Vikipediya

Kempegovda xalqaro aeroporti

Kempegovda xalqaro aeroporti (IATA: BLR, ICAO: VOBL) – Hindistonning Karnataka shtati maʼmuriy markazi Bangalor shahriga xizmat koʻrsatuvchi xalqaro aeroport. 4,000 akr (1,600 ga) hududni egallagan aeroport shahardan taxminan 30 kilometr (19 mi) shimolda, Devanahalli shaharchasida joylashgan. Bengaluru International Airport Limited (BIAL) davlat-xususiy sheriklik konsorsiumi aeroportga egalik qiladi va boshqaradi. Aeroport 2008-yilning may oyida ochilgan va oʻsha vaqtga qadar shaharga xizmat koʻrsatib kelgan asosiy fuqarolik aeroporti HAL aeroportining muqobil boʻlgan. Nomi Bangalor shahri asoschisi Kempe Govda I sharafiga qoʻyilgan. Kempegovda xalqaro aeroporti Karnataka shtatining toʻliq quyosh energiyasida ishlaydigan birinchi aeroportiga aylandi, quyosh energiyasi CleanMax Solar kompaniyasi tomonidan generatsiya qilinadi[7][8].

Kempegovda xalqaro aeroporti
1-terminali
IATA kodi: BLR – ICAO kodi: VOBL
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi/Operator Bengaluru International Airport Limited (BIAL)
  • Fairfax Financial (Kanada bayrogʻi Kanada) (54%)
  • Siemens Project Ventures GmbH (Olmoniya bayrogʻi Olmoniya) (20%)
  • Hindiston aeroportlar boshqarmasi (Hindiston bayrogʻi Hindiston ) (13%)
  • Karnataka Davlat sanoat investitsiyalari va taraqqiyot korporatsiyasi (Hindiston bayrogʻi Hindiston ) (13%)[1]
Xizmat doirasi Bangalor
Joylashuvi Devanahalli, Bangalor qishloq okrugi, Karnataka, Hindiston bayrogʻi Hindiston
Ochilgan 2008-yil 24-may
Havo yoʻli tuguni
  • AIX Connect
  • Akasa Air[2]
  • Alliance Air
  • DHL Aviation[3]
  • FedEx Express
  • IndiGo
  • Star Air
Markazi
Dengiz sathidan balandligi 915 m / 3,002 ft
Koordinatalari 13°12′25″N 077°42′15″E / 13.20694°N 77.70417°E / 13.20694; 77.70417
Vebsayti Bengaluru Airport
Xarita
BLR (Hindiston)
BLR
Aeroportning Hindiston xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
09L/27R 4,000 13,123 Asfalt
09R/27L 4,000 13,123 Asfalt
Maʻlumotlar (2022-yil aprel – 2023-yil mart)
Yoʻlovchilar soni 31,911,429 ( 96%)
Xalqaro yoʻlovchilar 3,785,264 ( 29%)
Parvozlar soni 223,223 ( 50,8%)
Yuk tonnaji 410,311 (▼ 0,3%)
Manba: Hindiston aeroportlar boshqarmasi[4][5][6]

Aeroport odamlar yashaydigan barcha oltita qitʼa bilan bogʻlanadi, ulardan beshtasiga toʻgʻridan-toʻgʻri reyslarni taklif etadi. 2021–2022-moliya yilida aeroport taxminan 16,2 million yoʻlovchi hamda 411,550 tonne (453,660 short ton) yuk tashigan. Aeroport yoʻlovchi tashish, parvozlar soni va ichki va umumiy yuk tashish boʻyicha Hindistondagi uchinchi eng gavjum aeroport (Dehli va Mumbay aeroportlaridan keyin) boʻlib, Osiyoda 29-oʻrinda turadi[9].

Aeroportda ikkita yoʻlovchi terminali bor, ular ham mahalliy, ham xalqaro parvozlarga xizmat koʻrsatadi va ikkita uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud boʻlib, ulardan ikkinchisi 2019-yil 6-dekabrda foydalanishga topshirilgan[10][11]. Ikkinchi terminal 2022-yil dekabr oyida Bosh vazir Narendra Modi tomonidan ochilgan va 2023-yilning yanvar oyida mahalliy parvozlarga xizmat koʻrsatishni boshlagan, sentyabrda esa barcha xalqaro qatnovlar yangi terminalga koʻchirilgan[12][13]. Shuningdek, yuk shaharchasi va uchta yuk terminali mavjud. Aeroport AIX Connect, Alliance Air, Go First, IndiGo, Star Air va DHL Aviation aviakompaniyalari uchun hab boʻlib xizmat qiladi va Air India hamda SpiceJet uchun ikkilamchi havo tugunidir[13].

Tarixi

tahrir

Rejalashtirilishi (1991–2004)

tahrir

Bangalor shahri markazidan 5 kilometr (3.1 mi) masofada joylashgan HAL aeroporti shaharga xizmat koʻrsatuvchi dastlabki aeroport edi va 2008-yilgacha Bangalorning asosiy aeroporti boʻlib kelgan edi. Dastlab 1942-yilda harbiy va mudofaa maqsadlarida tashkil etilgan HAL birinchi marta 1970-yillarning oxirida mahalliy qatnovlarga xizmat koʻrsatishni boshladi. Mahalliy reyslar taklifining kutilmagan mashhurligi aeroportning tez kengayishiga turtki boʻldi. 1990-yillarning oxirida birinchi xalqaro reyslar amalga oshirildi[14]. Air India Singapurga parvozi bilan xalqaro reyslarni taklif qilgan birinchi aviakompaniya boʻldi. 2000-yilda ilk xorijiy aviakompaniya HAL aeroportidan parvozlarni amalga oshirdi. Bu aviakompaniya Royal Nepal Airlines boʻlib, Katmanduga parvoz qildi, bir yildan keyin Germaniyadan Lufthansa A340 samolyotida aviaqatnovlarni boshladi. British Airways va Air France kabi bir qancha yirik xalqaro aviatashuvchilar 2005-yilga kelib HAL aeroportiga uchayotgan edilar[15].

Biroq Bangalor Hindistonning Kremniy vodiysiga aylangani va shaharga yoʻlovchilar oqimi oshgani sayin bitta uchish-qoʻnish yoʻlagi va cheklangan samolyotlar toʻxtash joyiga ega HAL aeroporti ortib borayotgan talabga javob bera olmay qoldi. 2007-yilda u yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatish boʻyicha 8 millionlik marrani bosib oʻtdi, bu esa aeroportning dastlabki sigʻimi 3,6 milliondan ikki baravar koʻp[16][17]. Aeroportni kengaytirish uchun boshqa joy yoʻq edi va perronda faqat oltita samolyot bir vaqtda toʻxtay olar edi[18]. 1991-yil mart oyida Hindiston Milliy aeroportlar boshqarmasining (NAAI) oʻsha paytdagi raisi S. Ramanatan yangi aeroport oʻrnini tanlash uchun komissiya yigʻdi. Hay’at Bangalordan 30 kilometr (19 mi) shimoldagi Devanahalli qishlogʻini tanladi[19][20]. Shtat hukumati aeroportni xususiy sherik ishtirokida qurish taklifi bilan chiqdi, Milliy hukumat 1994-yilda ushbu taklifni maʼqulladi[21]. Nihoyat, 1995-yilda Hindiston aeroportlar boshqarmasi (AAI) va Karnataka shtati hukumati xalqaro konsorsiumlarni shaharning yangi aeroportiga egalik qilish, qurish va foydalanish uchun tenderda ishtirok etishga chaqirdi[22].

1995-yil dekabr oyida Tata Group, Raytheon va Singapur Changi aeroporti konsorsiumi shtat hukumati bilan loyihada ishtirok etish boʻyicha oʻzaro anglashuv memorandumini imzoladilar. 1998-yil iyun oyida konsorsium hukumatning rozilik berishidagi kechikishlari tufayli loyihani tark etishini maʼlum qildi. Kechikish sabablari orasida aeroportning joylashuvi va HAL aeroporti taqdiri boʻyicha bahslar ham bor edi[19][23].

1999-yil may oyida Hindiston aeroportlar boshqarmasi (AAI) va Shtat hukumatining Karnataka davlat sanoat va infratuzilmani rivojlantirish korporatsiyasi (KSIIDC) loyihaning mohiyati boʻyicha oʻzaro anglashuv memorandumini imzoladilar. Bu davlat-xususiy sheriklik loyihasi boʻlib, AAI va KSIIDC 26% ulushga, xususiy sheriklar esa qolgan 74% ulushga ega boʻladi[21]. 2001-yil yanvar oyida Shtat hukumati Bengaluru International Airport Limited (BIAL) kompaniyasini maxsus maqsadli korxona sifatida tashkil qildi va xususiy sheriklar qidirishni boshladi[24]. Noyabrga kelib, loyihaga Syurix aeroporti, Siemens Project Ventures va Larsen & Toubro kompaniyalari jalb qilindi[25]. Qurilish 2002-yil oktyabr oyida boshlanishi kutilayotgan edi[26], shunga qaramay, hukumatning kechikishlari davom etdi[27][28]. Shtat hukumati, Milliy hukumat va BIAL oʻrtasidagi konsessiya shartnomasi 2004-yil iyul oyida imzolandi[29]. Shartnomada BIAL HAL aeroportini yopishni talab qilgan edi[30].

Yer ajratish va olishning dastlabki bosqichidan boshlab, 2002-yilda aksiyadorlik shartnomalari imzolanishigacha va qurilish boshlanishiga qadar qariyb oʻn yil vaqt oʻtdi. Huquqiy bazani shakllantirish jarayonida BIALning asosiy eʼtibori aviatsiya sanoati duch kelgan misli koʻrilmagan oʻsishda edi[22].

Dizayni

tahrir

Loyihani dastlabki rejalashtirish bosqichida BIAL 2008-yilda – faoliyatning birinchi yilida 5 million atrofida yoʻlovchilar oqimini kutgan edi. Biroq yangi aeroport qurilishi boshlangan paytda HAL aeroporti allaqachon 8 milliondan ortiq yoʻlovchiga xizmat koʻrsatib ulgurdi. Jarayonni qayta ishlab chiqish va kerakli ruxsatnomalarni olish uchun toʻqqiz oydan koʻproq vaqt kerak boʻldi va quvvati oshirilgan loyihani tasdiqlashga ruxsat berilganda qurilish ishlarining yarmi bajarilib boʻlgandi. Loyiha qiyinchilikka qaramay yaxshi yoʻlga qoʻyildi va dastlabki ochilish sanasida tayyor boʻlishi kutilgan edi[22].

Qayta koʻrib chiqilib quvvati oshirilgan loyiha yiliga oʻn bir million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatish uchun moʻljallandi, bu dastlabki rejadagi yiliga 5 million yoʻlovchiga nisbatan 2,2 baravar koʻproq. BIALning kengaytirilgan loyihasida sakkizta yoʻlovchilar chiqish koʻprigi, bitta qoʻsh qoʻlli aerokoʻprik, toʻqqizta masofaviy avtobus darvozasi va samarali taksi yoʻllari boʻlgan 4000 metrlik uchish-qoʻnish yoʻlagidan iborat terminal qurish rejalari bor edi. BIAL shuningdek, 42 ta Code-C tasnifidagi samolyotlar uchun stendlar (sakkizta aloqa stendlari bilan), shuningdek, havo va quruqlik yoʻllari tizimiga ega apron qurishni rejalashtirdi. Butun loyihaning taxminiy qiymati 1930 kror rupiyani (taxminan $430 mln) tashkil qildi[22].

Qurilishi va ochilishi (2005–2008)

tahrir

Qurilish nihoyat 2005-yil 2-iyulda boshlandi[31]. Tadqiqotlar 2008-yilda aeroport 6,7 million yoʻlovchi qabul qilishini koʻrsatdi, havo bandargohining dastlabki sigʻimi 4,5 milliondan qayta loyihalanganidan keyin 11 million yoʻlovchiga koʻtarildi[32], terminal hajmi kengaytirildi va samolyot stendlari soni orttirildi. Aeroportning qiymati 19,3 mlrd rupiyaga ($240 mln) oshdi[33]. Qurilish 32 oyda yakunlandi va BIAL aeroport ochilish sanasini 2008-yil 30-mart deb belgiladi[34]. Biroq aeroportda havo harakatini boshqarish xizmatlarini tashkil etishdagi kechikishlar tufayli ishga tushirish sanasi dastlab 2008-yil 11-mayga[35] va nihoyat 24-mayga koʻchirildi[36].

Aeroportning ochilish sanasi yaqinlashar ekan, jamoatchilik tanqidi asosan HAL aeroportining yopilishiga qaratilgan edi. 2008-yil mart oyida AAI xodimlari ishsiz qolishlaridan qoʻrqib, HAL aeroporti hamda Haydaroboddagi Begumpet aeroportining yopilishiga qarshi ommaviy ish tashlash oʻtkazdilar[37]. Bir guruh fuqarolar va ishbilarmonlardan iborat Bangalore City Connect Foundation may oyi oʻrtalarida yangi aeroport soʻnggi talab prognozlari uchun juda kichik ekanligini daʼvo qilib, miting oʻtkazdi[38][39]. 23-may kuni Karnataka Oliy sudida shahar va aeroport oʻrtasidagi aloqaning yomonligi yuzasidan sud majlisi boʻlib oʻtdi. Oxir-oqibat, Shtat hukumati yangi aeroportni ochishni va HAL aeroportini yopishni davom ettirishga qaror qildi[40].

Yangi aeroport birinchi reysni Mumbaydan ochilish kunidan oldingi kechada qabul qildi, chunki Air India 609-reysi yarim tundan keyin Singapurga parvozni davom ettirishi kerak edi. Samolyot 23-may kuni kechki 10:40 da qoʻndi[41]. Kampegovda aeroporti Haydaroboddagi Rajiv Gandi xalqaro aeroporti va Kochin xalqaro aeroportidan keyin Hindistonda davlat-xususiy sheriklik doirasida ochilgan uchinchi aeroportga aylandi[42].

Qayta nomlanishi va kengaytirilishi (2009-yildan hozirgi kungacha)

tahrir

Aeroportning dastlabki nomi „Bangalor xalqaro aeroporti“ edi[43]. 2009-yil fevral oyida Shtat hukumati Milliy hukumatga aeroport nomini Bangalor asoschisi Kempe Govda I sharafiga qayta nomlash taklifini yubordi[44]. Rasmiy Dehli reaksiya koʻrsatmagach, shtat hukumati 2011-yil dekabr oyida aeroport nomini oʻzgartirish toʻgʻrisida qaror qabul qildi[45]. Milliy hukumat 2012-yilda taklifni qabul qildi[46] va 2013-yil iyul oyida rasman tasdiqladi[45]. 2013-yil 14-dekabrda kengaytirilgan terminal binosining ochilishi munosabati bilan aeroport rasman „Kempegovda xalqaro aeroporti“ deb oʻzgartirildi[47].

Kingfisher Airlines bir vaqtlar aeroportdan oʻzining habi sifatida foydalangan va Kempegovdadan parvoz qiluvchi eng yirik aviakompaniyalardan biri edi. 2012-yil oktyabr oyida aviakompaniyaning yopilishi ortidan, boshqa aviakompaniyalar koʻproq reyslarni qoʻshish orqali mahalliy qatnovlardagi Kingfisherning boʻshligʻini toʻldirishga kirishdilar[48]. Bundan tashqari, Air Pegasus va AirAsia India aviakompaniyalari 2014-yilda aeroportda oʻz hablari faoliyatini boshladi[49][50].

Kengaytirishning birinchi bosqichi 2011-yil iyun oyida boshlandi va 2013-yil dekabrida yakunlandi[51][52]. 15 mlrd rupiya ($190 mln) qiymatga ega bu bosqichda yoʻlovchi terminali hajmi ikki baravar oshirilib, 150,556 square metre (1,620,570 kv ft)ga yetkazildi va roʻyxatdan oʻtish, immigratsiya, xavfsizlik va bagajni qaytarib olish uchun qoʻshimcha inshootlar qurildi[52][53]. Shuningdek, bitta mahalliy va uchta xalqaro darvoza qoʻshildi. Katta, suriladigan tom dastlabki binoni kengaytirilgan maydonlar bilan bogʻladi[54]. „1A-terminali“ nomini olgan kengaytirilgan terminal aeroportning yillik yoʻlovchi sigʻimini 25 million kishiga yetkazdi[55].

2022-yil sentyabr oyida Qantas Airbus A330 samolyotlari bilan Sidneyga ucha boshladi. Bu Bangalor va Avstraliya oʻrtasidagi birinchi toʻxtovsiz aviaqatnov sanaladi[56][57]. Keyingi oyda Emirates Dubayga uchadigan parvozlaridan birida Airbus A380dan foydalanishni boshladi va bu Bangalorning dunyodagi eng katta yoʻlovchi samolyotini birinchi marta qabul qilishi hisoblanadi[58]. Air India 2022-yil dekabr oyida Boeing 777 samolyotlarida San-Fransiskoga muntazam parvozlarni boshladi[59].

Egaligi

tahrir

Aeroport Bengaluru International Airport Limited (BIAL) OAJ tomonidan egalik qilinadi va boshqariladi. Hindiston hukumati tomonidan BIALga aeroportni 30 yilga boshqarish huquqi berilgan, bu huquq yana 30 yilga uzaytirilishi mumkin. Kompaniya davlat-xususiy sheriklik konsorsiumi hisoblanadi. GVK hind konglomerati dastlab Bangalor aeroportining 43% aksiyalariga egalik qilgan. 2016-yilda GVK oʻzining BIALdagi 33% ulushini Kanadaning Fairfax Financial kompaniyasiga 2149 kror rupiyaga sotishga qaror qildi. 2017-yil mart oyida GVK bu oldi-sotdi amalga oshirilganini tasdiqladi[60].

Nihoyat, 2018-yil yanvar oyida GVK qolgan 10% aksiyalarini Fairfax Financial kompaniyasiga ₹1290 krorga ga sotishga va Bangalor aeroportidan butunlay chiqib ketishga qaror qildi[60].

Aeroportning 26% ulushi davlat korxonalari – Karnataka Davlat sanoat investitsiyalari va taraqqiyot korporatsiyasi (13%) va Hindiston aeroportlar boshqarmasi (13%), 74% esa xususiy kompaniyalarga – Fairfax Financial (54%) va Siemens Project Ventures (20%) tegishli[61][62][63].

2021-yil mart oyida Hindiston aeroportlari maʼmuriyati mablagʻ toʻplash uchun oʻzining 13% ulushini sotish rejalarini eʼlon qildi. 2022–2025-moliya yillari orasida hind hukumati aviatsiya orqali ₹20,782 kror miqdorida daromad olishni maqsad qilgan. Jarayon Bangalor aeroporti ulushlarini sotish bilan boshlanadi, undan keyin Haydarobod, Mumbay va Dehli aeroportlaridagi ulushlar sotuvga qoʻyiladi[64].

Aeroport infratuzilmasi

tahrir
 
Xalqaro uchib kelish zalidagi bojsiz savdo hududi

Uchish-qoʻnish yoʻlaklari

tahrir

Kempegovda xalqaro aeroportida ikkita uchish-qoʻnish yoʻlagi mavjud.

Kempegovda xalqaro aeroportidagi faol uchish-qoʻnish yoʻlaklari
Uchish-qoʻnish yoʻlagi nomlanishi Uzunligi Kengligi Yaqinlashish chiroqlari / ILS
09L/27R 4,000 metr (13,000 ft) 45 metr (148 ft) CAT I / CAT I[65]
09R/27L 4,000 metr (13,000 ft) 45 metr (148 ft)[66] CAT III / CAT III[67]

Uchish-qoʻnish yoʻlaklari yotqizilganidan toʻrt yil oʻtgach, birinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi (hozir 09L/27R deb nomlanadi) sifatining jiddiy pasayishi tufayli butunlay taʼmirlandi[68]. 2012-yil 11-martdan 3-aprelgacha bu yoʻlak har kuni soat 10:30 dan 17:30 gacha yopiq holatda turdi[69]. Natijada, BIAL Larsen & Toubro qurilish kompaniyasini uchish-qoʻnish yoʻlagini sifatsiz qurishda aybladi[70]. 09L/27R uchish-qoʻnish yoʻlagining janubida toʻliq uzunlikdagi parallel taksi yoʻli va Blue Dart/DHL terminalidan yoʻlovchi terminaligacha choʻzilgan apron mavjud[68].

Aeroportda ikkinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishi tugallandi va 2019-yil 6-dekabrdan boshlab, IndiGo aviakompaniyasining Haydarobod reysi (6E 466) 09R uchish-qoʻnish yoʻlagidan havoga koʻtarilganida rasman foydalanilishi boshlandi[71]. Uchish-qoʻnish yoʻlagi barcha turdagi samolyotlarni, jumladan Airbus A380 va Boeing 747-8 kabi Code-F tasnifidagi samolyotlarni qabul qila oladi va CAT IIIB ILS bilan jihozlangan. Yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi bitta parallel taksi yoʻli va ikkita koʻndalang taksi yoʻllari bilan bogʻlangan. Koʻndalang taksi yoʻllari uchish-qoʻnish yoʻlagini sharqda 1-va 2-terminallardagi apronlar hamda mavjud shimoliy uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan bogʻlaydi. Birinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi (09L/27R) ham kengaytirish ishlari doirasida yangilandi[72].

Eski uchish-qoʻnish yoʻlagi (09L/27R) 2020-yil 22-iyundan reabilitatsiya va mustahkamlash maqsadida toʻqqiz oyga yopildi[73]. 2021-yil 31-mart kuni uchish-qoʻnish yoʻlagi yana xizmat koʻrsatish uchun ochildi va janubiy uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan foydalanishga topshirildi, bu esa KIAni Janubiy Hindistondagi parallel uchish-qoʻnish yoʻlaklaridan foydalanayotgan birinchi aeroportga aylantirdi[74].

Terminallari

tahrir

1-terminal

tahrir
 
Kempegovda xalqaro aeroportining avvalgi xalqaro parvozlar boʻlimi

Yagona integratsiyalangan yoʻlovchi terminali mahalliy reyslarni qabul qiladi. U 150,556 m2 (1,620,570 kv ft) hududni qamrab oladi va yiliga 20 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsata oladi[53][55]. Roʻyxatdan oʻtish va bagajni qabul qilish joylari podvalda, uchib ketish eshiklari esa birinchi qavatda joylashgan. Birinchi qavatdagi 1, 2, 12–18, 28–30 eshiklar mahalliy qatnovlar uchun, 31–42 eshiklar xalqaro qatnovlar uchun moʻljallangan, 3–9 eshiklar Gʻarbiy va 19–25 eshiklar Sharqiy yoʻnalishlarda avtobus eshiklari hisoblanadi[75]. 41–42-eshiklar dunyodagi eng yirik yoʻlovchi samolyoti Airbus A380 ga xizmat koʻrsatish uchun jihozlangan[76]. Dam olish xonalari Travel Food Services tomonidan taqdim etiladi, bu terminalda tranzit mehmonxona ham ishlaydi. VIP yoʻlovchilar uchun alohida 930-square-metre (10,000 kv ft) maydonga ega dam olish hududi mavjud[54][77][78].

1-terminalda ikkita kutish zali bor: 080 mahalliy va 080 xalqaro zallari. Bangalor shahrining magistral telefon raqami tufayli „080“ nomini olgan zallar Bangalor bogʻ-shahrining mahalliy sanʼati, madaniyatidan ilhomlanib yasatilgan interyer va botanika elementlariga ehtirom koʻrsatilgan holda bezatilgan hamda shaharning jonli hikoyalarini koʻrsatib beradi. Ikkala zalni ham Travel Food Services boshqaradi[79].

12-sentyabrdan boshlab 1-terminal faqat Indigo, Akasa Air, Alliance Air va SpiceJet tomonidan amalga oshiriladigan mahalliy reyslarga xizmat koʻrsatadi, bunda barcha xalqaro qatnovlar 2-terminalga oʻtkazilgan[80].

2-terminal

tahrir
 
2-terminaldagi xalqaro uchib ketish hududi.

Skidmore, Owings & Merrill tomonidan Bangalorning bogʻ-shahriga hurmat sifatida ishlab chiqilgan va Larsen & Toubro tomonidan qurilgan aeroportning ikkinchi terminali 2022-yil 11-noyabrda Bosh vazir Narendra Modi tomonidan ochilgan. Taxminan ₹5 000 kror miqdoridagi xarajat evaziga qurilgan terminal birinchi bosqichda 255 000 kv.m maydonga ega boʻlib, aeroport sigʻimini yiliga qoʻshimcha 25 million yoʻlovchiga koʻpaytirishga yordam beradi[81]. 2-terminal qurilishining ikkinchi bosqichi rejaga kiritilgan va aeroport sigʻimini yiliga qoʻshimcha 20 million yoʻlovchiga koʻtarishi kutilmoqda[82], bu esa terminalning umumiy sigʻimini yiliga 45 milliondan ortiq yoʻlovchiga yetkazadi. 2-terminalning birinchi bosqichi qurilishi 2018-yilda boshlangan, biroq loyiha COVID-19 pandemiyasi tufayli kechikishlarga duch keldi[83].

2-terminalning uchib kelish zonasi birinchi qavatda, uchib ketish esa ikkinchi qavatda rejalashtirilgan. 2-terminalning birinchi bosqichida 95 ta roʻyxatdan oʻtish punkti, 17 ta xavfsizlik nazorati yoʻlagi, 9 ta yuk tashish kamarlari, 34 ta anʼanaviy va 6 ta elektron immigratsiya darvozalari mavjud. Airbus A380 va Boeing 747-8 kabi yirikroq samolyotlarni qabul qilish uchun Code-F tasnifidagi eshiklarni oʻz ichiga olgan asfalt va reaktiv koʻprikli eshiklari bor 2-terminalning birinchi bosqichi 2023-yil 15-yanvarda mahalliy qatnovlar uchun ochildi, Star Air yangi terminalda ishlaydigan birinchi aviakompaniya boʻldi[84]. 2023-yil 12-sentyabrda 2-terminal barcha xalqaro qatnovlarni qabul qila boshladi, Saudia 2-terminalda xalqaro reyslarni amalga oshiradigan birinchi xorijiy aviakompaniyaga aylandi[85]. 2-terminal xalqaro reyslardan tashqari, Air India, AIX Connect, Vistara va Star Air tomonidan amalga oshiriladigan ichki reyslarga ham xizmat koʻrsatadi[86].

Aviayoqilgʻi xizmatlari

tahrir

Aeroportda 11 akr (4.5 ga) hududni egallaydigan yoqilgʻi fermasi yuk shaharchasi va yoʻlovchi terminalining gʻarbiy qismida joylashgan. U Indian Oil Skytanking Ltd (IOSL) tomonidan qurilgan, ammo bir nechta neft kompaniyalari tomonidan foydalaniladi[87]. 2008-yil oktyabr oyida Indian Oil oʻzining Devanagontidagi saqlash terminali va Kempegovda aeroporti orasida 36-kilometr (22 mi)lik yonilgʻi quvurini foydalanishga topshirdi. Ilgari aviayoqilgʻi aeroportga sisternalarda olib kelinardi va bu transport va ifloslanish muammolarini keltirib chiqarardi[88].

Yuk tashish infratuzilmalari

tahrir

Kempegovda aeroportida uchta yuk terminali mavjud. Ulardan biri AISATS (Air India Singapore Airport Terminal Services) Ltd tomonidan boshqariladi va 150,000 tonne (170,000 short ton) yuk tashish quvvatiga ega[89]. Bu terminal farmatsevtika mahsulotlarini saqlash omborini ham oʻz ichiga oladi[90].

DHL va Blue Dart Aviation birgalikda 20,500-square-metre (221,000 kv ft) maydonga ega terminalni boshqaradi[91].

Uchinchi yuk terminali Menzies Aviation va Bobba Group (Lufthansa Cargoning savdo agenti) oʻrtasidagi qoʻshma korxona – Menzies Aviation Bobba (Bangalore) Pvt. Ltd tomonidan boshqariladi. 170 000 kvadrat fut yuk terminali 2008-yilning may oyida ish boshlagan. Terminal yiliga 280,000 tonne (310,000 short ton) yukni qayta ishlash quvvatiga ega[92].

2008-yil dekabr oyida BIAL yuklarga xizmat koʻrsatish uchun alohida qishloq tashkil qildi. Qishloq 11 akr (4.5 ga) maydonni egallagan va ofis maydoni, konferensiya zallari, xodimlar uchun kafeterya va 80 ga yaqin yuk mashinalari uchun toʻxtash joyini oʻz ichiga oladi[89]. U 2010-yilgacha faoliyat boshlamadi va dastlab yuk kamligi tufayli muammolarga duch keldi, baʼzi yuk agentlari ochilish kechikishini yuqori ijara haqi va cheklangan infratuzilma bilan bogʻlashdi[93].

Boshqa imkoniyatlari

tahrir

IndiGo iFly taʼlim akademiyasi

tahrir

2019-yil 4-sentyabr kuni Hindistonning yetakchi aviakompaniyasi IndiGo oʻzining iFly taʼlim akademiyasini Bangalorda ham qurishini maʼlum qildi. Bu aviakompaniyaning mamlakatdagi ikkinchi shunday muaassasasi hisoblanadi. Akademiya aeroport kampusida quriladi[94].

2019-yil 6-sentyabrdan boshlab iFly aviakompaniya xodimlarini oʻqitishni osonlashtirdi. Aviakompaniyaning 27 000 dan ortiq xodimlariga akademiyada 100 dan ortiq oʻqituvchilar doimiy ravishda seminarlar oʻtadilar[94].

IndiGo Airlines aviakompaniyasining iFly taʼlim akademiyasi oʻz xodimlariga yil davomida mijozlarga xizmat koʻrsatish, perronda va saralash boʻyicha oʻqitish, xavfsizlik va favqulodda holatlardagi tartib-qoidalar, uchib ketishdagi nazorat qilish tizimi, aloqa va yetakchilarni tayyorlash va masofaviy taʼlim kabi ish jarayonida zarur boʻlgan koʻnikmalar boʻyicha maxsus treninglar oʻtkazadi[95].

IndiGo taʼmirlash va qayta tiklash bazasi

tahrir

IndiGoning asosan Airbus samolyotlaridan iborat aviaparkiga xizmat koʻrsatuvchi ikkinchi obyekti Bangalor aeroportida joylashgan. 218 000 ft.² atrofida maydonga ega boʻlgan obyekt, tor fyuzelyajli samolyotlar uchun bir nechta va keng fyuzelyajli samolyotlar uchun bitta toʻxtash joyiga ega[96]. MRO nihoyasiga yetdi va 2022-yil noyabr oyidan ishlamoqda[97].

Markaziy oshxona

tahrir

Oziq-ovqat yetkazib beruvchi SATS xizmati 14 000 kvadrat metr maydondagi birinchi markaziy oshxonasi faoliyatini yoʻlga qoʻydi, 210 kror rupiya miqdoridagi investitsiya hududdagi talabni qondirishga moʻljallangan. SATS aeroport bilan Taj SATS orqali bort keytering, AISATS orqali yerda ovqat yetkazib berish boʻyicha uzoq muddatdan beri hamkorlikni amalga oshirib kelmoqda[98].

Aeroportga aloqador kelajakdagi rejalar

tahrir

Hozirda kengaytirishning ikkinchi bosqichi davom etmoqda, bu bosqich ikkinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi va yoʻlovchi terminali qurilishini oʻz ichiga oladi. Kempegovda xalqaro aeroporti toʻliq qurib bitkazilgandan soʻng yiliga 55 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatish imkoniyatiga ega boʻladi[99][100]. Taxminan 40 mlrd rupiya ($500 mln) qiymatidagi loyiha 2014-yil sentyabr oyida Atrof-muhit, oʻrmon va iqlim oʻzgarishi vazirligidan (MOEFCC) ruxsat oldi[101][102].

Ikkinchi uchish-qoʻnish yoʻlagidagi yerda amalga oshiriladigan ishlar 2016-yil fevral oyida boshlangan va uchish-qoʻnish yoʻlagi 2019-yil dekabrida ochilgan[101][103]. 1-terminaldan janubda joylashgan uchish-qoʻnish yoʻlagi 09/27 uchish-qoʻnish yoʻlagiga parallel boʻlib, oʻlchami 4,000 by 60 metr (13,120 ft × 200 ft), birinchi uchish-qoʻnish yoʻlagidan kengroq, shuning uchun u kattaroq samolyotlarni qabul qila oladi. Yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi, shuningdek, CAT III sertifikatiga ega boʻlib, bu samolyotlarga tuman va boshqa past koʻrish sharoitlarida qoʻnish imkonini beradi[104].

Aeroportning kutilayotgan oʻsishini taʼminlash uchun ikkinchi terminal qurildi. Ushbu terminal Skidmore, Owings & Merrill tomonidan ishlab chiqilgan va qurilish shartnomasi Larsen & Toubro kompaniyasiga topshirilgan. Birinchi bosqichda terminal yiliga 25 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadi, ikkinchi bosqichda esa yiliga yana 20 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadi. 2-terminal 2022-yil dekabr oyida ishga tushirilgan va 2023-yil yanvarida ish boshlagan[105].

Hozirgi uchish-qoʻnish yoʻlagidan 1500 metr shimolda quriladigan uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi aeroportda havo qatnovining oʻsishini qondirish uchun quriladi. „Yangi Shimoliy parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi“ deb nomlangan rasmiylar uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan havo tirbandligini yumshatishga umid qilmoqda[106][107]. Budan tashqari aeroport uchun uchinchi yoʻlovchi terminali qurish ham taklif qilingan. Uning qurilishi 2034-yildan boshlanishi va dekadaning oxirida yakunlanishi kutilmoqda[107].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

tahrir

Yoʻlovchi tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
Air Arabia Sharja[108]
Air France Parij–Sharl de Goll[109]
Air India[110] Dehli,  Haydarobod, Mumbay,  San Fransisko[111][112], Singapur (2023-yil 23-oktyabrdan qayta tiklanadi)[113],  Chennay
Mavsumiy: Male
Air India Express  Indaur (2023-yil 29-oktyabrdan boshlanadi)[114]
AirAsia Kuala Lumpur–Xalqaro[115]
AIX Connect,   Hindiston [116]  Bagdogra,  Bxubaneshvar, Dehli,  Goa–Dabolim,  Guvahati,  Haydarobod,  Jaypur,  Kalkutta,  Kochi,  Lakhnau[117], Mumbay,  Puna,  Ranchi,  Srinagar,  Surat[118],  Visakhapatnam,  Chennay
Akasa Air,   Hindiston [119]  Agartala, Ahmadobod,  Bagdogra,  Bxubaneshvar, Dehli,  Goa–Mopa,  Guvahati,  Haydarobod,  Kalkutta,  Kochi,  Lakhnau, Mumbay,  Puna,  Varanasi
Alliance Air,   Hindiston  Goa–Dabolim[120],  Gulbarga,  Haydarobod[121],  Kochi,  Salom (2023-yil 16-oktyabrdan boshlanadi)[122],  Vidyanagar[123],  Vijayavada[124][125]
Batik Air Malaysia Kuala Lumpur–Xalqaro[126]
British Airways London–Hiatrou[127]
Cathay Pacific Hong Kong[128]
Emirates Dubay–Xalqaro[129]
Ethiopian Airlines Addis-Abeba (  Efiopiya)[130]
Etihad Airways Abu-Dabi[131]
Gulf Air Bahrayn[132]
IndiGo  Agartala,  Agra[133][134], Ahmadobod, Amritsar,  Avrangobod,  Bagdogra,  Bareli [135][134], Bangkok–Suvarnabhumi[136],  Belgaon, Bhopal,  Bxubaneshvar, Dehli,  Dehradun, Doha[137], Dubay–Xalqaro,  Durgapur[138][134],  Goa–Dabolim,  Goa–Mopa[139],  Gorakhpur[140],  Guvahati,  Haydarobod,  Hubli,  Imphal,  Indaur,  Jaypur[141],  Jodhpur,  Kadapa,  Kalkutta,  Kannur,  Kanpur[142],  Karnul[143][134],  Koimbatur,  Kojikode,  Kolhapur[144],  Kolombo–Bandaranaike[145],  Kochi,  Lakhnau,  Maduray, Male[146],  Mangalor, Mumbay,  Nagpur,  Nashik (2023-yil 29-oktyabrdan boshlanadi)[147],  Patna,  Port Blair,  Prajagraj,  Puna,  Raypur,  Rajahmundri,  Rajkot[148],  Ranchi, Singapur[149],  Surat,  Tirupati,  Tiruvanantapuram,  Tiruchirappalli,  Tutukudi,  Udaypur,  Vadodara,  Varanasi,  Vijayavada,  Visakhapatnam[150],  Shirdi[151][134],  Shivamogga[152],  Chandigarh,  Chennay
Mavsumiy:  Dimapur[153],  Jorhat[154],  Silchar[155],  Srinagar[145]
Japan Airlines Tokio–Narita[156]
Jazeera Airways Kuvayt[157]
KLM,   Niderlandiya Amsterdam[158]
Kuwait Airways Kuvayt (2023-yil 29-oktyabrdan qayta tiklanadi)[159]
Lufthansa Frankfurt[160], Myunxen (2023-yil 3-noyabrdan boshlanadi)[161]
Malaysia Airlines Kuala Lumpur–Xalqaro[162]
Maldivian Male (2023-yil 30-oktyabrdan boshlanadi)[163]
Nepal Airlines  Bhairahava[164],  Katmandu[165]
Oman Air  Maskat[166]
Qantas Sidney[167]
Qatar Airways Doha[168]
Saudia Jidda[169]
Singapore Airlines Singapur[170]
SpiceJet,   Hindiston [171]  Bagdogra,  Darbhanga, Dehli,  Goa–Dabolim,  Guvalyor,  Kalkutta,  Koimbatur,  Mangalor (2023-yil 29-oktyabrdan boshlanadi)[172], Mumbay,  Patna,  Pondicherry,  Puna (2023-yil 29-oktyabrdan qayta tiklanadi)[171],  Tiruvanantapuram,  Visakhapatnam,  Shirdi
SriLankan Airlines  Kolombo–Bandaranaike[173]
Star Air,   Hindiston  Bidar[174],  Gulbarga,  Haydarobod,  Hubli,  Jamnagar,  Puna[175][176],  Tirupati[177]
Thai AirAsia  Bangkok–Don Mueang[178]
Thai Airways International Bangkok–Suvarnabhumi[179][180]
Thai Lion Air  Bangkok–Don Mueang[181]
Virgin Atlantic,   Birlashgan Qirollik London–Hiatrou (2024-yil 1-apreldan boshlanadi)[182]
Vistara,   Hindiston [183]  Dehradun, Dehli,  Goa–Dabolim,  Goa–Mopa,  Guvahati,  Haydarobod, Mumbay,  Port Blair (2023-yil 1-noyabrdan boshlanadi)[113],  Chandigarh

Yuk tashish

tahrir
Aviakompaniya Manzillar
AeroLogic,   Olmoniya Bangkok–Suvarnabhumi, Frankfurt[184], Hong Kong,  Leypsig/Halle
Amazon Air,   AQSh  Koimbatur, Dehli,  Haydarobod, Mumbay[185]
Blue Dart Aviation,   Hindiston Dehli,  Kalkutta, Mumbay[186],  Chennay
Cathay Cargo,   Gonkong Hong Kong[187]
DHL Aviation,   Olmoniya Bahrayn, Bangkok–Suvarnabhumi, Frankfurt[3][188], Hong Kong,  Leypsig/Halle,  Xoshimin
Ethiopian Airlines Cargo Addis-Abeba (  Efiopiya), Guanchjou, Hong Kong[189]
Etihad Cargo Abu-Dabi[190]
Express Air Cargo,   Tunis Hong Kong,  Tunis[191], Sharja
FedEx Express,   AQSh Dubay–Xalqaro, Guanchjou,  Indianapolis,  Kyoln/Bonn  Los-Anjeles,  Lyej,  Memfis, Parij–Sharl de Goll[192][193]
IndiGo CarGo Dehli,  Durgapur[194],  Kalkutta[195]
Lufthansa Cargo,   Olmoniya Bangkok–Suvarnabhumi, Frankfurt, Hong Kong, Myunxen, Seul–Inchxon, Toshkent[196], Sharja,  Chendu–Shuangliu,  Chennay[197]
MASKargo,   Malayziya Kuala Lumpur–Xalqaro[198]
National Airlines,   AQSh Myunxen[199],  Chikago–Rokford
Qatar Airways Cargo Doha[200]
Quikjet Cargo,   Hindiston Dehli,  Haydarobod, Mumbay[201],  Chennay
Saudia Cargo Ar-Riyod[202], Jidda
Sichuan Airlines,   Xitoy  Chendu–Shuangliu, Chunsin[203]
Singapore Airlines Cargo Amsterdam, Singapur[204], Sharja
Turkish Airlines Cargo  Kolombo–Bandaranaike, Dammom
Uni-Top Airlines,   Xitoy  Kunmin,  Uxan[205]
UPS Airlines,   AQSh  Kyoln/Bonn,  Shenjen[206]
YTO Cargo Airlines,   Xitoy  Kunmin[207]

Statistika

tahrir
BLR dan eng gavjum ichki yoʻnalishlar (2021–2022)[208]
Oʻrni Aeroport Aviatashuvchilar Uchib ketayotgan yoʻlovchilar soni
1 Dehli Air India, AIX Connect, Akasa Air, IndiGo, SpiceJet, Vistara 1 117 057
2 Mumbay, Maharashtra Air India, AIX Connect, Akasa Air, IndiGo, Vistara 751 580
3 Kalkutta, Gʻarbiy Bengaliya AIX Connect, Akasa Air, IndiGo, SpiceJet 677 476
4 Haydarobod, Telangana Air India, AIX Connect, Akasa Air, Alliance Air, IndiGo, Star Air, Vistara 465 868
5 Kochi, Kerala AIX Connect, Akasa Air, Alliance Air, IndiGo 325 070
6 Goa–Dabolim, Goa AIX Connect, Alliance Air, IndiGo, SpiceJet, Vistara 306 874
7 Ahmadobod, Gujarot Akasa Air, IndiGo 282 428
8 Puna, Maharashtra AIX Connect, Akasa Air, IndiGo, Star Air 282 379
9 Chennay, Tamil Nadu Air India, AIX Connect, IndiGo 278 230
10 Patna, Bihar IndiGo 214 270
BLR dan eng gavjum xalqaro yoʻnalishlar (2022–2023)[209]
Oʻrni Aeroport Aviatashuvchilar Uchib ketayotgan yoʻlovchilar soni
1  Dubay, BAA Emirates, IndiGo 425 923
2   Singapur Air India Express, IndiGo, Singapur havo yoʻllari 188 641
3   Doha, Qatar IndiGo, Qatar Airways 157 565
4   Bangkok-Suvarnabhumi, Tailand IndiGo, Thai Airways International 121 454
5   Frankfurt, Germaniya Lufthansa 121 384
6   Male, Maldiv orollari Air India, IndiGo 107 826
7  Abu-Dabi, BAA Etihad Airways 90 027
8  Kuala Lumpur, Malayziya AirAsia, Batik Air Malaysia, Malayziya havo yoʻllari 86 466
9  Parij–Sharl de Goll, Fransiya Air France 81 777
10  London–Hitrou, Buyuk Britaniya British Airways 71 954

Yer usti transporti

tahrir
 
Milliy avtomagistral 44 NH 44 va Kempegovda aeroporti oʻrtasidagi aylanma yoʻl
 
BMTC Volvo avtobuslari shaharni aeroport bilan bogʻlaydi

Avtomobil yoʻli

tahrir

Kempegovda aeroporti Bangalor shahri bilan milliy avtomagistral 44 (NH 44) orqali bogʻlangan. 2014-yil yanvar oyida Hebbala va aeroport oʻrtasida NH 44 orqali olti qatorli yoʻl oʻtkazgich qurib bitkazildi va bu aeroportdan shaharga va teskari yoʻnalishda safar vaqtini qisqartirishga yordam berdi[210][211]. Shuningdek, aeroportga borish uchun ikki muqobil yoʻnalish qurilmoqda va 2017-yilning martigacha qurib bitkaziladi. Ulardan biri Tanisandra qishlogʻi orqali, ikkinchisi Hennur aholi punkti orqali oʻtadi[212]. Aeroportning avtoturargohi yer ostida joylashgan boʻlib, 2000 ta mashinani sigʻdira oladi[17]. Aeroportda bir nechta taksi va avtomobillar ijaraga beruvchi kompaniyalar oʻz xizmatlarini taklif qilishadi[213]. Bundan tashqari, Ola Cabs va Uber taksi agregatorlari terminal yaqinida oʻzlarining qabul qilish zonalariga ega[214][215].

Bangalor Metropolitan Transport Corporation (BMTC) Vayu Vajra (kannada tilidan „Havodagi olmos“ deb tarjima qilinadi) xizmati orqali aeroportni shaharning asosiy qismlari bilan avtobus orqali bogʻlaydi[216]. Vayu Vajra xizmati Volvo B7RLE avtobuslari parki orqali tashkillashtiriladi. Bundan tashqari, Karnataka davlat avtomobil transporti korporatsiyasi (KSRTC) „Flybus“ deb nomlangan Kempegovda aeroporti va Maysur oʻrtasida, shuningdek, Mangalor orqali Manipalga toʻxtovsiz avtobus qatnovlarini amalga oshiradi[217].

Temir yoʻl

tahrir

2021-yil yanvar oyidan Kampegovda xalqaro aeroportida temir yoʻl vokzali oʻz faoliyatini boshladi[218]. Vokzal va aeroport terminali oʻrtasida besh daqiqalik qisqa shattl-baslar qatnaydi. Har kuni shahardan Devanahalli tomon besh poyezd KIA vokzalida toʻxtaydi va besh poyezd orqaga qaytadi[219]. Kelgusida qulay MEMU poyezdlari harakati uchun yoʻnalish elektrlashtirilishi rejalashtirilgan. Maysurdan Yelahankagacha boʻlgan MEMU poyezdlari qatnovini KIA vokzali orqali Devanahalligacha uzaytirish mumkin, bu esa Maysur, Channapatna, Ramanagaram va Bidadidan aeroportga boruvchi yoʻlovchilarga foydali boʻladi[220].

Metro

tahrir

Bangalor va aeroport oʻrtasida metro qatnovini yoʻlga qoʻyish rejasi 2020-yilda qayta tiklandi va hozirda qurilish bosqichi davom etmoqda[221]. Aeroportga xizmat koʻrsatish uchun 2 ta metro bekati quriladi. 2019-yil yanvar oyida Karnataka hukumati Bangalor aeroporti metro liniyasini tasdiqladi. Bangalor shahrini aeroport bilan bogʻlash uchun moʻljallangan loyiha Namma metrosining 2B bosqichida boʻlib, uzunligi 37 kmni tashkil etadi. Moviy yoʻnalish KR Puram, Nagavara, Hebbal va Yelahanka orqali 5-liniya (KR Puram-Hebbal-Kempegovda xalqaro aeroporti) davomi sifatida 17 ta bekatga uzayadi. Loyiha 2024-yilning dekabriga qadar yakunlanishi kutilmoqda[222].

Aeroport hududida ikkita metro bekati qurilmoqda, biri yangidan barpo etilayotgan „Aeroport Siti“ yaqinida, u qisman dengiz sathidan balandda boʻladi, ikkinchisi esa 2-terminal qarshisida qurilayotgan Multimodal transport markazida. Ikki bekatning qurilishiga 800 kror rupiya xarajat qilinishi hisoblangan. Metro loyihasining umumiy qiymati 14,788 kror rupiya boʻlishi kutilmoqda[223].

Metro bekatlaridan chiqqan yoʻlovchilar BMTC avtobuslarida terminalgacha yetkazilishi koʻzda tutilgan. Kengligi 6 m boʻlgan yoʻl qurish rejalashtirilmoqda[224].

Tezyurar temir yoʻl qatnovi (HSRL)

tahrir

2021-yil avgust oyida Karnataka bosh vaziri Basavaraj Bommai aeroport va shaharni bogʻlaydigan tezyurar temir yoʻl liniyasini (inglizcha: High Speed railway line,HSRL) qurish rejalarini eʼlon qildi. Bu reja amalga oshsa, aeroport uchta turli temir yoʻl liniyalari – metro, elektrichka va tezyurar temir yoʻl bilan bogʻlanadi va bunday bogʻlanishga ega oʻziga xos aeroportga aylanadi[225].

Bu tezyurar temir yoʻl qurish bilan bogʻliq birinchi rejalashtirish emas. HSRL qurish rejalari avvalroq 2001-yilda maʼlum qilingan edi va 2013-yilda u qayta tiklandi, lekin yerlarni olish bilan bogʻliq muammolar va yuqori xarajatlar tufayli har ikki marta ham toʻxtatildi[225]. Yaqinda reja qayta tiklandi, chunki Bosh vazirning fikricha, bu ularning orzusi edi va ular buni amalga oshirmoqchilar, chunki dunyoning hech bir xalqaro aeroportida uchala transport turi mavjud emas[225].

Mukofotlari

tahrir

2017-yilda Hindiston fuqaro aviatsiyasi bosh boshqarmasi Kempegovda xalqaro aeroportini oʻz vaqtida uchish va qoʻnishlarni taʼminlashdagi xizmati uchun Mamlakatning eng punktual aeroporti deb topdi[226]. 2020-yilda aeroport Xalqaro aeroportlar kengashi tomonidan yiliga 25-40 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatuvchi Osiyo-Tinch okeani mintaqasidagi eng yaxshi aeroport deb topildi[227]. 2022-yil dekabr oyida aeroport nafaqat Hindistonning eng punktual aeroporti deb topildi, balki aviatsiya maʼlumotlarini tahlil qilish bilan shugʻullanuvchi Cirium kompaniyasi tomonidan dunyodagi eng punktual aeroportlar top-20 ligiga kiritildi[228]. 2023-yil mart oyida aeroport Xalqaro aeroportlar kengashi tomonidan 2022-yil uchun dunyo miqyosida oʻtkazilgan „Aeroportlar xizmati sifati“ (ASQ) soʻrovi boʻyicha birinchi oʻrinni egalladi[229].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ „Prem Watsa's Fairfax now owns Bengaluru Airport – Times of India“. The Times of India (2018-yil 30-mart). 2019-yil 8-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 20-fevral.
  2. ↑ url=https://theprint.in/ani-press-releases/bengaluru-based-akasa-air-unveils-new-livery-the-rising-a/785950/
  3. ↑ 3,0 3,1 „DHL Express opens its EUR22 million expanded Bengaluru Gateway to support e-commerce growth“. enmobile.prnasia.com. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  4. ↑ „Annexure III – Passenger Data“. aai.aero. Qaraldi: 2023-yil 22-aprel.
  5. ↑ „Annexure II – Aircraft Movement Data“. aai.aero. Qaraldi: 2023-yil 22-aprel.
  6. ↑ „Annexure IV – Freight Movement Data“. aai.aero. Qaraldi: 2023-yil 22-aprel.
  7. ↑ „CleanMax Solar to power Chennai Metro – Times of India“. The Times of India. 2017-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  8. ↑ „Kempegowda International Airport“. 2017-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-sentyabr.
  9. ↑ „Top 5 Airports of India by cargo traffic in 2020“ (2020-yil 7-sentyabr). 2021-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-iyun.
  10. ↑ „L&T bags Bengaluru airport contract to build terminal two“. Economic Times (2018-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 7-avgust.
  11. ↑ „First flight takes off from second runway at Bengaluru airport“ (en-IN). The Hindu (2019-yil 6-dekabr). 2019-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-dekabr.
  12. ↑ „PM inaugurates swanky Terminal-2 of Bengaluru airport“ (en). The New Indian Express (2022-yil 11-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 13-noyabr.
  13. ↑ 13,0 13,1 „All international flights from Bengaluru airport will move to Terminal 2 from September 1“ (en). The Times of India (2023-yil 9-iyun). Qaraldi: 2023-yil 13-iyun.
  14. ↑ „Bangalore Airport History“. Qaraldi: 2022-yil 5-yanvar.
  15. ↑ „Royal Nepal Airlines to Bangalore“. 2021-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-yanvar.
  16. ↑ „The History And rise of Bangalore Airport“ (2020-yil 19-iyul). Qaraldi: 2022-yil 5-yanvar.
  17. ↑ 17,0 17,1 „Bangalore International Airport, India“. Airport Technology. 2016-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  18. ↑ „Hard times ahead for city airport authorities“. The Hindu (2005-yil 31-oktyabr). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  19. ↑ 19,0 19,1 David, Stephen. „Grounded by politics“. India Today (1997-yil 31-yanvar). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  20. ↑ „Cover Story: Bangalore“. India Today (2005-yil 7-noyabr). 2009-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  21. ↑ 21,0 21,1 „Airport Projects: Bangalore International Airport“. Infrastructure Development Department, Government of Karnataka. 2016-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 22,3 „Bangalore Airport History“. Qaraldi: 2022-yil 6-yanvar.
  23. ↑ Chakravarti, Sudeep. „This flight is delayed“. India Today (1998-yil 20-iyul). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  24. ↑ D. S., Madhumathi. „Hunt for Devanahalli airport partners begins“. The Hindu Business Line (2001-yil 9-yanvar). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  25. ↑ „Siemens team wins bid to build international airport in Bangalore: Reuters“. Rediff (2001-yil 1-noyabr). 2012-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 22-iyul.
  26. ↑ „Devanahalli airport work has begun“. The Hindu (2005-yil 7-may). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  27. ↑ Ramanathan, Ramesh. „Grounded at the word go“. Live Mint (2008-yil 11-fevral). 2016-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  28. ↑ D. S., Madhumathi. „Ministry clears Bangalore airport project – BIAL seeks review of draft version of concession pact“. The Hindu Business Line (2004-yil 18-mart). 2005-yil 13-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  29. ↑ „Concession agreement for airport signed“. The Hindu (2004-yil 5-iyul). 2005-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  30. ↑ „All clear now for new Bangalore airport“. The Hindu (2004-yil 15-iyun). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  31. ↑ „Bangalore airport work to begin on July 2“. The Hindu Business Line (2005-yil 27-iyun). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  32. ↑ „Siemens bags another order for Bangalore airport“. Oneindia (2006-yil 27-iyul). 2016-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-aprel.
  33. ↑ „BIAL plans rail link between Devanahalli airport and city“. The Hindu (2006-yil 21-may). 2016-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-aprel.
  34. ↑ D. S., Madhumathi. „Bangalore international airport launch set for March 30“. The Hindu Business Line (2007-yil 23-oktyabr). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  35. ↑ „BIAL relents, sets May 11 as new date for airport opening“. Oneindia (2008-yil 13-mart). 2016-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  36. ↑ Urvashi, Jha. „Bengaluru airport wait gets longer“. mydigitalfc.com (2008). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  37. ↑ „Slow take-off for airport stir“. Gulf News (2008-yil 13-mart). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  38. ↑ Raghu, K.. „Citizen's body protests closure of old Bangalore airport“. Live Mint (2008-yil 17-may). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  39. ↑ Vaswani, Karishma. „Battle over new Bangalore airport“. BBC News (2008-yil 16-may). 2008-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  40. ↑ Nanjappa, Vicky. „Decks cleared for new Bangalore airport“. Rediff (2008-yil 23-may). 2008-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  41. ↑ Nanjappa, Vicky. „Bangalore airport takes wings“. Rediff (2008-yil 24-may). 2008-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-mart.
  42. ↑ „India's airport sector vibrant, with tenders for six PPP concessions: CAPA Mumbai Summit, 3/4 Feb“. CAPA – Centre for Aviation (2015-yil 20-yanvar). 2015-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-aprel.
  43. ↑ „Bangalore's new airport almost ready for use“. anna.aero (2008-yil 16-may). 2010-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 30-mart.
  44. ↑ „Karnataka govt proposes renaming Bengaluru International Airport“. The Times of India (2009-yil 27-fevral). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.
  45. ↑ 45,0 45,1 „Bangalore airport named after city founder Kempe Gowda“. Business Standard (2013-yil 17-iyul). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.
  46. ↑ „Centre accepts proposal to name Bengaluru International Airport after Kempegowda“. The Economic Times (2012-yil 6-aprel). 2013-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.
  47. ↑ „Bangalore International Airport Ltd will be Kempegowda International Airport from December 14“. The Economic Times (2013-yil 24-noyabr). 2016-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 14-mart.
  48. ↑ Sukumaran, Ajay. „Bangalore Airport looks to woo domestic airlines to set up hub“. Indian Express (2013-yil 12-iyul). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  49. ↑ Dhamija, Anshul; Kurian, Boby. „Air Pegasus 3rd airline to take off from Bangalore“. The Times of India (2014-yil 21-yanvar). 2016-yil 21-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  50. ↑ „AirAsia launches India ops from Bangalore“. The Hindu (2014-yil 12-iyun). 2016-yil 5-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  51. ↑ „Work on Bangalore International Airport expansion set to begin in June“. Daily News and Analysis (2011-yil 24-may). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  52. ↑ 52,0 52,1 G., Chandrashekar. „New terminal inaugurated at airport“. Deccan Chronicle (2013-yil 15-dekabr). 2016-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-oktyabr.
  53. ↑ 53,0 53,1 „BIA Terminal 1 Expansion Capacity, Design And Construction Update 2012-05-07“. Kempegowda International Airport Bengaluru (2012-yil 7-may). 2015-yil 30-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-oktyabr.
  54. ↑ 54,0 54,1 „Master plan to develop airport real estate“. The Hindu (2013-yil 14-dekabr). 2013-yil 19-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-mart.
  55. ↑ 55,0 55,1 Acharjee, Sonali. „Bangalore unveils its new international airport terminal“. India Today (2013-yil 16-dekabr). 2015-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-oktyabr.
  56. ↑ Special Correspondent. „Qantas announces direct flights from Sydney-Bengaluru“ (en-IN). The Hindu (2022-yil 8-aprel). Qaraldi: 2022-yil 6-iyul.
  57. ↑ Sinha, Saurabh. „Qantas to start Bengaluru-Sydney nonstop flights from September 14“. The Times of India (2022-yil 9-aprel). Qaraldi: 2022-yil 6-iyul.
  58. ↑ Prasad, Sanath. „Bengaluru's Nikhil and Sandeep who piloted Emirates A380 on cloud nine after historic flight to city“. The Indian Express (2022-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 8-noyabr.
  59. ↑ „Air India to induct 30 planes over next 15 months“. The Hindu (2022-yil 12-sentyabr). 2022-yil 2-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-oktyabr.
  60. ↑ 60,0 60,1 Sundarajan, Priya. „GVK to sell 10% stake in Bengaluru airport to Fairfax for ₹1,290“. Business Line (2018-yil 11-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 21-aprel.
  61. ↑ „Zurich Airport sells 5% stake in Bangalore airport to Fairfax for $48.9 mn“. The Hindu Business Line (2016-yil 18-aprel). 2016-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-iyun.
  62. ↑ „GVK exits B'luru airport, sells residual 10% stake to Fairfax“. www.freepressjournal.in. Qaraldi: 2022-yil 5-yanvar.
  63. ↑ „FAIRFAX INDIA HOLDINGS CORPORATION“. 2019-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 21-noyabr.
  64. ↑ „Government to exit Hyderabad & Bengaluru JV airports“. The Times of India (2021-yil 21-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 27-noyabr.
  65. ↑ „VOBL – Kempegowda Int/ Bengaluru Airport“. SkyVector (2016-yil 26-may). 2016-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-iyun.
  66. ↑ „Technical Information“. Airports Authority of India. Qaraldi: 2023-yil 6-oktyabr.
  67. ↑ „Technical Information“. Airports Authority of India. 2016-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  68. ↑ 68,0 68,1 Taneja, Kabir. „Bangalore airport to close down for repairs“. Sunday Guardian (2012-yil 4-mart). 2016-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  69. ↑ „No flights at BIA for 7 hrs from today“. The Times of India (2012-yil 11-mart). 2015-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  70. ↑ Badrinath, Raghuvir. „Bangalore airport turns the heat on L&T over runway“. Business Standard (2012-yil 6-mart). 2016-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  71. ↑ „First flight takes off from second runway of KIA“ (en). Deccan Herald (2019-yil 6-dekabr). 2019-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 14-dekabr.
  72. ↑ „KIA begins work on 2nd runway; to be linked to Terminal 2 apron“. Deccan Herald (2016-yil noyabr). 2017-yil 18-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 17-mart.
  73. ↑ „Closed Kempegowda International Airport runway to begin operations by March-end“. The New Indian Express (2021-yil 8-fevral). 2021-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-aprel.
  74. ↑ „Bengaluru: Kempegowda International Airport gets parallel runways, first in south India“ (en). The Times of India (2021-yil 26-mart). 2021-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-aprel.
  75. ↑ „Information on New Boarding Gates Numbering“. Kempegowda International Airport Bengaluru.
  76. ↑ „Bangalore airport named after city founder Kempegowda“. NDTV (2013-yil 15-dekabr). 2016-yil 19-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-mart.
  77. ↑ Prakash, Rakesh. „Sri Lankan PM traveled like any ordinary flier, in all humility“. Bangalore Mirror (2014-yil 10-noyabr). 2016-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  78. ↑ Arora. „Bengaluru Airport: Both Runways To Become Operational From March 25“ (en-US). Z Travel News Worldwide (2021-yil 19-fevral). Qaraldi: 2021-yil 10-mart.[sayt ishlamaydi]
  79. ↑ „Bengaluru airport unveils '080 Lounge' at terminal one“ (2022-yil 9-iyun). Qaraldi: 2022-yil 15-sentyabr.
  80. ↑ „KIA’s Terminal-2 will handle both international and domestic flights“ (2023-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 12-sentyabr.
  81. ↑ „Bengaluru's Kempegowda International Airport gets SWANKY new Terminal 2: All you need to KNOW - Design, Features, Capacity“ (en-US). Zee News. Qaraldi: 2022-yil 10-noyabr.
  82. ↑ „KIA's garden-themed Terminal-2 massive in size“ (en-US). Deccan Herald (2018-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2022-yil 10-noyabr.
  83. ↑ „Pandemic delays completion of Bengaluru airport's Terminal II“ (en-US). The Indian Express (2021-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 10-noyabr.
  84. ↑ „Bengaluru airport's Terminal 2 to begin domestic operations on January 15“ (en-US). Indian Express (2023-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 11-yanvar.
  85. ↑ „International flight operations to commence from Terminal 2 of Bengaluru airport Tuesday“ (en-US). Indian Express (2023-yil 11-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 12-sentyabr.
  86. ↑ „KIA’s Terminal-2 will handle both international and domestic flights“ (en-US). The Hindu (2023-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 12-sentyabr.
  87. ↑ Kulkarni, Mahesh. „Fuel deals: Indian Oil JV eyes Mumbai, Delhi airports“. Rediff (2008-yil 19-avgust). 2011-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  88. ↑ „IOC does its groundwork for Devanahalli airport“. The Hindu (2008-yil 15-oktyabr). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  89. ↑ 89,0 89,1 „Cargo village takes off at B'lore airport“. Business Standard (2008-yil 10-dekabr). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  90. ↑ „Menzies opens pharma cold zone in Bangalore“. Air Cargo World (2014-yil 25-avgust). 2015-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  91. ↑ Agarwal, Devesh. „DHL and Blue Dart open integrated terminal at Bangalore airport“. Bangalore Aviation (2008-yil 21-noyabr). 2016-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  92. ↑ „Mezies Aviation Cargo“. 2022-yil 1-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  93. ↑ „Cargo Village at BIA is still half full“. Deccan Herald (2010-yil 28-noyabr). 2011-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-mart.
  94. ↑ 94,0 94,1 „IndiGo launches 2nd ifly facility in Bengaluru“. The Economic Times (2019-yil 4-sentyabr). Qaraldi: 13-oktabr 2023-yil.
  95. ↑ „IndiGo launches second iFLY facility in Bengaluru“ (2019-yil 4-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 26-fevral.
  96. ↑ „IndiGo Expands Maintenance Capabilities To Bangalore“ (2022-yil 26-iyul). Qaraldi: 2022-yil 15-sentyabr.
  97. ↑ „IndiGo inaugurates second MRO facility at Bengaluru airport“ (en). The Economic Times (2022-yil 23-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.
  98. ↑ „SATS to establish Rs 210 cr central kitchen in India at Bengaluru airport“. Business Standard (2021-yil 26-iyul).
  99. ↑ „India's Bengaluru airport to construct second terminal and runway in 2016“. Airport Technology. 2016-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 22-yanvar.
  100. ↑ „Bengaluru airport T2 phase-1 by 2021, will handle 20 mn more flyers“. Business Standard (2016-yil 19-yanvar). 2016-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 21-yanvar.
  101. ↑ 101,0 101,1 Peter, Petlee. „Work on Terminal 2 at KIA begins“. The Hindu (2016-yil 5-aprel). 2016-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 8-aprel.
  102. ↑ „Clearance for Airport Expansion“. New Indian Express (2014-yil 5-sentyabr). 2016-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 15-mart.
  103. ↑ CS, Hemant. „Larsen and Tubro to fast-track runway work at the Kempegowda International Airport“. Bangalore Mirror (2017-yil 28-oktyabr). 2018-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  104. ↑ „BIAL moves forward on second runway. Target completion in two years“. Bangalore Aviation (2016-yil 21-yanvar). 2016-yil 29-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-yanvar.
  105. ↑ „Kempegowda International Airport Terminal 2, Bengaluru“ (en). Airoport Technology. Qaraldi: 13-oktabr 2023-yil.
  106. ↑ Kappan, Rasheed. „With eye on future growth, KIA plans third runway“. deccanherald.com (2017-yil 2-noyabr). 2018-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-oktyabr.
  107. ↑ 107,0 107,1 „Bangalore Airport to not get Terminal 3 before 10 years“ (en). Times Now (2022-yil 22-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.
  108. ↑ „Flights from Bangalore“. Air Arabia. Qaraldi: 2021-yil 6-dekabr.
  109. ↑ „Air France schedule“. Air France. Paris: Air France-KLM. 2023-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-dekabr.
  110. ↑ „Air India Route Map“. Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  111. ↑ Sinha, Saurabh.. „Silicon Vallies linked: Air India resumes nonstop between Bengaluru & San Francisco from today“ (en). The Times of India (2022-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 2-dekabr.
  112. ↑ „Air India International Schedule“. Qaraldi: 2022-yil 18-aprel.
  113. ↑ 113,0 113,1 „Air India and Vistara announce new flights from Bangalore“. JetArena. Qaraldi: 2023-yil 29-sentyabr.
  114. ↑ „Air India Express will operate new flights from Indore to Mumbai-Bengaluru in winter schedule“ (hi). Dainik Bhaskar (2023-yil 17-avgust). Qaraldi: 2023-yil 18-avgust.
  115. ↑ Bodell, Luke „AirAsia Signals Return Of India To Malaysia & Thailand Flights“. Simple Flying (2022-yil 7-aprel). Qaraldi: 2022-yil 19-iyun.
  116. ↑ „AIX Connect Route Map“. Qaraldi: 2023-yil 18-aprel.
  117. ↑ „AirAsia India begins flights to Lucknow“. The Times of India (2022-yil 6-avgust). Qaraldi: 2022-yil 13-avgust.
  118. ↑ „AIX Connect Announces 21 Weekly Flights From Surat“ (2023-yil 13-yanvar).
  119. ↑ „Akasa Air Flight Network“. Akasa Air. Qaraldi: 2023-yil 30-iyun.
  120. ↑ Alliance Air (U/O) [@AllianceAir]. „Alliance Air starting daily direct flights from Bengaluru to Goa effective 26th November 2021.“ (en) (2021-yil 17-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 8-dekabr.
  121. ↑ „Alliance Air to Commence Daily Flights Between Bengaluru and Hyderabad“. 2021-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 5-iyul.
  122. ↑ „Flight services to resume at Salem Airport on October 16“ (en). The Hindu (2023-yil 23-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 26-sentyabr.
  123. ↑ Narayan, Subhash. „Jindal Vijayanagar Airport hosts Alliance Air's new flights to Hyd, Bengaluru“ (en). Livemint (2022-yil 30-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 1-noyabr.
  124. ↑ „Alliance Air daily flights from Dec.1“ (2021-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 8-dekabr.
  125. ↑ „Alliance Air Network and Schedule“. Alliance Air. Qaraldi: 2023-yil 7-mart.
  126. ↑ „Batik Air Malaysia 3Q 2022 India restorations“.
  127. ↑ „Flights to Bangalore (BLR) | Book now with British Airways“. 2016-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  128. ↑ Indiablooms. „Cathay Pacific to commence direct flights from Bengaluru to Hong Kong | Indiablooms - First Portal on Digital News Management“. Indiablooms. Qaraldi: 2023-yil 7-iyun.
  129. ↑ „Flights to Bengaluru (BLR)“. Dubai: The Emirates Group.
  130. ↑ „Ethiopian Airlines Schedule to BLR“. Ethiopian Airlines. Qaraldi: 2022-yil 11-mart.
  131. ↑ „Etihad Destinations“. Abu Dhabi: Etihad Airways. Qaraldi: 2021-yil 6-dekabr.
  132. ↑ „Gulf Air schedule“. Qaraldi: 2022-yil 18-mart.
  133. ↑ „Direct Flights Information, Status & Schedule | IndiGo“. www.goindigo.in. 2021-yil 14-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 12-yanvar.
  134. ↑ 134,0 134,1 134,2 134,3 134,4 „New Flight Status And Schedule-Indigo“. 2019-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 25-mart.
  135. ↑ „IndiGo to begin Bareilly to Mumbai, Bengaluru flights from April 29“. Busine s Today (2021-yil 4-mart). 2021-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-mart.
  136. ↑ „Bengaluru-Thailand flights resumes“. Qaraldi: 2022-yil 26-iyul.
  137. ↑ „Qatar Airways and IndiGo reactivate strategic cooperation“. Qaraldi: 2022-yil 21-aprel.
  138. ↑ „Indigo to operate 22 new domestic flights from 28 March“. www.livemint.com. 2021-yil 12-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-fevral.
  139. ↑ „IndiGo's largest ever new station launch at New Goa International Airport“ (en). IndiGo (2022-yil 9-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  140. ↑ „direct flight to Bangalore will start again from today“. Hindustan. Qaraldi: 2021-yil 18-mart.
  141. ↑ „New Flights Information, Status & Schedule | IndiGo“. www.goindigo.in. Qaraldi: 2022-yil 8-mart.
  142. ↑ „IndiGo to start flights connecting Kanpur from October 31“. Press Trust of India (2021-yil 29-sentyabr). 2021-yil 29-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 29-sentyabr.
  143. ↑ Susarla, Ramesh. „IndiGo flights from Kurnool to begin on March 28“. The Hindu (2021-yil 30-yanvar). 2021-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 30-yanvar.
  144. ↑ कोल्हापूर विमानतळ Kolhapur Airport [@aaikolhaairport]. „IndiGo to start BLR-KLH-BLR flights wef 13/01/2023.“ (2022-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 10-dekabr.
  145. ↑ 145,0 145,1 „Flight Schedule“. IndiGo. Qaraldi: 2023-yil 20-aprel.
  146. ↑ „India-Maldives flights to resume from July 15“. The Times of India. Qaraldi: 2021-yil 8-noyabr.
  147. ↑ „IndiGo to commence services from Nashik to Delhi and Bangalore in Oct-2023“. CAPA. Qaraldi: 2023-yil 31-avgust.
  148. ↑ Mondal, Anish. „Gujarat: Rajkot International Airport starts functioning, IndiGo to operate all its services from here – Details inside“ (en). The Financial Express (2023-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 10-sentyabr.
  149. ↑ „IndiGo to resume Bangalore-Singapore service from Mar-2022“. Qaraldi: 2022-yil 13-fevral.
  150. ↑ „Indigo resumes flights to Singapore“. Qaraldi: 2021-yil 6-dekabr.
  151. ↑ „Indigo to operate 22 new domestic flights from 28 March“. www.livemint.com (2021-yil 11-fevral). 2021-yil 11-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-fevral.
  152. ↑ „INDIGO 2H23 DOMESTIC NETWORK ADDITIONS“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 17-avgust.
  153. ↑ „New Flights“. IndiGo. Qaraldi: 2022-yil 20-fevral.
  154. ↑ „Bangalore-Jorhat direct flights“. www.thehindubusinessline.com.
  155. ↑ „Indigo begins Bangalore-Silchar Direct flights“ (2021-yil 15-fevral). 2021-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-aprel.
  156. ↑ „JAL schedule.“. 2022-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-yanvar.
  157. ↑ „Jazeera Airways Starts Direct Flights Between Bengaluru To Kuwait From Nov 3. Travellers, Rejoice!“ (2022-yil 3-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 3-noyabr.
  158. ↑ „KLM to resume flight services on Bengaluru-Amsterdam route from May 25“. Qaraldi: 2022-yil 14-aprel.
  159. ↑ „Kuwait Airways Schedules Barcelona / Washington NW23 Launch“ (en). Aeroroutes (2023-yil 8-avgust). Qaraldi: 2023-yil 10-avgust.
  160. ↑ „Lufthansa Schedule and Flight Status“. Cologne: Lufthansa Group. 2023-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 25-dekabr.
  161. ↑ „Lufthansa: New long-haul destinations in the winter“ (2023-yil 27-aprel). Qaraldi: 2023-yil 27-aprel.
  162. ↑ „Malaysia Airlines Announced Resumption of Schedule Operations Between India And Malaysia Effective March 27“ (2022-yil 21-mart). Qaraldi: 2022-yil 20-aprel.
  163. ↑ „Maldivian Announces Inaugural Flights to Bangalore, India.“. Corporate Maldives (2023-yil 16-avgust). Qaraldi: 2023-yil 16-avgust.
  164. ↑ „NAC to conduct non-stop flights to Bangalore from GBIA“ (2023-yil 1-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 3-sentyabr.
  165. ↑ Nepal Airlines [@NepalAirlinesRA]. „Resumption of KTM-BLR-KTM“ (2022-yil 10-mart). Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  166. ↑ „Flight Resumption from Muscat“. Oman Air. 2022-yil 30-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-dekabr.
  167. ↑ „Qantas launches Bengaluru-Sydney flight, first direct flight to connect South India to Australia“ (en). The Economic Times (2022-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 14-sentyabr.[sayt ishlamaydi]
  168. ↑ „Qatar Airways Schedule“. Qaraldi: 2022-yil 31-mart.
  169. ↑ „Saudia Network“. Qaraldi: 2022-yil 2-may.
  170. ↑ „Singapore Airlines to resume services across India“. www.thehindubusinessline.com (2021-yil 29-noyabr).
  171. ↑ 171,0 171,1 „SpiceJet Flight Schedule“. SpiceJet. Qaraldi: 2023-yil 2-oktyabr.
  172. ↑ Velani, Bhavya. „SpiceJet Adds New Flights to Its Winter Schedule – Exclusive“ (en). Aviation A2Z (2023-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 14-sentyabr.
  173. ↑ „SriLankan Airlines resumes regular flights to and from India“. Qaraldi: 2021-yil 8-noyabr.
  174. ↑ Star Air [@OfficialStarAir]. „Star Air to begin Bangalore-Bidar flights“ (en) (2022-yil 25-may). Qaraldi: 2022-yil 25-may.
  175. ↑ „Star Air starts flights from Pune to Hyderabad via Bengaluru“ (en). The Indian Express (2023-yil 27-iyul). Qaraldi: 2023-yil 10-avgust.
  176. ↑ „Flight Schedule“. Star Air. 2023-yil 18-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-dekabr.
  177. ↑ „STAR AIR 3Q23 DOMESTIC NETWORK ADDITIONS“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 16-avgust.
  178. ↑ „AirAsia Resumes Flights to Seven Countries on 18 Routes this April! Fly Easy with No Quarantine“ (2022-yil 14-mart). Qaraldi: 2022-yil 26-mart.
  179. ↑ „Thai Airways International Routes Start To Return“ (2021-yil 17-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 21-yanvar.
  180. ↑ „TIMETABLE“. Thai Airways. Qaraldi: 2022-yil 24-fevral.
  181. ↑ „THAI LION AIR ADDS BANGALORE SERVICE FROM APRIL 2023“. AeroRoutes (2023-yil 21-mart).
  182. ↑ „Virgin Atlantic to start daily flights from UK to Bengaluru from next year“ (en). The Indian Express (2023-yil 5-iyun). Qaraldi: 2023-yil 5-iyun.
  183. ↑ „Vistara Flight Schedule“. Qaraldi: 2023-yil 1-avgust.
  184. ↑ „DHL Express adds Boeing 777 link from India to Germany“. Post & Parcel (2011-yil 13-oktyabr). 2016-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  185. ↑ Staff writers.. „Amazon Air takes off in India“ (en-US). Amazon (2023-yil 23-yanvar). Qaraldi: 2023-yil 18-fevral.
  186. ↑ „Blue Dart Aviation (BZ) flights from Bengaluru (BLR)“. FlightMapper. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  187. ↑ Chandramouly, Anjana. „Cathay Pacific Cargo to add more ports in India“ (2011-yil 4-avgust). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  188. ↑ „D0690 Flight History.“. Qaraldi: 2022-yil 2-fevral.
  189. ↑ „Ethiopian Airlines starts cargo operation to Bengaluru“ (2015-yil 14-dekabr). 2016-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  190. ↑ „Starting this month, Etihad Cargo is offering new weekly freighter services from Abu Dhabi (AUH) to Johannesburg (JNB) and Bangalore (BLR).“ (2018-yil 6-mart). Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  191. ↑ „Express Air Cargo to operate cargo service to Hong Kong, Sharjah and Bangalore every Saturday and Tuesday from Tunis“. Express Air Cargo (2023-yil 23-fevral). Qaraldi: 2023-yil 25-fevral.
  192. ↑ „Bangalore is FedEx's global hub for South“ (2010-yil 12-avgust). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  193. ↑ „FedEx launches direct cargo flight from Bangalore to Europe, US“ (2010-yil 12-avgust). 2021-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-noyabr.
  194. ↑ Pal, Satyen. „Andal Cargo terminal: কাজি নজরুল ইসলাম বিমানবন্দরে নয়া কার্গো টার্মিনাল, রুটগুলি জেনে নিন“ (bn). Hindustan Times (2023-yil 31-iyul). Qaraldi: 2023-yil 1-avgust.
  195. ↑ „IndiGo CarGo begins Cargo flights to Bangalore“.
  196. ↑ „LH Cargo Flights from BLR“. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  197. ↑ „LH 8472“. Qaraldi: 2022-yil 18-yanvar.
  198. ↑ „MASkargo adds Bangalore to its cargo network“. The Star Online (2015-yil 22-may). 2016-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  199. ↑ „Connecting BLR with EU, US“. 2023-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 6-yanvar.
  200. ↑ „Qatar Airways Cargo Schedule“. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  201. ↑ „QuikJet Cargo's inaugural flight touches down at KIAB, Bengaluru“. The Stat Trade Times (2016-yil 17-fevral). 2016-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-mart.
  202. ↑ „Sauda Cargo network“. 2022-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  203. ↑ „Sichuan Airlines Begin Cargo Service To Bangalore“ (2021-yil 29-mart). 2021-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-aprel.
  204. ↑ „Singapore Airlines Cargo Flight Schedules“. Singapore Airlines Cargo.
  205. ↑ „All-cargo direct flight opens, linking Kunming - Bangalore- Wuhan“. 2020-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 26-mart.
  206. ↑ „UPS launches Bangalore services and opens second facility in India“. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  207. ↑ „Flight history for YTO Cargo Airlines flight YG9161“. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  208. ↑ „Domestic Air Transport: Statistics for 2021-22“. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
  209. ↑ „International Air Transport: Statistics for Q1 2023“. Qaraldi: 2023-yil 18-may.
  210. ↑ „Hebbal to Kempegowda International Airport in 20 minutes“. The Times of India (2014-yil 30-yanvar). 2015-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-mart.
  211. ↑ „Drive to airport to be smoother by month-end“. The Hindu (2014-yil 2-yanvar). 2014-yil 18-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 10-mart.
  212. ↑ „Two alternate roads from the east to the airport by March 2017“. The Hindu (error: too many #time calls.). 2021-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18 October 2016.
  213. ↑ „Driving to and from the Airport“. Bengaluru Airport. 2016-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-mart.
  214. ↑ Urs, Anil. „Ola signs pact with Kempegowda international airport“. The Hindu Business Line (19 may 2016). 20 march 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20 may 2016.
  215. ↑ Ray, Aparajita. „Uber too, gets space at Bengaluru international airport“. The Times of India (25 may 2016). 14 august 2016da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 may 2016.
  216. ↑ „Vayu Vajra bleeds BMTC of Rs 5 lakh a day“. Bangalore Mirror (3 november 2008). 2016-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-mart.
  217. ↑ Sastry, Anil Kumar. „KSRTC to operate Flybus between Manipal and KIA“. The Hindu (17 august 2015). 17 december 2016da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-mart.
  218. ↑ „Bengaluru-Kempegowda airport suburban train to finally start from Monday“. The News Minute (3 january 2021). 3 january 2021da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3 january 2021.
  219. ↑ „Trains between Bengaluru city and Kempegowda International Airport: All you need to know | Explained News,The Indian Express“ (5 january 2021). 25 january 2021da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12 february 2021.
  220. ↑ „KIA Halt Station: Airport train, finally on track“ (en). Deccan Herald (17 january 2020). 27 february 2020da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24 january 2020.
  221. ↑ „BMRCL will spend Rs 800 crore for infra for two Metro stations to airport, line will be ready by December 2024“. The New Indian Express (12 october 2021). Qaraldi: 2021-yil 8-noyabr.
  222. ↑ „Bangalore airport to Bangalore city Airport project“. Qaraldi: 2021-yil 27-noyabr.
  223. ↑ „BMRCL will spend Rs 800 crore for infra for two Metro stations to airport, line will be ready by December 2024“. Qaraldi: 2021-yil 27-noyabr.
  224. ↑ Philip, Christin Mathew. „Finally,Namma Metro work on ORR-KIA line gains pace“. The Times of India (25 january 2022). Qaraldi: 25 january 2022.
  225. ↑ 225,0 225,1 225,2 „Plans on to build high-speed rail link between Bengaluru city and airport: Basavaraj Bommai“ (30 august 2021). Qaraldi: 2021-yil 27-noyabr.
  226. ↑ Moharkan, Furquan.. „Bengaluru airport is country's most punctual one, reveals DGCA data“ (en). Deccan Herald (31 october 2017). Qaraldi: 2023-yil 7-mart.
  227. ↑ „2020 - Best Airport by Size and Region“. ACI World. 1 march 2021da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3 march 2021.
  228. ↑ Thadhagath, Venkata Pathi.. „Bengaluru and Hyderabad airports among most punctual airports in the world“ (en). The Hindustan Times (28 december 2022). Qaraldi: 2023-yil 7-mart.
  229. ↑ „KIA named best airport by ACI's ASQ Arrival Survey Globally for 2022“ (en). The Hindu (2023-yil 7-mart). Qaraldi: 2023-yil 7-mart.

Havolalar

tahrir 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Kempegovda_xalqaro_aeroporti&oldid=5251871" dan olindi