Ahmadiya — Liberiyadagi islomiy diniy harakat. 1956-yilda, Ikkinchi xalifalik davrida asos solingan bu harakat bugungi kunda mamlakat musulmon aholisining taxminan 10 foizini tashkil qiladi.[1] Taxminan bu Liberiyadagi 85 000 Ahmadiy musulmonga toʻgʻri keladi.

Ahmadiya harakatining ramziy belgisi
Ahmadiya harakatining dunyo b`ylab tarqalish darajasi (qancha toʻq boʻlsa, shuncha koʻproq odamni qamrab olgan)
Ahmadiya harakati (taʼlimoti) tarqalgan mamlakatlar
Davlatlar
Afrika

JazoirAngolaBeninBotsvanaBurkina-FasoBurundiKamerunKabo-VerdeMarkaziy Afrika RespublikasiChadKomor orollariKot-d’IvuarKongo DRKongo RespublikasiJibutiMisrEkvatorial GvineyaEritreyaEfiopiyaGabonGambiyaGanaGvineyaGvineya-BisauKeniyaLesotoLiberiyaLiviyaMadagaskarMalaviMaliMavritaniyaMavrikiyMarokashMozambikNamibiyaNigerNigeriyaRuandaSenegalSeyshel orollariSyerra-LeoneSomaliJanubiy AfrikaSudanSvazilendTanzaniyaTunisUgandaZambiyaZimbabve

Osiyo

AfgʻonistonBahraynBangladeshButanBruneyBirmaKambodjaXitoyGonkongHindistonIndoneziyaIroqEronIsroilIordaniyaQozogʻistonKoreyaQuvaytQirgʻizistonLaosLivanMalayziyaMaldiv orollariMoʻgʻulistonNepalUmmonShimoliy KoreyaPokistonFalastinFilippinQatarRossiyaSaudiya ArabistoniSingapurJanubiy KoreyaShri-LankaSuriyaTayvanTojikistonTailandKurkaTurkmanistonBirlashgan Arab AmirliklariOʻzbekistonVetnamYaman

Yevropa

AlbaniyaAndorraArmanistonAvstriyaOzarbayjonBelarusBelgiyaBosniya va GertsegovinaBolgariyaXorvatiyaKiprChexiyaDaniyaEstoniyaFinlandiyaFransiyaGruziyaGermaniyaGretsiyaVengriyaIslandiyaIrlandiyaItaliyaJersiKosovoLatviyaLixtenshteynLitvaLyuksemburgMaltaMoldovaMonakoChernogoriyaNiderlandiyaShimoliy MakedoniyaNorvegiyaPolshaPortugaliyaRuminiyaRossiyaSan-MarinoSerbiyaSlovakiyaSloveniyaIspaniyaShvetsiyaShveysariyaUkrainaBirlashgan Qirollik

Amerika

Antigua va BarbudaBarbadosBelizBraziliyaKanadaChiliKolumbiyaKosta-RikaKubaDominikaDominik RespublikasiEkvadorSalvadorGvatemalaGayanaGaitiGondurasYamaykaMeksikaNikaraguaPanamaParagvayPeruSurinamTrinidad va TobagoQoʻshma Shtatlar

Okeaniya

AvstraliyaSharqiy TimorFijiKiribatiMarshall orollariMikroneziyaNauruYangi ZelandiyaPalauPapua-Yangi GvineyaSamoaTongaTuvaluVanuatu

Liberiya Respublikasi
ShiorThe love of liberty brought us here
Madhiya: All Hail, Liberia, Hail!
Location of Liberiyada Ahmadiya ta'limoti
Poytaxt Monroviya
Rasmiy til(lar) Ingliz tili
Hukumat Prezidentlik Respublika
• Prezident
George Weah
Mustaqillik (Amerika qullari asoslagan)
• Sana
26-iyul 1847
Maydon
• Butun
111,370 km2 (31-oʻrin)
• Suv (%)
13.5
Aholi
• 2016-yilgi roʻyxat
4,076,000 (128-oʻrin)
• Zichlik 31/km2
YIM (XQT) 2005-yil roʻyxati
• Butun
AQSh$2,598 mil. (175-oʻrin)
• Jon boshiga
AQSh$746
Pul birligi Liberian Dollar (LRD)
Vaqt mintaqasi UTC+0
• Yoz (DST)
UTC+0
Qisqartma LI
Telefon prefiksi 231
Internet domeni .lr


Tarixi

tahrir

Liberiyadagi Ahmadiya missionerligi haqidagi eng qadimgi maʼlumotlar 1950-yillarga toʻgʻri keladi, oʻsha paytda Syerra-Leoneda joylashgan missioner Muftiy Muhammad Sodiq 1952-yil bahorida Liberiyaga tashrif buyurgan. Mamlakatda bir oy muddat qolib, Sodiq Liberiya Prezidenti Uilyam Tubman bilan uchrashdi va Qur’onning ingliz tiliga tarjimasi hamda boshqa islomiy adabiyotlarni taqdim etdi.[2][3] Biroq Ahmadiya harakati rasman dastlab toʻrt marta missioner yuborilganidan keyin Muhammad Ishoq Soʻfiy tomonidan tashkil etilgan. Xalifa Mirzo Bashiriddin Mahmud Ahmadning koʻrsatmasiga koʻra, Soʻfiy 1956-yil 6-yanvarda poytaxt Monroviyaga yetib keldi. Bir yil oʻtgach, 1957-yil 12-iyunda Soʻfiy prezident Tubman bilan uning prezidentlik saroyida ham uchrashdi.[2][3]

Xalifalar sayohatlari

tahrir

Hukmronligining dastlabki davrida Gʻarbiy Afrika boʻylab safari doirasida Ahmadiya Musulmon Jamiyatining uchinchi xalifasi Mirzo Nosir Ahmad Liberiyaga tashrif buyurdi. Prezident Tubman tomonidan taklif qilingan xalifa 1970-yil 29-aprelda ikki kunlik tashrif bilan mamlakat poytaxti Monroviya tashqarisidagi Roberts xalqaro aeroportiga keldi. Prezidentning maxsus vakili, polkovnik Anri R. Gobson va bir qator gubernatorlar hamrohligida xalifa prezidentning Ijroiya saroyiga bordi va prezident bilan shaxsiy auditoriyada suhbatlashdi. Keyinchalik, Ahmadiya missiyasi xalifani hozir faoliyat koʻrsatmayotgan Ducor mehmonxonasida kechki ovqatga taklif qildi. Ertasi kuni u prezident tomonidan uning sharafiga taklif qilingan Ijroiya saroyida kechki ovqatga qaytib keldi va prezident uni „islomdagi eng buyuk liderlardan biri“ deb taʼrifiladi. 1970-yil 1-mayda xalifa mamlakatni tark etdi.[4][5][6][7]

Toʻrtinchi xalifa Mirzo Tohir Ahmad ham 1988-yilning 31-yanvaridan 2-fevraliga qadar Liberiyada boʻldi.[3]



Yana qarang

tahrir
  • Liberiyada islom

Manbalar

tahrir
  1. „The World's Muslims: Unity and Diversity“. Pew Forum on Religious & Public life (9-avgust 2012-yil). 2012-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-fevral 2014-yil.
  2. 2,0 2,1 Fiser, Humphrey. Ahmadiyyah: A study in Contemporary Islam on the West African Coast. Oxford University Press, 1963 — 130-bet. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Centenary Khilafat-e-Ahmadiyya. Tahrik-e-Jadid Anjuman Ahmadiyya Pakistan, 2008 — 296-bet.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "TJ2008" defined multiple times with different content
  4. „Ahmadiyya Movement Head Arrives Here Today“. Liberian Star (29-aprel 1970-yil).
  5. „Big Welcome For Islamic Leader Invited Here By President Tubman“. Liberian Star (30-aprel 1970-yil).
  6. „Press Release“. Liberian Department of Information and Cultural Affairs (30-aprel 1970-yil).
  7. „Dr Tubman Demands Plan to Resolve Ideologies“. Liberian Star (4-may 1970-yil).