Ruqayya binti Muhammad (arabcha: رقية بنت محمد) , Ruqayyah bint Muḥammad ; tax. 601-624), Islom payg'ambari Muhammad(s.a.v) va Xadichaning ikkinchi to'ng'ich qizi edi. U uchinchi xalifa Usmonga turmushga chiqdi va er-xotinning o'g'li Abdulloh tug'ildi. 624-yilda Ruqayya kasallikdan vafot etdi.

Ruqayya binti Muhammad
رقية بنت محمد
Tavalludi
Ruqayya binti Muhammad

Milodiy 601 yil (21 BH)
Vafoti 624 yil mart (23 yosh) (2 hijriy)
Madina, Hijoz, Arabiston
Turmush oʻrtogʻi Usmon
Bolalari Abdullah
Otasi Muhammad
Onasi Xadicha binti Xuvaylid

Yoshlik tahrir

Taxminan 601 yoki 602 yillarda Makkada tug'ilgan Ruqayya Muhammad va uning birinchi xotini Xadichaning uchinchi farzandi va ikkinchi qizi, u ham muvaffaqiyatli savdogar edi.[1][2]

Oilaviy hayot tahrir

Utba bilan nikoh tahrir

U 610-yil avgustidan oldin amakivachchasi Utba ibn Abu Lahabga turmushga chiqdi, ammo nikoh hech qachon tugamagan.[3] Ruqayya onasi vafot etgach, musulmon boʻldi.[4][5] Muhammad 613-yilda ochiq va’z qila boshlaganida, qurayshliklar Muhammadga “uni qizlari boʻyicha gʻamxoʻrlikdan ozod qilganliklarini” eslatib, ularni oʻz hisobidan boqishi uchun ularni qaytarishga qaror qilishdi. Ular Utba roziyallohu anhuga agar Ruqayya bilan ajrashsa, “Abon ibn Said ibn Al-Osning qizini yoki Said ibn Al-Osning qizini” berishlarini aytishdi.[3] Muhammad Abu Lahabni doʻzaxga tushishi haqida ogohlantirganidan soʻng, Abu Lahab Ruqayyani taloq qilmagunicha oʻgʻli bilan boshqa gaplashmasligini aytdi, Utba ham shunday qildi.[6][7]

Usmon bilan nikoh tahrir

615-yilga kelib Ruqayya taniqli musulmon Usmon ibn Affonga turmushga chiqdi. U Habashistonga birinchi hijratda unga hamrohlik qildi,[8][9][10] u yerda homilador bo'ldi. Ular 616-yilda[11][9][10] Habashistonga qaytib keldilar va u yerda Ruqayya 619-yilda Abdulloh ismli oʻgʻil tugʻdi. Abdulloh olti yoshida Madinada vafot etdi. Uning boshqa farzandlari yo'q edi.[9][10]

Usmon va Ruqayya 619-yilda Makkaga qaytganlardan edi[12] Usmon 622-yilda Madinaga hijrat qildi, keyinroq Ruqayya ham unga ergashdi.[9][10]

Ruqayya nihoyatda go'zal, deyilgan. Usoma ibn Zaydni uylariga topshiriq bilan joʻnatishganda, u unga va Usmonga navbatma-navbat tikilib turganini koʻrdi. Muhammad Usomadan: "Siz hech qachon bu ikkisidan ham chiroyliroq juftlikni ko'rganmisiz?".[13]

O'lim tahrir

Ruqayya 624-yil martida kasal boʻlib qoldi. Usmon unga g'amxo'rlik qilish uchun harbiy xizmatdan ozod qilindi. U oyning oxirida, Zayd ibn Horisa Madinaga Badr jangidagi g'alaba xabari bilan qaytgan kuni vafot etdi.[14][15][10] Muhammad jangdan keyin Madinaga qaytib kelganida, oilasi uning qabriga qayg'urishga borishdi. Ayollar shovqin-suron yigʻladilar, Umar qamchi bilan ularni urdi. Lekin Muhammad: "Yig'lasinlar, ey Umar, lekin shaytonning qichqirig'idan saqlaning", dedi.[9]

Yana qarang tahrir

Manba tahrir

  1. Muhammad ibn Ishaq. Sirat Rasul Allah. Translated by Guillaume, A. (1955). The Life of Muhammad, p. 83. Oxford: Oxford University Press.
  2. Muhammad ibn Saad. Kitab al-Tabaqat al-Kabir, vol. 8. Translated by Bewley, A. (1995). The Women of Madina, p. 10. London: Ta-Ha Publishers.
  3. 3,0 3,1 Ibn Ishaq/Guillaume p. 314.
  4. Ibn Saad/Bewley vol. 8 pp. 24-25.
  5. Muhammad ibn Jarir al-Tabari. Tarikh al-Rusul wa'l-Muluk. Translated by Landau-Tasseron, E. (1998). Volume 39: Biographies of the Prophet's Companions and Their Successors, pp. 161-162. Albany: State University of New York Press.
  6. Ibn Saad/Bewley pp. 24-25.
  7. Tabari/Landau-Tasseron pp. 161-162.
  8. Ibn Ishaq/Guillaume pp. 146, 314.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Ibn Saad/Bewley p. 25.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Tabari/Landau-Tasseron p. 162.
  11. Ibn Ishaq/Guillaume p. 146.
  12. Ibn Ishaq/Guillaume p. 168.
  13. Jalal al-Din al-Suyuti. Tarikh al-Khulafa. Translated by Jarrett, H. S. (1881). History of the Caliphs, p. 155. Calcutta: The Asiatic Society.
  14. Ibn Ishaq/Guillaume p. 328.
  15. Muhammad ibn Umar al-Waqidi. Kitab al-Maghazi. Translated by Faizer, R., Ismail, A., & Tayob, A. K. (2011). The Life of Muhammad, p. 51. Oxford & New York: Routledge.