Gʻelon

Gʻelon – Oʻzbekiston Respublikasi Qashqadaryo viloyati, Shahrisabz tumani hududida joylashgan qishloq. Qishloq 1305-yilda tashkil etilgan. Qishloq aholisi hanuzgacha qadimiy urf-odat va turmush tarzini saqlab keladi. 2018-yil oʻrtalariga qadar chet ellik sayyohlar chegaraning maxsus rejimi tufayli bu qishloqqa bora olishmagan.

Gʻelon
qishloq
39°04′01″N 67°27′0″E
Mamlakat	Oʻzbekiston
viloyat	Qashqadaryo viloyati
tuman	Shahrisabz tumani
Asos solingan	1305-yil
Aholisi	5 834
Milliy tarkib	tojiklar va oʻzbeklar
Konfessiyaviy tarkib	islom
Vaqt mintaqasi	UTC+5
Gʻelon

Geografiya

Gʻelon Oʻzbekistonning janubiy qismida, Qashqadaryo havzasida, Pomir-Olay togʻlarining gʻarbiy yon bagʻrida joylashgan. Hudud Oʻzbekiston va Tojikiston chegarasida, Shahrisabzdan 80 kilometr uzoqlikda joylashgan. Qishloq har tomondan baland togʻlar bilan oʻralgan, sharqda 4000 metrdan ortiq balandlikka etadi. Bu Oʻzbekistonning eng baland tog 'qishloqlaridan biri. Bu erga koʻp sonli serpantinli, qiyin, ammo chiroyli togʻ tuproqli yoʻl boʻylab borish oson emas.

Iqlim

Iqlimi – kontinental, quruq, subtropik joylarda.

Aholi

Qishloq aholisi 5 834 kishi (2019).

Etnik tarkibi:

• tojiklar – 5831 kishi
• oʻzbeklar – 3 kishi. (2019 yil 12 dekabr holatiga).

Qiziqarli fakt

Gʻelon qishlogʻi bilan Koʻl qishlogʻi oʻrtasidagi chegara

Gelon dengiz sathidan 2600 metr balandlikda joylashgan. qishlogʻi yaqinida traktor foydalanish mumkin boʻlgan tekis va tekis yer uchastkalari deyarli yoʻq, dehqonlar kartoshka ekinlarini ekishga majbur. tik, 40 darajaga etadi, togʻ yonbagʻirlari deyarli qoʻlda, bir juft hoʻkizlar yoki eshaklar tomonidan jabduqlar eng oddiy shudgor yordamida. Bogʻlar tik yon bagʻirlari va daryo daralarida ham yetishtiriladi.

Togʻ yonbagʻirlarida oʻnlab kilometrlarga yotqizilgan sunʼiy kanallardan iborat keng sugʻorish tarmogʻi qishloq aholisining alohida faxri hisoblanadi. Bu yerda Oʻzbekistondagi eng mashhur togʻ kartoshkasi oʻsadi. Qishloqning eski uylari va tor koʻchalari boʻlgan markaziy qismi ayniqsa ekzotikdir.

Oʻzbekistonda uylarning joylashuvi boʻyicha uyning ikkinchi qavati turar joy, birinchi qavati chorva mollari boqish uchun foydalaniladigan boshqa joylar yoʻq. Xuddi shu arxitektura Tibet va Nepalning baland togʻlarida qoʻllanadi. Qishloqda sayyohlar muloqot qilishlari, aholining turmush tarzi bilan yaqindan tanishishlari, 1-3 kun davomida goʻzal tevarak-atrofda, shuningdek, qoʻshni Koʻl, Sarchashma qishloqlarida sayr qilishlari mumkin.

Qishloq markazi

Bu yerdagi odamlar kelib chiqishi tojik boʻlib, baʼzi belgilarga koʻra Gelon tarixiy, qadimiy joy boʻlib, u yerda koʻp janglar boʻlgan. Bu yerda Oʻrta Osiyoda Islom dini uchun kurashgan mazaornlar dafn etilgan. Ikkinchi jahon urushida Gelon qishlogʻidan 88 dan ortiq kishi frontga ketgan boʻlib, ulardan bir-ikkitasigina kelgan. Aholi punkti yaqinida yana bir qancha shahar tipidagi aholi punktlari bor – bular Koʻl, Sarchashma, Shut, tojiklar va oʻzbeklar ham yashaydi.

Qashqadaryo yoki Gelon daryosi kanallar boʻylab Shahrisabz bosh suv omboriga boradigan gelon orqali oqib oʻtadi. Qishloqda qiziqarli shaxslar ham bor, masalan: mahalliy sanʼatkorlar, sozandalar, turli tadbirlarda, toʻylarda faol ishtirok etadilar.

Turizm

Gelon qishlogʻi yaqinida, dengiz sathidan 4080 metr balandlikda "Hazrati Sulton tabarruk togʻi joylashgan boʻlib, u yerda minglab sayyohlar namoz oʻqish uchun keladi. Shuningdek, qishloqda siz Oʻzbekistondagi eng ajoyib va ​​moʻl sharsharalardan biri boʻlgan 40 metrli „Suvtushar“ sharsharasini ziyorat qilishingiz mumkin, shuningdek, sayyohlar togʻ choʻqqilarining goʻzal choʻqqilaridan bahramand boʻlishlari, bir nechta masjidlarni ziyorat qilishlari mumkin.

Transport

Qishloqning mahalliy aholisi

Gelonda bir qancha turistik avtobuslar bor, 1989 yilgacha Gelonda Vertolyotda, Shaxrisabzdan taksilar qatnovi ochiq edi. Ayni paytda faqat turistik avtobuslar yoki qatnovchi taksilar yoki shunga oʻxshash shahar tipidagi taksilar ishlaydi. Qishloqliklarning asosiy ulovi – mototsikllar. Yoqilgʻi sarfi kam, togʻli yoʻllarda muammosiz harakatlanish mumkin. Shuning uchun gʻyelonliklarning har bir xonadonida bir emas, bir nechtalab mototsikldan foydalanishadi.

COVID-19

Pandemiya ushbu baland togʻli qishloqda ham sezildi, shu paytgacha mavsum davomida koʻplab sayyohlar tashrif buyurib, bu yerda faoliyat yuritadigan bir nechta mehmon uylarida qolishdi. Turizmdan daromad olgan oilalar qiyin ahvolda boʻlganini tushunish mumkin. Oʻzbekistonda blokirovka eʼlon qilinishi bilan kirish toʻsigʻida nazorat-oʻtkazish punkti oʻrnatilib, u orqali begonalar kiritilmagan. Shunday qilib, qishloqda birorta ham infektsiya holati qayd etilmagan.

Umr koʻrish davomiyligi

Ayni paytda qishloq eng uzoq umr koʻrgan qishloq boʻlib, uning aholisi 85-90 yoshga etadi, bu qishloqqa yaqin boʻlgan boshqa aholiga nisbatan juda katta raqam. Bu yerda siz 85 yoshdan oshgan odamni osongina koʻrishingiz mumkin va u salomatlik va kuch-quvvat taxtasi boʻladi. Togʻli qismi oʻz ishini qiladi, bu yerda odamlar, hatto kattalar boʻlsa ham, oʻzlarini erkin, ishonchli va yaxshi his qilishadi.

Siyosat

Qishloqdagi siyosiy vaziyat ogʻir edi, lekin sobiq prezident Islom Karimov vafoti munosabati bilan qishloqdagi sayyohlik hududlari mamlakatda yopildi, bu hudud MDH tomonidan qoʻriqlandi. , yangi prezident kelganidan keyin siyosatga yangi qoidalar kirdi, qishloq rahbariga ovoz berish, siyosatda qatnashish va siyosiy ishlar bilan shugʻullanishga ruxsat berildi.

2021-yildan boshlab Hokim lavozimiga saylovlar boshlandi, „Jabborov Safarmurod Sattorovich“ asosiy saylovlarda gʻalaba qozonib, qishloq aholisining 80 foizdan ortiq ovozini oldi.

Taʼlim

Qishloqda 2 ta maktab, 1-4-sinflarda bolalar boʻlimi, 5-11-sinflarda ham bor. Qishloqda oʻqigan bolalar oliy kasbiy taʼlim olish uchun shaharga borishlariga toʻgʻri keladi, chunki qishloqda davlat universitetlari, kollejlari yoki shunga oʻxshash muassasalar mavjud emas.

Jozibadorlik

Qishloq yaqinida „Hazrati Sulton“ deb nomlangan togʻ, shuningdek sayyohlar orasida mashhur boʻlgan „Hisorak suv ombori“ bor.