy Sochi, Rossiya
Sana 16-mart–7-aprel, 2015-yil
Ishtirokchilar 64
Chempion
Ukraina Mariya Muzychuk
← 2013
2016 →

Finalda 8-raqamli ukrainalik Mariya Muzychuk 31-raqamli rossiyalik Natalya Pogoninani magʻlub etadi. Ushbu gʻalaba natijasida Muzychuk grossmeyster (GM) unvoniga sazovor boʻladi va FIDE-2015 Jahon kubogi yoʻllanmasini qoʻlga kiritadi. Shuningdek, u 2016-yilgi ayollar oʻrtasidagi FIDE Gran-pri seriyasida 2013-yilgi chempion Xou Yifanga qarshi oʻyinda oʻz unvonini himoya qilish huquqini qoʻlga kiritadi.

Ishtirokchilar tahrir

 
Natalya Pogonina, chempionat finalchisi

Oʻyinchilar shaxmat boʻyicha mamlakat chempionatlari, mintaqaviy turnirlar va shaxmat boʻyicha qitʼa chempionatlari orqali saralab olingan edi. Ayollar oʻrtasidagi qitʼa va mintaqa saralash bosqichidan jami 51 nafar[4]: Yevropadan 28 ta[5], Osiyodan 12 ta, Amerikadan 8 ta va Afrikadan 3 ta shaxmatchi keladi.

2015-yilning 22-yanvarida shartnoma imzolanishi sharti bilan malakali oʻyinchilar eʼlon qilinadi[6].

Ushbu chempionatda uch nafar sobiq jahon chempioni maydonga tushadi: Aleksandra Kostenyuk 5-oʻrin, Antoaneta Stefanova 9-oʻrin va Anna Ushenina 15-oʻrin. Shunisi eʼtiborga loyiqki, ayollar oʻrtasidagi jahonning birinchi raqamli shaxmatchisi va amaldagi chempion xitoylik Xou Yifan Gavayidagi shaxmat turnirini tanlagani uchun, ushbu chempionatda oʻynamaslikni maʼqul koʻrgan[7][8]. Nana Dzagnidze va Katerina Lagno ham dunyoning top-10 taligiga kira olishmadi.

Ishtirokchi shaxmatchilarning 2015-yil mart oyidagi FIDE reytingiga koʻra ketma-ketligi.

  1.   Koneru Humpy (Hindiston), GM, 2581 ®
  2.   Ju Venjun (Xitoy), GM, 2557 (WC)
  3.   Anna Muzychuk (Ukraina), GM, 2552 (E12)
  4.   Viktorija Čmilytė-Nielsen (Litva), GM, 2530 (E12)
  5.   Aleksandra Kosteniuk (Rossiya), GM, 2529 (E12)
  6.   Valentina Gunina (Rossiya), GM, 2528 (E12)
  7.   Chjao Syue (Xitoy), GM, 2527 ®
  8.   Mariya Muzychuk (Ukraina), IM, 2526 ®
  9.   Antoaneta Stefanova (Bolgariya), GM, 2522 ®
  10.   Bela Khotenashvili (Gruziya), GM, 2513 (E12)
  11.   Pia Cramling (Shvetsiya), GM, 2495 (E13)
  12.   Harika Dronavalli (Hindiston), GM, 2492 (WC)
  13.   Elina Danielian (Armaniston), GM, 2488 (E12)
  14.   Tan Zhongyi (Xitoy), WGM, 2487 ®
  15.   Anna Ushenina (Ukraina), GM, 2486 (WC)
  16.   Alisa Galliamova (Rossiya), IM, 2484 (PN)
  17.   Tatyana Kosintseva (Rossiya), GM, 2483 (E12)
  18.   Marie Sebag (Fransiya), GM, 2482 (E12)
  19.   Lela Javakhishvili (Gruziya), IM, 2481 (E12)
  20.   Elisabeth Pähtz (Germaniya), IM, 2479 ®
  21.   Irina Krush (USA), GM, 2477 (Z2.1)
  22.   Hoang Thanh Trang (Vengriya), GM, 2475 (E12)
  23.   Huang Qian (Xitoy), WGM, 2473 (AS13)
  24.   Natalya Jukova (Ukraina), GM, 2471 (PN)
  25.   Monika Soćko (Polsha), GM, 2463 (E13)
  26.   Salome Melia (Gruziya), IM, 2459 (E12)
  27.   Olga Girya (Rossiya), WGM, 2459 (E13)
  28.   Shen Yang (Xitoy), IM, 2459 (Z3.5)
  29.   Nino Khurtsidze (Gruziya), IM, 2457 (E12)
  30.   Aleksandra Goryachkina (Rossiya), WGM, 2456 (J13)
  31.   Natalya Pogonina (Rossiya), WGM, 2456 (E12)
  32.   Lei Tingjie (Xitoy), WGM, 2444 (Z3.5)
  33.   Deysi Cori (Peru), WGM, 2444 (Z2.4)
  34.   Guo Qi (Xitoy), IM, 2443 (J12)
  35.   Lilit Mkrtchian (Armaniston), IM, 2443 (E13)
  36.   Ekaterina Kovalevskaya (Rossiya), IM, 2438 (E13)
  37.   Alina Kashlinskaya (Rossiya), IM, 2436 (E13)
  38.   Ekaterina Atalik (Turkiya), IM, 2419 (E13)
  39.   Irene Kharisma Sukandar (Indoneziya), IM, 2415 (AS12)
  40.   Deimante Daulyte (Litva), IM, 2395 (E13)
  41.   Inna Gaponenko (Ukraina), IM, 2384 (E13)
  42.   Baira Kovanova (Rossiya), WGM, 2381 (E12)
  43.   Ketevan Arakhamia-Grant (Shotlandiya), GM, 2379 (E13)
  44.   Sophie Milliet (Fransiya), IM, 2377 (E13)
  45.   Meri Arabidze (Gruziya), IM, 2374 (E13)
  46.   Sopiko Guramishvili (Gruziya), IM, 2367 (E13)
  47.   Wang Jue (Xitoy), WGM, 2365 (Z3.5)
  48.   Mary Ann Gomes (Hindiston), WGM, 2354 (Z3.7)
  49.   Carolina Luján (Argentina), IM, 2349 (Z2.5)
  50.   Zhang Xiaofei (Xitoy), WGM, 2349 (Z3.5)
  51.   Guliskhan Nakhbayeva (Qozogʻiston), WGM, 2337 (Z3.4)
  52.   Yaniet Marrero Lopez (Kuba), WGM, 2322 (Z2.3)
  53.   Tatev Abrahamyan (USA), WGM, 2322 (Z2.1)
  54.   Mitra Hejazipour (Eron), WIM, 2302 (Z3.1)
  55.   Kübra Öztürk (Turkiya), WGM, 2284 (E13)
  56.   Yuanling Yuan (Kanada), WIM, 2267 (Z2.2)
  57.   Nguyen Thi Thanh An (Vietnam), WGM, 2261 (Z3.3)
  58.   Marisa Zuriel (Argentina), WIM, 2219 (AM)
  59.   Camilla Baginskaite (USA), WGM, 2192 (Z2.1)
  60.   Irina Berezina (Avstraliya), IM, 2182 (Z3.6)
  61.   Akter Liza Shamima (Bangladesh), WIM, 2130 (Z3.2)
  62.   Amina Mezioud (Jazoir), WIM, 2071 (AF)
  63.   Shrook Wafa (Misr), WGM, 2058 (AF)
  64.   Ayah Moaataz (Misr), WIM, 2022 (AF)

Kvalifikatsion darajalar tahrir

Ishtirokchilarning davlatlar kesimidagi tarkibi tahrir

Eng koʻp oʻyinchi bilan qatnashgan davlat Rossiya, ikkinchi oʻrinda esa Xitoy edi. Shuningdek, oʻyinchilarning 26 nafari sobiq ittifoq respublikalari boʻlgan mamlakatlardan kelgan.

Yevropa (35) Osiyo/Okeaniya (18) Amerika (8) Afrika (3)
  Armaniston (2)   Avstraliya (1)   Argentina (2)   Jazoir(1)
  Bolgariya (1)   Bangladesh (1)   Kanada (1)   Misr (2)
  Fransiya (2)   Xitoy  (9)   Kuba  (1)
  Gruziya (6)   Hindiston (3)   Peru  (1)
  Germaniya (1)   Indoneziya (1)   AQSh (3)
  Vengriya (1)   Eron  (1)
  Litva  (2)   Qozogʻiston (1)
  Polsha (1)   Vyetnam (1)
   Rossiya (10)
  Shotlandiya (1)
  Shvetsiya (1)
  Turkiya (2)
  Ukraina (5)

Pul mukofoti taqsimoti tahrir

 
FIDE prezidenti Kirsan Ilyumjinov (oʻngda), ikkinchi tur oʻyinini boshlanishini kutmoqda.

Jami mukofot puli 2010 va 2012-yillardagidek 450 000 AQSH dollarini tashkil etadi[9].

Bosqich Oʻyinlar sanasi Tay-brek sanasi Mukofot (AQSH dollari)
Birinchi tur 17-18-mart 19-mart 3750
Ikkinchi tur 20-21-mart 22-mart 5500
Uchinchi tur 23-24-mart 25-mart 8000
Chorak final 26-27-mart 28-mart 12 000
Yarim final 29-30-mart 31-mart 20 000
Final 2-5-aprel 6-aprel yutqazgan oʻyinchi 30 000

gʻolib 60 000

Natijalar tahrir

Final uchrashuvi tahrir

Final turnirning toʻrtta klassik oʻyin bilan yakunlangan yagona oʻyini boʻldi (2015-yil 2-aprelidan 5-apreligacha). 2015-yil 6-aprel kuni finalda butun turnirdagi kabi yakuniy tay-breyklar, agar kerak boʻlsa, ikkita tezkor oʻyin (25+10), yaʼni butun oʻyin uchun 25 daqiqa va 10 soniya oraligʻi, ikkita tezkor oʻyin (10+10), ikkita blits oʻyini (5+3) va armageddon oʻynash rejalashtirilgan edi. Ammo chempionni aniqlash uchun toʻrtta klassik oʻyinning oʻzi yetarli boʻldi.

Pogonina birinchi oʻyinda oq donalar bilan boshlaydi. Finalgacha ular faqat bir marta, 2007-yilda shaxmat boʻyicha yakka tartibdagi Yevropa chempionatida toʻqnash kelishgan va bu uchrashuv durang bilan yakunlangan edi[10].

Reyting 1 2 3 4 Jami
  Mariya Muzychuk (Ukraina) 2526 ½ 1 ½ ½
  Natalya Pogonina (Rossiya) 2456 ½ 0 ½ ½

Turnir jadvali tahrir

Oʻyinchilar mart oyidagi reytingiga koʻra saralangan. Standart tanlov usulida juftliklar tanlanadi, yaʼni #1-raqamli oʻyinchi #64-raqamli oʻyinchi bilan, #2-raqamli oʻyinchi #63-raqamli oʻyinchi bilan va hokazo. Juftliklar 3-martda eʼlon qilingan[11].

 
Round of 64Round of 32Round of 16Chorak finalYarim finalFinal
 
                      
 
 
 
 
  Humpy Koneru (1)2
 
 
 
  Ayah Moaataz (64)0
 
  Humpy Koneru (1)2
 
 
 
  Lei Tingjie (32)0
 
  Lei Tingjie (32)2
 
 
 
  Deysi Cori (33)0
 
  Humpy Koneru (1) 2
 
 
 
  Alisa Galliamova (16) 0
 
  Alisa Galliamova (16)
 
 
 
  Carolina Luján (49)
 
  Alisa Galliamova (16)
 
 
 
  Tatiana Kosintseva (17)0½
 
  Tatiana Kosintseva (17)5
 
 
 
  Mary Ann Gomes (48)4
 
  Humpy Koneru (1)
 
 
 
  Mariya Muzychuk (8)
 
  Mariya Muzychuk (8)
 
 
 
  Yuanling Yuan (56)
 
  Mariya Muzychuk (8)3
 
 
 
  Monika Socko (25)1
 
  Monika Socko (25)4
 
 
 
  Deimante Daulyte (40)2
 
  Mariya Muzychuk (8)
 
 
 
  Antoaneta Stefanova (9) 0½
 
  Antoaneta Stefanova (9)
 
 
 
  Nguyen Thi Thanh An (57)0½
 
  Antoaneta Stefanova (9)
 
 
 
  Inna Gaponenko (41)
 
  Natalia Zhukova (24)0½
 
 
 
  Inna Gaponenko (41)
 
  Mariya Muzychuk (8)
 
 
 
  Dronavalli Harika (12)
 
  Viktorija Cmilyte (4)2
 
 
 
  Akter Liza Shamima (61)0
 
  Viktorija Cmilyte (4)
 
 
 
  Ekaterina Kovalevskaya (36)0½
 
  Nino Khurtsidze (29)0½
 
 
 
  Ekaterina Kovalevskaya (36)
 
  Viktorija Cmilyte (4)
 
 
 
  Meri Arabidze (45)
 
  Elina Danielian (13)0½
 
 
 
  Yaniet Marrero Lopez (52)
 
  Yaniet Marrero Lopez (52)0½
 
 
 
  Meri Arabidze (45)
 
  Elisabeth Paehtz (20)2
 
 
 
  Meri Arabidze (45)4
 
  Meri Arabidze (45) 0½
 
 
 
  Dronavalli Harika (12)
 
  Alexandra Kosteniuk (5)2
 
 
 
  Irina Berezina (60)0
 
  Alexandra Kosteniuk (5)
 
 
 
  Shen Yang (28)0½
 
  Shen Yang (28)
 
 
 
  Alina Kashlinskaya (37)
 
  Alexandra Kosteniuk (5)
 
 
 
  Dronavalli Harika (12)
 
  Dronavalli Harika (12)2
 
 
 
  Tatev Abrahamyan (53)0
 
  Dronavalli Harika (12)
 
 
 
  Irina Krush (21)
 
  Irina Krush (21)
 
 
 
  Sophie Milliet (44)0½
 
  Mariya Muzychuk (8)
 
 
 
  Natalia Pogonina (31) 0
 
  Ju Wenjun (2)2
 
 
 
  Shrook Wafa (63)0
 
  Ju Wenjun (2)0½
 
 
 
  Natalia Pogonina (31)
 
  Natalia Pogonina (31)
 
 
 
  Guo Qi (34)0½
 
  Natalia Pogonina (31) 3
 
 
 
  Marie Sebag (18) 1
 
  Anna Ushenina (15)
 
 
 
  Zhang Xiaowen (50)0½
 
  Anna Ushenina (15)
 
 
 
  Marie Sebag (18)
 
  Marie Sebag (18)
 
 
 
  Wang Jue (47)0½
 
  Natalia Pogonina (31)
 
 
 
  Zhao Xue (7)
 
  Zhao Xue (7)3
 
 
 
  Marisa Zuriel (58)1
 
  Zhao Xue (7)
 
 
 
  Salome Melia (26)0½
 
  Salome Melia (26)3
 
 
 
  Irine Kharisma Sukandar (39)1
 
  Zhao Xue (7)
 
 
 
  Bela Khotenashvili (10) 0½
 
  Bela Khotenashvili (10)
 
 
 
  Kübra Öztürk (55)0½
 
  Bela Khotenashvili (10)
 
 
 
  Huang Qian (23)
 
  Huang Qian (23)
 
 
 
  Baira Kovanova (42)
 
  Natalia Pogonina (31)
 
 
 
  Pia Cramling (11)
 
  Anna Muzychuk (3)
 
 
 
  Amina Mezioud (62)0½
 
  Anna Muzychuk (3)
 
 
 
  Aleksandra Goryachkina (30)0½
 
  Aleksandra Goryachkina (30)5
 
 
 
  Lilit Mkrtchian (35)4
 
  Anna Muzychuk (3)
 
 
 
 Lela Javakhishvili (19) 0½
 
  Tan Zhongyi (14)
 
 
 
  Guliskhan Nakhbayeva (51)0½
 
  Tan Zhongyi (14)0½
 
 
 
 Lela Javakhishvili (19)
 
  Lela Javakhishvili (19)
 
 
 
  Sopiko Guramishvili (46)
 
  Anna Muzychuk (3)
 
 
 
  Pia Cramling (11)
 
  Valentina Gunina (6)2
 
 
 
  Camilla Baginskaite (59)0
 
  Valentina Gunina (6)2
 
 
 
  Olga Girya (27) 0
 
  Olga Girya (27)2
 
 
 
  Ekaterina Atalik (38)0
 
  Valentina Gunina (6) 0½
 
 
 
  Pia Cramling (11)
 
  Pia Cramling (11)2
 
 
 
  Mitra Hejazipour (54)0
 
  Pia Cramling (11)
 
 
 
  Ketevan Arakhamia-Grant (43)0½
 
  Hoang Thanh Trang (22)0½
 
 
  Ketevan Arakhamia-Grant (43)
 

Manbalar tahrir

  1. „Women's World Championship 2014“. FIDE (24-sentabr 2014-yil). 28-aprel 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  2. „Women's World Championship to Take Place in Sochi“. chess-news.ru (25-noyabr 2014-yil). 22-dekabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-noyabr 2014-yil.
  3. „Open Letter to FIDE President Mr.Kirsan Ilyumzhinov“. chessprofessionals.org (26-avgust 2014-yil). 23-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-avgust 2014-yil.
  4. Regulations of the WWCC Cycle (PDF). FIDE.
  5. „List of competitors : 2012 & 2013“ (PDF). FIDE. Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  6. „Women's World Championship 2015: Player's Contract“. FIDE (22-yanvar 2015-yil). 20-mart 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  7. „Feb 05 - Hou Yifan Won't Defend World Champion Title in 2015“. Yourgibraltartv.com (5-fevral 2015-yil). Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  8. „Challenge Hou Yifan, Timur Gareev and Sam Shankland in Hawaii!“. Chess.com (25-yanvar 2015-yil). Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  9. „Women's World Championship About To Take Off (But Hou Yifan Doesn't Play)“. chess24.com (15-mart 2015-yil). Qaraldi: 16-mart 2015-yil.
  10. „* Chess game search engine“. Chessgames.com. Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.
  11. „Women's World Championship 2015: Ranking List & Pairings“. FIDE (3-mart 2015-yil). 6-aprel 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-aprel 2015-yil.